Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - VI. Zanik słońc. — Powstawanie mgławic
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
152
gwiazdę 19 w Rybach, poznano ostatecznie, że są one wywo-
łane przez związki węgla“.
Nie może ulegać najmniejszej wątpliwości, że ten rodzaj
gwiazd (typ IV) zbliża się do ostatniego stadyum swego roz-
woju. Temperatura ich części zewnętrznych jest tak niską, że
tam tworzyć się mogą związki chemiczne bardziej złożone,
niż na zewnętrznych skrajach słońca“.
„Typ III Secchiego obejmuje kilkaset gwiazd tego ro-
dzaju jak Mira Ceti, o długo okresowych zmianach światła,
Gdy gwiazdy te najsilniej świecą, wtedy wykazują rozmaite
jasne linie wodoru i innych ciał chemicznych*). Uderzającem
jest, że gwiazdy ciemno-czerwone ogólnie są bardzo słabe (typ
IV Secchiego): żadna nie przekracza wielkości 572- Ich isto-
tna siła promieniowania jest bezwątpienia bardzo mała.
Stadyum rozwoju, następujące po typie IV Secchiego mamy
na bliskich nam przykładach mianowicie na Jowiszu i ziemi, ciała
te byłyby niewidzialne, gdyby nie były oświetlone światłem od-
bitem. Jowisz nie zaszedł tak daleko w rozwoju jak ziemia.
Jego ciężar właściwy jest nieco niższy od ciężaru właściwego
słońca (1,27 względem 1,38); planeta ta bez względu na chmury
w jej atmosferze jest prawdopodobnie na wskroś gazem, pod-
czas gdy ziemia ze swą gęstością 5,52, posiada stałą zimną
korę, która jej rozżarzone wnętrze zamyka. Stan ten jest
ostatniem stadyum rozwoju gwiazd.
Z gazów wyrzuconych przez gwiazdy w ich zderzeniu
gazy metaliczne wskutek oziębienia szybko zgęszczają się ;
tylko hel i wodór pozostają jako gazy i tworzą masy mgła-
*) Okoliczność ta wskazuje, że czerwonej barwy tycli gwiazd, jak
to wyżej odnośnie do Mira Ceti powiedziano, nie należy przypisywać
niskiej temperaturze, lecz raczej otaczającemu pyłowi. Nadzwyczajna
siła świetlna takich gwiazd jak A rktur i Beteigeuze, które czerwień-
sze są od słońca i których widma według badań Halego mają wiel-
kie podobieństwo z widmem plam słonecznych, każą przypuszczać, że
są to gwiazdy o bardzo wysokiej temperaturze. Charakterystyczne
linie widmowe wywołane są przez stosunkowo chłodne pary w ich czę-
ściach zewnętrznych.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>