- Project Runeberg -  Swensk-Latinsk Ordbok / Förre delen. A—J /
573-574

(1875-1876) [MARC] Author: Christian Cavallin
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (TIFF) - On this page / på denna sida - F - Förderfwas ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has been proofread at least once. (diff) (history)
Denna sida har korrekturlästs minst en gång. (skillnad) (historik)

capere); perire (libido pereundi
perdendique omnia - f. sig och allt, L. praef.); f.
sig med ett wapen ferro sibi ipsum vulnus
(gravissimum, mortiferum) infligere; f. sig
på sjön demergi; f. sig på
(handels-)spekulationer negotiorum contrahendorum
temeritate l. negotiis contractis rationes
suas conturbare, in perniciem ruere, rei
familiaris damnum (vulnus) accipere; i
lustar sig f. libidinibus perire, pessumdari,
frangi, solvi, diffluere (pravis captus
cupidinibus ad inertiam et voluptates
corporis pessumdatus animus est et c., Sa.
Jug. 1). -derfwas: corrumpi; interire;
perire; pessumdari.

Fördjupa: cavare; altius deprimere,
effodere alqd. -djupa sig: f. sig i ngt in
artem, in studium artis penitus se abdere;
in rem (i ämnet) se penitus insinuare;
penitus se dare, se dedere (arti); f. sig i
en undersökning penitus ad intimam rei
pervestigationem, (disputationem) venire,
devenire, delabi (C. de Or. I. § 96); f-d
i skuld aere alieno obrutus; f-d i tankar in
acerrima cogitatione defixus. -djupning:
locus depressus; sinus; gräfwa en f.
terram alte deprimere, effodere.

Fördom: vana, levis, inanis opinio;
temere concepta l. suscepta opinio; opinio
leviter assentientis (C. Tusc. IV. 80);
(praejudicata opinio på förhand fattad
föreställning, utan den i ordet fördom liggande
bibetydelse af ngt ogrundadt l. förhastadt, C.
de Nat. Deor. I. 5. 10); oftast ensamt
opinio (i motsats till res, veritas o. dyl. -
opinioni confirmatae natura ipsa cedit, C.
Tusc. II. § 2; ad hanc opinionem magni
mali illa etiam opinio accessit, rectum
esse - ferre illud aegre, quod acciderit,
ibdm § 61 m. fl. ställen i Tusc. III. IV.);
opinatio est imbecilla assensio (ibdm IV.
15); opinionis commentum (opinionum
commenta delet dies, naturae judicia
confirmat, C.); ofta kan fördom gifwas med
abstrakta uttryck: opinionis l. opinionum
vanitas (C. de Legg. I. 10. 29), levitas,
inanitas, ss. wara full af f-r vanis
opinionibus, opinionum vanitate, levitate
imbutum, infectum esse; in summa levitate,
inanitate versari (C. Tusc. III. § 3); detta
är en f. totum hoc vanum est, summam
habet levitatem (C. l. c. IV. 76); hoc in
opinione situm, positum est (består i, har
sin grund i f.; i filosofisk stil: res
opinabilis l. opinata est); missledd af f-r
opinionibus depravatus (l. c. III. 2); taga en f.
från ngn opinionem eripere, detrahere
alicui (IV. 65); det är en f. af dem, af oss,
att det skulle wara swårt temere credunt,
credimus, opinantur (l. c. III. 71), rem
difficilem esse; låta sig ledas af f-r
opinionum levitate duci (suis opinionibus,
non re ipsa et veritate duci); en man utan
f-r ab opinionum levitate liber, remotus
homo (animus); lägga bort alle f-r vanas
opiniones ponere, abjicere; utan f-r
betrakta saken integre, abjecta opinionum
levitate, nulla praejudicata opinione rem
considerare, ad rem considerandam nihil
afferre praejudicati; hafwa f-r mot ngn
temere l. sine causa de alqo male, inique
existimare, alqm odisse, contemnere; en
inrotad f. inveterata opinio; widskeplig f.
superstitio (l. c. III. § 72); hopens f-r
multitudinis imperitae opiniones.

Fördomsfri: ab opinionum levitate liber,
remotus; f. domare, sinne integer judex,
animus; f. (betraktelse) ab opinionis errore
sejunctus (C. de Or. I. § 108). -frihet: ab
opinionum vanitate l. levitate liber
animus; integritas. -full: vanis opinionibus
l. vanitate opinionum imbutus, occupatus;
superstitiosus (widskepligt f.).

Fördrag: 1. (= politiskt aftal): foedus;
(pactum, conventum); sluta, ingå f. foedus
facere, inire, jungere, icere; bryta f.
foedus rumpere, violare; hålla f. foedus
(sanctum, inviolatum) servare; in foedere
manere; pacto stare; fredsfördrag pax pacta,
composita; enligt f. ex foedere, ex pacto.
— 2. hafwa f.: a. med ngn, ngns swaghet l.
fel = hafwa öfwerseende med, fördraga,
gifwa ngn lättnad l. uppskof: indulgere alicui,
peccatis alicujus; ferre vitia alicujus;
concedere alicui, peccatis alicujus; tempus,
moram dare alicui. — b. med ngt =
uppskjuta ngt (gammaldags): differre alqd;
intermittere alqd l. facere alqd; moram rei
interponere.

Fördraga: ferre, perferre, pati, perpeti
alqd; tolerare alqd; f. ngn ferre, pati
alqm (Ter. Haut. 202), mores alicujus;
icke kunna f. (lida) ngn alqm ferre non posse;
odisse, abominari alqm; tåligt f. aequo
animo, patienter, modice ferre, pati alqd;
icke kunna f. ngt inique ferre alqd; offendi
alqa re. -dragsam: (som kan bredwid sig
tåla och förlikas med felaktigt l. olika tänke-
och handlingssätt, stridiga anspråk o. d.):
patiens, commodus, moderatus, aequus,
indulgens, facilis; f. mot olika tänkande erga
dissentientes commodus, patiens;
dissensionum l. -is patiens; dissensiones
hominum non inique ferens; aliter sentientes
non excludens (C. de Off. I. § 134; jfr de
Or. II. § 182: non acer, non pertinax,
non acerbus). -dragsamhet (jfr
Fördragsam): patientia; moderatio; aequitas;
facilitas; indulgentia, commoditas (patris).
-dragsamt: patienter; moderate; commode.

Fördrifwa: 1. i yttre men.: a. med objekt
af lefwande warelser: pellere, depellere,
expellere, fugare; f. en fiende från hans
ställning loco pellere, depellere (movere);
fugare; repellere (drifwa undan, tillbaka);
in fugam conjicere, vertere; f. (drifwa
bort, förjaga) djur abigere (muscas, feras);
f. en regent regem expellere (C.), exigere
(L.); f. ur landet (patriā) pellere, ejicere,
exterminare. — b. f. foster: abigere
(partum). — c. f. mörkret: caliginem, umbras
fugare, discutere; f. onda ångor, elak lukt

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Tue Dec 12 01:37:52 2023 (aronsson) (diff) (history) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/swelatin/1/0289.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free