Full resolution (TIFF) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
RECENSIONER
221
teten yver i syner og openberringar. Ein känn i Bibliotheca Bergensis finna
ei heil liti samling av visions-litteratur, der Syne-Marita fra Sogn er den
som ruvar mest, ho som både Wergeland og biskop Schreuder hev
skrive um.
Det er og markande kor rike tilskot kvendi hev ytt til det litterære
livet på Vestlandet, heilt ifrå Dorothea Engelbretsdotter av. Hennar
skrifter vart elies for det meste prenta i Kjepenhamn, so dei syner lite att
i dette verket. Den som nådde lengst, næst etter Dorothea, var bondekona
Berthe Canutte Aarflot fra Sunnmore. Boken e hennar hev vorte prenta
upp att gong på gong både i Bergen og i det prenteverket Aarflot-ætti
hadde på Eikset. Her känn me og nemna at Bergithe Kühles
Provin-cial-Lecture fra 1794 er den fyrste norske tidskrif ti som er utgjevi av eit
kvende.
Alt tidleg på 1700-talet möter me eitt og änna småprentet på norsk mål.
På 1800-talet aukar det på, t. d. med ei heil rekkje dramatiske småting av
vossingen Ole Ut ne. Det var og i Bergen den vaknande målrorsla fekk
den fyrste program-skrif ti si, med Jan Prahls Ny Hungrvekja 1858. Og
her fann landsmålsdiktarane dei tvo fyrste bokreidarane sine, Giertsen og
Litleré.
Som utgjevaren seg jer, er det mest skrifter for det breide lag av folket
som hev set dagsens ljos i Bergen. Av vitskapleg litteratur hev det ikkje
kome mykje her. Noko av det fyrste er biskop Pontoppidans Glossarium
Norvagicum fra 1749. Like eins surne ting av stiftsprovst Mossins
masseproduktion. Det tek 22 teigar å telja upp skriftene hans! Til den
vitskap-lege litteraturen må ein og rekna Jörgen Kiedings Nogelen for Jord- og
Himel-Kuglernes Brug, som vel og er det beste bergenske bokprentet fra
1700-talet.
Elies var det fyrst med Bergens Museum, som vart gr unnlagt i 1825,
at det tok til å vakna eit sterkare vitskaplegt liv her i by en. Og Urda, som
museet gav ut fra 1834 til 1847, er både etter innhaid og tilbunad eit
ære-fullt minne fra ei merkel eg tid i Bergens kultursoge.
Ja, soleis kunde ein halda på lenge og krins a ikring tankar og minne
som vaknar upp når ein bled ig jenom Bibliotheca Bergensis. Men dette
fær vera nok. Ingen som arbeider med vestlandsk åndsliv känn vera
verken förutan. Me takkar for det som er kome, og ynskjer berre at tiltaket
må halda fram i det faret som er lagt.
Bergen. Torleiv Hannaas.
CHRISTIAN KOREN WIBERG, Bergenfarer-Dokumenter i tyske Arkiver. Bergen
1921. — Det hanseatiske Museums Manuskriptsamling. Bergen: J.
Griegs Boktr. [1926]. ( = Det hanseatiske Museums Skrifter, nr. 4-5.)
Den energiske direktör for Det hanseatiske Museum, Chr. Koren
Wiberg, foretok i 1921 en stipendiereise til Lybekk, Hamburg og Bremen
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
