Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
210
Det var et morsomt paafund av Vinje, naar han nu
engang skulde hevne sig paa Bjørnson, at rose fortællingen
om Arne som en parodi i likhet med Wessels «Kjærlighet
uten strømper». Og begyndelsen av artiklen i det mindste
virker endnu overraskende og aandfuldt. Men fortsat gjennem
tre numre blir ironien møisommelig og anstrengt, og man ser
ogsaa, at han selv tilslut blev træt av den. Foruten den
nævnte ironiske ros har han næsten ikke andet at si om
«Arne», end at sangen «Over de høie fjelde» og enkelte stev
paa norsk er «nokso gode og hugvarme, men enno utan
djupa tankar og bjarte billæti, som er det sanne diktar»
merki». Vinje later som om han ogsaa i denne mangel
finder en parodi eller en spot over den store mangel ved
vor tid, at «ho (tiden) ikki kan vinna seg fram til sann
diktarskap, men teker lette vers og klingklang for poesi».
Forøvrig kan man se, at Vinje, som i «Andhrimner»
hadde optraadt som en erklært elev av Goldschmidt,
fremdeles for en stor del fulgte Goldschmidt og andre
danske kritikere i sin literatur»opfatning. Han paaberoper
sig Goldschmidts dom om, at Bjørnsons «Halte»Hulda»
manglet idealitet. Og likesom den danske kritiker hadde
fundet, at Bjørnsons saga»drama var en baktalelse av vore
forfædre, fandt Vinje, at fortællingen om Arne gav et alt»
for nedsættende billede av de norske bønder. Den reali»
stiske skildring av Nils skrædder og Margit Kampen fin»
der han uhyggelig og uskjøn, likesom J. L. Heiberg og
Goldschmidt hadde fundet Bjørnsons fremstilling av saga»
tiden uhyggelig og uskjøn. Skildringen av Nils skrædder
«ligger og grever ned i styggedommen,» sier Vinje. «Vi
hava nok af styggedomen i livet med det, vi dagstøt sjaa,
om ikke kunstnaren skal taka slikt med» . . . «Nokot styg»
gare enn tridje og endaa verri fjorde kapitel hever eg
aldri lesit» . . . «Den verste sjuken blandt os unge norske
diktarar (er den), at vi so tit visa fram det raae liv og
kalla det nationalt . . . Skinnfelden er det, som vi so tit
hevja upp til nationalt flagg.» Slik en «forfælande raa»
skap», som den, Bjørnson skildrer (i fjerde kapitel av
«Arne»), forekommer knapt nok i selve virkeligheten. I
hvert fald hører den ikke hjemme i kunsten. Tidemand
vilde aldrig malt den slags virkelighet, tilføier Vinje tro»
skyldig. Det er «naken, andlaus skildring af livets ar»
modsdom». Det er «fransk smag» at ta den slags ting op
i et digterverk. — Ogsaa Goldschmidt hadde jo anket over
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
