Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
50
frjálslyndu blaði«. Bæði bækur hans og líf sýna, að þetta var satt;
svona var hann.
Ef menn telja stíl fólginn í hæíileika skemmtilegs og
skarp-gáfaðs manns til að koma orðum að þvi, sem honum býr í brjósti,
hvað sem það nú kann að vera, — blátt áfram fólginn í
búningn-um, það er að segja, búningi auðugs anda, ekki einungis í sljettri
aferð og lipurð, í tilfinningu höfundarins fyrir hljómþýðleik, heldur
í einkennilegu sniði á viðræðum sálar við sálir, — ja, þá er stíll
Alexander Kiellands hinn snildarlegasti, sem til er í sameiginlegu
bókmenntunum siðan Ludvig Holberg leið, að minnsta kosti í
Noregi; en jeg hygg bæði i Danmörku og Noregi. Enginn annar
ritar svo hnittið mál og gagnort undir eins, svo mjúkt og svo
kjarkmikið, — það er sem ungdýr bregði á leik, á tígrisstökk; en
ætið yndisþokki yfir hverri hreyfingu. Og þetta er nú ekki nema
önnur hliðin. Þegar þörf hans á samlífi við náttúruna fær að
hrífa skáldanda hans með sjer, þegar hans hjartnæmi
bróðurkær-leiki hvilir sig eptir viðureignina, og dvelur við skoðun hugsjón-
arinnar.....þá leitar hann að og finnur svo blæþýða liti, að
slíks er ekki dæmi hjá öðrum en munklökkum listamönnum. En
í öllu því, sem hann hefur skrifað, er ekki snefill af munklökkvi
(sentimentalitet); þar er stöðugt svalandi hreinviðri. Þess vegna
leggur slikan ljóma af þvi. Virðist framsetningin stundum
ismeygi-leg, þá skaltu vara þig? t>á dynja einmitt ósköpin yfir.
Jeg skal undireins koma með eina tilvitnun, — einu
tilvitn-unina í grein minni. Jeg er sannfærður um að svo mjög sem
hún dofnar í þýðingunni, þá hrifur hún samt hvern mann með.
Tilvitnun þessi er tekin úr nöprustu bók hans,
»Verkmanna-lýður«, þar sem hann ryðst inn á heimili skriffinns nokkurs —•
ekki hógvær eins og Jonas Lie, til þess bæði að hreinsa til og
bjarga frá glötun. Nei, til þess að kasta hverju tangri og tegund
á dyr. Það er gráthljóð í hlátri hans meðan hann er að þessu, —
svo hamslaus er hann út af öllu því, sem slík heimili hafa
eyði-lagt hjá þjóðinni, eða rekið á refilstigu (d : til Ameríku). Hugsið
ykkur sárbeittasta penna Norðurlanda kryfja slíkt efnil Og hvila
sig svo í miðju kafi á annari eins náttúrulýsingu og þetta:
Upp með Nil var krökt af fuglum, er bökuöu sig i glóandi
sólar-hitanum. Peir snurfusuðu fjaðrirnar og hagræddu þeim, þöndu vængina
nokkrum sinnum til að reyna þá, glepsuðu letilega orm eða eðlu, sem
moraöi af i feninu.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
