Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
110
pvi, aö menn svo sjaldan notuöu rjett sinn til pess aö lóga örvasa
gamalmennum, hafi einmitt veriö aö pakka kristnum áhrifum.
Porvarö-ur, sem frelsaði fátæklingana, er Svaöi ætlaöi aö drepa, var kristinn
maöur, og aö Arnór kerlingarnef og móðir hans hafi lika oröiö fj’rir
kristnum áhrifum, má álita vafalaust, pvi hann talar i ræöu peirri, er
hann hjelt fyrir bændum, um »sannan guö, er sólina hefir skapaö«,
sem hann hafi heyrt sagt, aö »liki vel mildi ok réttlæti«, og stingur
upp á, aö menn skuli heita, að »trúa á hann ok engan guð dýrka utan
hann einn«, ef hallærinu linni bráölega. Er næsta liklegt aö petta megi
setja i samband viö kristniboö Friöreks biskups og Porvalds
Koöráns-sonar á Noröurlandi, er einmitt fór fram fám árum á undan. Eins
viröist og Áskell, er talaöi á Reykdælafundinum gegn pvi aö bera ut
börn og drepa gamalmenni, hafa veriö kristinn maöur eöa aö minnsta
kosti aö hafa oröiö fyrir kristnum áhrifum, því hann leggur til, aö
»gera skaparanum tign i því«, aö skjóta saman fje til þess aö hjálpa
gömlum mönnum og fæöa upp börnin.
Pó menn nú aö visu ekki geti reitt sig fyllilega á oröalagiö i
pess-um frásögnum, par sem pær eru ritaöar af kristnum höfundi, pá viröist
pó aö minnsta kosti svo mikiö vist, aö paö hafi veriö beinum eöa
óbeinum áhrifum kristninnar aö pakka, aö hinum fyrirhuguöu
grimmdar-ráöum gegn börnum og gamalmennum varö ekki framgengt i hinum
umræddu hjeruöum. Petta styrkist og viö frásögnina i Landnámu, par
sem sagt er, aö menn hafi árið 975 látið drepa gamalmenni og ómaga
og hrinda fyrir hamra, sem veröur pá aö skiljast svo, aö petta hafi veriö gert
i öörum sveitum, par sem áhrif kristninnar vóru ekki oröin eins mikil.
Par sem paö nú á Reykdælafundinum er lagt til og sampykkt, aö
efla til frjålsra samskota til pess aö hjálpa börnum og gamalmennum,
pá sýnir petta aö vorri skoöun ljóslega, aö menn hafa pá ekki haft
nein’a lögskipaöa framfærsluskyldu, pvi annars heföu menn ekki purft
aö taka til frjålsra samskota. Ef menn heföu haft lögskipaöa
sveitar-framfærslu, pá heföu hreppstjórnarmennirnir getaö skipt ómögunum
nið-ur á hina betur megandi, og peir heföu pá veriö skyldir til aö ala pá,
hvort sem peim var paö ljüft eöa leitt. Á hiö sama bendir og
sam-pykktin á hinum siöara fundi Arnörs og Skagfiröinga. Par var
sampykkt, aö hver maöur skyldi ala fööur sinn og móður, og peir, er betur
mætti, einnig aöra náfrændur sina. Ekki var nú frekar i fariö.
Fjar-skyldari ættingja máttu menn »gefa upp«, og hinir fátækari meira aö
segja náfrændur sina, ef peir höföu ekki ráð á aö ala fleiri en foreldra
sina, án pess aö meö einu oröi sje bent á, aö pessir aumingjar, sem
pannig var vísaö út á gaddinn, gætu krafizt pess, aö sveitin eöa landiö
sæi fyrir peim, sem menn heföu pó sjálfsagt gert, ef slik
framfærslu-skvlda heföi pá veriö til.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
