Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
i7i
menn sökkt sjer niður í aðdáun og seint látið þreytast, — ef þeir
að eins hafa reginskugga stórviðanna yfir höfði sjer.
Skáldsögur voru einnig ritaðar um þessar mundir um efni dr
lífi samtímis-borgara af betra tæginu, og má þar nefna »Sögur úr
hversdagslífinu« eptir frii Gyllembourg. Hün var móðir
Heibergs og biiin þeim næma smekk og fegurðarvisi, sem þeim
skóla er eiginlegt. Sögur hennar voru i miklum metum á þeim
dögum, enda má með sanni segja, að þær gagntaka lesarann með
sinu dæmalausa hóglæti og ró; það er alveg eins og maður virði
fyrir sjer hugðnæm forntízkumálverk.
Þetta var nú inni i höfuðstaðnum. En á ljelegu prestssetri
úti á Jótlandsheiðum bjó Sten Stensen Blicher og kvað
»Far-fuglaljóð« sin og ritaði smásögur, ýmist í glettnum stýl,
ým-ist með þunglyndislegum blæ; og þó ekki sje hærra á hrygginn
reist með söguhetjur hans, en að það eru mestmegnis launskyttur
og plaggamangarar, bændur, sjómenn og þorparar, og þegar bezt
lætur drykkjurútar úr prestastjettinni, rambandi rikisbubbar úr
bændastjettinni og smásmuglegir Iatínuskólaheyrarar, sem hann
leiðir fram á sjónarsviðið, þá er þó óhætt að fullyrða, að enginn
af höfundum þeirra tima á svo miklum lesendafjölda að fagna nú
á dögum eins og hann. Enda fær maður skýra mynd í ritum
hans af Jótlandi eins og það leggur sig, landshornanna á milli,
með heiðar og flóa, haf og sanda, hóla og dali; og ibúa þess má
sjá þar sem í spegli; þar getur að líta auðuga og drýldna Austjóta,
fátæka og þrautseiga heiðarbúa, sterka og stálhuga
Vesturhafssjó-menn. Og Blicher þekkir efni sitt út og inn, — hann segir frá
pví ofboð kunnuglega og einatt á bændamáli (t. d. »Æ Bindstow«,
þ. e. Tóvinnustofan).
A Sjálandi er náttúra landsins þýðleg, mild og brosandi; á
Jótlandi nokkru stórskornari og óþýðari, en jafnframt angurbliðari.
Þannig er líka hlutfallið milli skáldskapar Chr. Winthers bg
St. St. Blichers. Hjá Vinther verður fyrir oss allt hið leikandi
og ljetta, allt hið barnslega, bliða og fjörlega í danskri náttúru.
Sjerhver danskur maður finnur, að það er hold af hans holdi og
bein af hans beinum, þegar Winther kveður um »angandi grundir
og svala bækiskóga, bar sem rádýrin leika ljettum fæti og
söng-fuglar skemmta æskuglöðum, glóhærðuin meyjum Norðurheims
með unaðsfögru kvaki«. Þannig kveður hann um Sjáland:
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
