Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
174
eru í knattleik sumstaðar á götunum, enn þótt þetta sé bannað í
lögreglusamþyktinni; en öllum gluggum getur verið hætta búin af
þessu, enda oft enginn friður fyrir þessum ólátum, því þetta gengur
ekki þegjandi, sem ekki er við að búast; — en æfinlega er
eitt-hvað fjörlegra að sjá þennan æskulýð og þaö uppvaknandi ísland,
kannske vísi til skárri kynslóðar, en þessarar yngstu, sem nú er
að brölta: »Guði sé lof, þeir ungu eru tímans herrar«, hrópaði
»Dagskrá« sáluga upp yfir sig — jú víst! það eru »dæilegir«
tímans herrar, þegar alt er á hausnum! Hver veit nema þarna sé
eitthvert alþingismannsefni, sem nú er að »spila klínk« eða »stikka«
og æpir sem hæst — kannske lika einhver »einskis nýtur
lands-ómagi«; — þeir lífga þó altaf upp götuna, strákagreyin, og ekki
held ég væri viðkunnanlegra, ef altaf væri djúp þögn og ekki
heyrðist nokkurt hljóð. í »Kringsjá« var einhverju sinni (1893)
talað um, að hávaði á götum væri óþolandi og enda bannaður í
sumum stórborgum, og var þetta haft eftir »ameríkönsku1 blaði. —
Og svo á veturna, þá eru hrossin, þessir ferfættu »kavalérar«,
sprangandi um allar götur allan daginn, beint ofan í
lögreglusam-þyktina, sem bannar að låta þá vera á götunum, nema þegar
nauð-synlegt sé (28. gr.). Pá er eins og maður sé í einhverju
Kósakka-þorpi eða Tartarabæli; þetta gengur á stéttunum fram með
hús-unum og fer svo sem ekki úr vegi fyrir neinum, leikur sér og
prjónar með ólátum og hrossaglímum, svo fólkið verður að forða
sér eftir föngum, og er merkilegt, að ekki skuli hafa hlotist tjón
af; stundum hlýtur þaö að ganga aörar götur en ætlað var, til
þess að verða ekki fyrir þessum ófögnuði; hvar sem hlið er opið,
þá er þetta komið þar inn, snuðrandi í öllum öskuhaugum og rusli,
eins og því sé aldrei gefið að éta, eða hímandi við vatnsbólin
eftir þorstadrykk.
1 Orðmyndin »amerískur« er röng, þótt hún standi þráfaldlega í blöðum.
Rétt-ara væri »ameríkskur«, en það er stirt. Annars mætti vel segja »Ameríku-blað« o.
s. frv , en rithöfundar vorir eru svo stirðir og einþykkir, að {jeim dettur þetta ekki
í hug. — [Vér getum ekki verið hinum heiðraða höf. samdóma um, að orðmyndin
»amerískur« sé röng; hún er að vorri skoðun einmitt hárrétt. Afieiðsluendingin er
-skur og verðui þá lýsingarorð myndað af Amerík-a eiginlega amerik-skur. En
feani-kvæmt islenzkum hljóðlögum fellur jafnaðarlegast einn samhljóði niður, er svu
mörg-um lendir saman, og verður þá »ameríkskur« að ameriskur í sama hátt og gri/ck-siw
(af Grikk-land) verður að grískur (báðar þessar orðmyndir brúkast jöfmim
hönd-um í fornmálinu) og háleyg-skur (af Háloga-land) verður að Itáleyskur o. s. frv.
Eins á reykvík-skur (af Reykjavik) að verða að reykvískur, og svo ætti að rita það orð.
RITSTJ.].
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
