Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
48
Jón hafði boðið honum að byggja fundarhúsið hjá sér, og
hafði hann tekið fegins hendi við boðinu, því honum þótti Hóll of
illa settur í sveitinni, til þess að hafa þar fundarstað. Veita var
nær miðbikinu. Pá hafði Þórði ekki síður þótt væut um, þegar
Jón baust til að gefa 40 krónur til byggingarinnar, enda þótt hann
gæti ekki skilið, hvernig Jón, sem naumast var bjargálnamaður,
gat látið svo mikið af hendi rakna; en hva5 um það, krónurnar
komu sér vel og rausn Jóns varð gott vopn í höndum Þórðar, til
þess að herja fé út hjá öörum.
En það hafði gengið töluvert öðruvísi með félagið, en hann
hafði óskað. Menn voru ekki farnir að læra að meta þekkinguna
rétt, lögðu meiri áherzlu á það, sem í svipinn gåt skemt augum
og eyrum, og einmitt þess vegna var5 hann þegar í byrjun að
draga úr þeim félagsstörfum, sem miðuðu til sannra nota, en hafa
meira um hönd af skemtunum, einkum danssamkomum, heldur en
öðru, sem hann þó heföi fremur kosið.
Honum duldist raunar ekki, að af félaginu hefðu stafað ýmsar
framfarir í sveitinni. Allir félagsmenn höfðu t. d. gert allmikið að
húsa- og jarðabótum, söng hafbi farið fram til muna,
líkamsæf-ingar komist á, lestrarfýsn aukist og ýmsir siðir orðið mannúðlegri,
einkum meðferð á hreppsómögum, sem víöa mátti nú orðið
heita góð.
En það var margt við þetta alt að athuga.
Búnaðarfram-kvæmdirnar þóttu honum um of einhliöa, daufar og
tilbreytinga-lausar, slétturnar sléttaðar meö sömu aðferð og garðarnir hlaðnir
með sömu gerð ár eftir ár, enda þótt það hefði sýnt sig, að
hvort-tveggja gat á annan veg betur farið. Pó sárnaði honum mest,
hvernig gekk með lestrarfélagið. Pað vantaði ekki, aö bækur
væru keyptar og lesnar, en það var, eins og karlinn sagði, »öfugt
samt«. Pær bækurnar, sem mest voru lesnar, voru: Púsund og
ein nótt, riddarasögur og útlendir eldhúsrómanar, af þeim, sem gátu
fleytt sér í dönsku, sem nú voru orðnir allmargir; en fræðiritin lágu
í kössum, ólesin af flestum. En til þess að halda félaginu vi8,
varð hann að låta að óskum fjöldans, enda þótt þær gengju í
öfuga átt við það, sem skynsemi hans sagði honum.
Pá sá hann líka glögt, að handavinna fór minkandi, iðjuleysi
fremur í vöxt, og fíknin í að komast að hinum svo kölluðu »fínni
verkum« var að verða að landfarsótt; ýms muna5arvörukaup voru
og að aukast og þetta alt vó meira en upp á móti þeim arði, sem
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
