- Project Runeberg -  Eimreiðin / VII. Ár, 1901 /
155

(1895-1975)
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

155

fleiri kvæði eftir færri skáld, en hið gagnstæða: að hafa skáldin fleiri, en færri
kvæði eftir hvert þeirra. I vali sinu og iýsingum kveðst hann og hafa gert sér far
um að vekja eftirtekt á því, sem sér fyndist mest einkenna hvert skald um sig, og
vænti hann, að hann hafi í öllu verulegu hitt á hið rétta, þó honum sé ljóst, að
dýpra megi leggjast og gera drættina miklu skýrari. ■— íá kemur snoturt kvæði
frumkveðið, eftir O. H. sjálfan, þar sem hann lýsir glimu sinni við »guð málsins«,
sem hann vildi ekki sleppa (fremur en Jakob forðum) fyr en hann blessaði hann og
gæfi honum gnótt hljóðstafa og stuðla og þýða kveðandi.

Sjálf bókin byrjar með alllöngum inngangi (18 bls.) og er þar fyrst drepið á,
hve mikla þýðingu fornrit Islendinga hafi haft fyrir danskar bókmentir. Petta viti
allir og játi, en fæstir hafi nokkra hugmynd um hinar nýrri bókmentir Islendinga,
sem þó séu svo mikils virði og svo einkennilegar, að vert sé að kynnast þeim.
Bendir hann þar meðal annars á, að talsverður munur sé á tilflnningalífi islenzkra
skálda og danskra, og nefnir sem dæmi þess meðferðina á »Des Mädchens Klage«
eftir Schiller, sem Oehlenschläger hafi þýtt á dönsku, en Jónas Hallgrímsson á
ís-lenzku. Hann bendir og á, hve lítið beri á dönskum áhrifum á íslandi, og að,
þegar Thorvaldsen sé fráskiiinn, þá hafi minning að eins tveggja danskra manna
verið haldið á lofti í islenzkri ljóðagerð, nefnilega Jörundar hundadagakóngs og
Rasmusar Rasks. Og þó sé öðru nær en að Islendingar séu vanþakklátir. Honum
hefir reyndar i þessu efni sést yfir konungana Kristján VIII, og Kristján IX., sem
sannarlega hefir að maklegleikum verið minst með lofi i íslenzkum ljóðum, hins fyrra
fyrir endurreisn alþingis og hins síðara fyrir stjórnarskrána. Þá er og kafli um Rask
og þýðingu hans fyrir íslenzkar bókmentir, um Eggert Ólafsson, Jón Þorláksson o. fl.

1?ví næst koma sýnishorn af kvæðum íslenzkra skálda á 19. öldinni og jafnframt
getið hinna helztu æfiatriða þeirra og hvað þau einkum hafi til síns ágætis hvert um
sig, eða hvað mest einkenni þau. íJau skáld, sem lýst er og kvæði þýdd eftir, eru
þessi: Bjarni Thórarensen (6 kvæði), Jónas Hallgrimsson (5, auk brots tír
Gunnars-hólma), Jón Thóroddsen (3), Grímur Thomsen (5), Benedikt Gröndal (7), Páll
Ólafs-son (10, auk fleiri brota og lausavísna i lýsingunni), Steingrímur Thorsteinsson (8,
auk brota í lýsingunni), Matthías Jochumsson (5, auk brota i lýsingunni), Hannes
Hafstein (5) og forsteinn Erlingsson (3, auk brots úr Jörundarkviðu í innganginum).

Það mun jafnan verða svo með kvæði, að sinum augum lítur hver á silfrið, og
mun því vandi að velja svo að öllum líki. En vér fáum ekki betur séð, en að O. H.
hafi verið mjög heppinn í vali sínu, bæði með að velja falleg kvæði og þau, er
sér-staklega einkenna hvert skáld. Og lýsingar hans á skáldunum eru merkilega góðar,
jafnstuttar og þær eru. Vér viljum t. d. nefna lýsing hans á Ben. Gröndal, sem er
betri en nokkuð, sem áður hefir verið skrifað um skáldskap hans, og rituð af meira
skilningi.

Og svo eru sjálfar þýðingarnar. Þær eru yfirleitt svo vel gerðar, að mestu furðu
gegnir. í*ær eru bæði nákvæmar og þó náttúrlegar og aldrei neitt misskilið. Er
auðséð, að O. H. hefir svo mikið vald á móðurmáli sínu, að leitun mun á öðru eins.
Hann leikur sér að þvi að þýða heil kvæði með höfuðstöfum og stuðlum og þræða
þó orð íslenzka kvæðisins. Hann þýðir og hrynhendu með aðalhendingum og
skot-hendingum, t. d. »Sé ég hendur manna mynda« (Eimr. VI, 43):

Ud over Have Taletraade
trukne af Hænder vidt sig spænder.
Lande sammen let de binder,
levende Ord over Verden fore.

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Sat Dec 9 22:05:17 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/eimreidin/1901/0167.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free