Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
edrahei
Eit Blad aat det norsiee Folket.
MZ
cU.«
Kjem ut kvar Onsdag og Laurdag".—
Pris fyr Fjordnngaaret1
Kr. 1,10 (= 33 ß) med
Porto og alt. Betaling
· fyreaat.
Onsdag den 3die April.
Lysingar kostar 10 Øre
(3» ß) Petitlina, og daa
- etter Maaten fyr større
Bokstavar.
·f87Z
Til Lesarm
Fraa idag kjem Bladet ut kvar Onsdag og
Laurdag· Du fær soleids dubbelt so stort Blad
syr dei same Pengar, og dermed vert ,,Fedrahei-
men« eit av dei billegaste Folkeblad i
Landet
Denne store Utvidking heo
Voni, at detta vilde vera den
driva Blodet upp paa. Til des, hev Folk funnet
Bladetzhosta dyrt-; dei totte ong t var veel lengje
aa venta milloin kvart NumntZ–,; Og me sjolve
var i Naudi med, at me altid fekk for litet Rom-
No) vil alt detta jamna seg. ’Og no skulde det
væl vera trulegt, at Tingartalet vilde veksa, so
det var Mun i. "
" Me veit, det stend
er laake,. —Te·vlingsi" sto
aa vita, um me hev sty ·B et slik, at Stor-
mengdi av Folket kann lika det. Meii det lyt
røynast· Det skal ikkje haoa voret god Vilje, som
vantad· Vil alle andre gjera Sitt som me hev
gjort Vaart, so skal det nok bera til. Men gjeng
det galet, so lyt Folk finna seg i, at Bladet vert
Vikeblad att. Det er ikkje onnor Raad med det.
J Jnnhald og Synsmaatar vert Bladet det
same som fyrr. Det feer meir Politik og meir
Nytt. SkulesArtikkelen er helst meint paa Lærar-
arne, um deikjem med i større Tal; men han kann
og vera fyr Andre. Brevsendingar og andre Stykkje
tek me imot som fyrr· Forteljingar skal me sjaa
aa halda oss med so nokorleids jamt. J Blad-
kjeldaren kjem det, naar »Skildringar fraa Jtalia«
slutar, ei lang og helder morosam Forteljing. Dei
gode Menn, som hev hjelpt oss syrr, vil arbeida
endaa meir no, og dei, som ikkje hev hjelpt oss,
vil visst og kjenna seg drivne til aa taka i. J
ein Strid som vaar skulde Jngeii sinna Grunn til
aa spara seg. « Folk burde hava lært no. Lat oss
hugsa, at Tidi er dyr, og at Mange er imot oss-
Den, som ynskjer Framgang, foer spenna i.
Og hermed, gode Lesar, set me i Veg.
Bladstyret·
me vaagat i den
beste Maaten a·a
gen. Tid erne
Fraa Dyrehcimcn.
1-
(Fkamhakd skaa No. jZ).
Bia byggjer sine Smaa-Romiregelrette Seks-
kantar. Er det no nokon, som trur, at Via kann
Matematik elder Utmælingskunst? Hev ho reknat
ut, at just den regelrette Sekskanten er den, som
vil hova best fyr slike Byggverk? Med
det same ho kjem til Verdi, veit ho aa finna dei
!
Blomar og Vokstar, som det er Honing og Vaksi.
Er daa det nokot, som ho hev lært? Og naar
ho fyrste Gongen dreg Vaks og Honing til Bolet
sitt, veit ho daa, kvat ho skal med det der? —
Det, som Hugskotet driv Dyri til, det gjer dei, og
det gjer dei til Fullkomenskapz men der Drifti
slutar og Ettertanken vert kravd, der slutar og
Dyret med sitt meiningsmerkte Yrkje. Tendrar
Gin upp ein Verme i ein Skog, som det bur Asse-
kattar i, og so Giii gjeng sin Veg og let Elden
brenna, so kjein Dyri strakst aat Elden og set seg
ikring honom og vermer og kosar seg; men naar
Elden er utbrend, er det og Slut paa Gleda; for
det er ingen Apekatt som finn paa so mykje som
aa leggja Ved paa Elden.
- , — Men til detta kunde Ein svara: Eit litet
Barnj vil helder»i»»k»kje koma-paa aa leggja Ved paa
Eld·en,— ogsplikevoel vil Jngen segja, at Barnet vantar
Vit. Barnet maa fyrst hava set, at Eiii legg
Ved paa Elden fyr aa halda Liv i honom, og so
kann det sjølv gjera det. Og naar Apekatten hev
set slikt, so gjer han det au, ja gjer mange Ting,
som heo mykje meir paa seg enn det.
Det er soleids ikkje so lett aa faa sullt Svar
paa Spursmaalet. Det kann sjaa ut til, at der
er Rett paa baade Sidur, og at Jngen hev den
heile Retten. Det gjeld daa um aa merkja seg og
sanka ihop alle dei mest lærerike Syninsgar av
Dyrevitet, og daa vil det kannhenda verta lett-
are aa segja, kor Naturdrivti slutar og Vitet
tek aat-
Lat oss fyrst siaa paa Byggjedrivti· Det er
ivoel visst, at naar Vevkjeringi spinner sin Bev, so
er det ikkje av nokon Gttertankje hjaa henne; det er
Drivti. Men naar me no ser, at ho gjer den
ytste Strengen, den, so ho hefter Veven· sin fast med,
tjukkare elder tunnare, ettersom han skal vera lang
elder stutt til, og altso gjer honom sterkare, naar han
skal bera ei større Tyngd, — so ser ikkje detta ut til aa
vera berre blind Naturdrivt. Kvepsarne byggjer Bolet
sitt ihop av tallause smaae Trefliser; den eine gjer
det som den andre-; Jngen hev lært dei det; men
rette Staden fyr Bolet maa dei sjolv finna seg
ut. Bolet aatTermittarne 1) er so forbineleg kunst-
rikt, «at Gin gjerna stend til, at detta kan dei ikkje
hava lært; det maa liggja i dei av sjolve Fødes-
upplaget. Men likevcel ’ser me rett som det er,
naar me gaar væl etter, at dei finn paa sumt,
som er Undantak fraa den vanlege Byggjemaaten,
og det Undantak, som ser ut til aa vera Meining
med. Hj.aa Biurne hender det ikkje sjeldan, at
heile Byggverket deira vil verta stjeivt, av di der
· 1) ,,Termitt« elder Kvitmaur er-eit Skordyr av Matir-
slaget; det liver mest i det varme Jordbeltet·
kann vera gjort eitkvart litet Mistak fraa fyrstunde·
Meii dei smaae Dyri gaar snart detta og veit aa
beinka paa det. Dei gjer eitpar Smaa-Rom mindre
elder større, elder dei gjer sume av dei skjeive til
hi Sida, elder dei byggjer nokle Femkantar istaden-
fyr Sekskantarx Mishovet er beinkat, Byggverket ·
gjeng aa nyom fraiir paa vanleg Vis. Daa lyt
Ein spyrja: er det au Naturdrivt?
Fuglariie byggjer seg Reid paa ovmange
ulike Maatar· Dei meste Symje- og Vadefuglar
grev seg berre upp eit Hol i Sandeii og sjelgar
det til med thir elder Sevblad; men Hegren
byggjer i Tre. Sume Vatsfuglar lagar seg sym-
jande Reid av Sev; Jsfuglai«11e grev seg ei Hola,
som dei bur i; Svala murar sitt Reid ihop av
vaat Jord; Spetta lagar seg Holur i Tre; Rov-
fuglarne byggjer av Risxvistarz Songfuglarne fletter
seg fine Korger; Puiigmeisa vev seg liksom ein
Sekk, som ho hengjer upp i Lufti etter ein Traadz
Kolibrieii lagar sitt vesle Neid av tusundtals ørsmaae
Haar og Traadstubbar· Alle Fuglar av same Sla-
get byggjer paa nokotsonær same Maaten, og ein
Trast kjem aldri paa, at han —istadenfyr si vesle
Korgflettiiig — vil gjera seg eit Reid av Haar
liksom Erla. Detta lærer oss, at det her styrer ei
Naturdriot. Men naar me so ser, at Fuglarne
med stor Umsut leiter seg upp gode Byggjestader,
at dei flyg vida kring, set seg ned snart i det
Treet og snart i hint, prøver ei Grein her og ei
der, kjem fleire Gonger attende til same Staden
og prøver, ja ofta tek til aa byggja paa ein-Stad ·
og so reiser av att til ein annan, .—— daa vil Gin
nok koma i Tvil um, at det her berre skulde vera
den tvingande Naturdrivti, som raar. Daa kann
Ein mykje snarare forklara endaa dei gildaste
Byggningarne aat Biveren som eit Jnnskot ao
Naturdrivti. (Meir).
Meir uut Prestarne.
·(Fraa Ryfylke.)
Gg heiyrer dei klagar yver, at »Fedraheimen«
hev so mykje aa segja paa Prestarne vaare; men
eg kann ikkje koma israa, at Folk som tek paa seg
slikt eit Yrkje som det prestelige, dei maa hava
nokot annat og meir aa tenkja paa enn t. D. det, kor
mykje der kann pinast ut av Prestgarden. — Her
reiste ein Prestemann ifraa Ryfylke i Aar, som
hev vist seg som ein gasta onrddyrkar. Prestgar-
den er stor og god, og fyr 5 Aar sidan fekk Pre-
sten eit helder stort Laan til Uppdyrking av Gar-
den. Detta Laanet skulde vera rentefritt og avdrags-
fritt i dei fyrste sem Aar; men i dei andre fem
Aar skulde heile Laanet greidast baade med Ren-
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
