Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
204
Fedraheimen.
17de August 1878.
uppz dei hjalp til aa sløkkja, og hev sidan lagt
ihop 2200 Kr. til Hjelp fyr dei Naudtrengde.
ByenHUdiksdall i Gefleborgs Len i Sverike
var Onsdag den 7de August herjad av ein Brune,
som ohdelagde 83 Gardar· Varmen kom upp um
Morgonen Kl. 6 og vart ikkje delde fyr um Ef-
tan. Tapet fyr Brandkassurne skal koma paa
319,000 Kr. Byen hev 3———4000 Jbuarar og driv
Handel med Timber og Linoarur.
Utlandet. Um Uppryjret i Vosnia og
Hersegovina skriv eit Blad i Wien: Ryssland
hev i langsameleg Tid lagt ut til Fyrst Nikita i
Montenegro 50,000 Rublar um Maanaden til
Upphald aatdei bosniske og hersegovinske Romingar
i Montenegro· Denne Summen er nyst aukad til
68,000 R. Det er greidt, at dei hersegovinske
Upprorarar fær Hjelp av desse Pengarne. Sidan
Løni’ vart aukad, hev ogso Upprorarne vortet mann-
sterkare. J denne Stundi noyter Peko Pavlovic all
si Magt fyr aa faa Heren sin upp til 10—12000
Maan. Av dei, som til dessa hev roleg etetha-
rens Sælbotsbraud i Montenegro, hev dei vaapen-
føre fenget Order tillaa ganga yver den hersego-
vinske Grensa· Um ikkje ei og onnor montenegrinsk
Randhuva ogso hev vildrat inn i Pekos Læger,
fær me fulla snart vita. Fyrsten av Montenegro
hev visstnog i Zara vissat, at han held·seg reint
og ,,loyalt’« utanfyr Hersegovina-Røra, men, legg
han til, koat kann han til, um ,,ender og ein av
hans Hovdingar skeer seg i Lag med Upprora·rarne?«
Etter dei sidste Tidender fraa Bosnia er Trong-
arne millom Maglai og Vranduk fyllte med Upp-
rorarar og ei lang Rad med Vollar raader dei
lange Fjellskard. Desse Vollar er fyrst uppkastade
etter at den auftrikske Heren hadde gjenget yver
Grensa, og Arbeidet er til Deils gjort av Folk»
under dessa Hovdingarne og turkiske Jbuarar,
som alt hadde gjevet seg under den austrikske
Herforaren Philippooic. At dei græske Katholikar
ikkje stend att fyr Muhamedanarne i Fiendskap
mot Hersetningstropperne, ·kaiin me sjaa av den
Tidendi, som er komi, at dei fleste vaapenfore
Menn i Petrovic, Vakuf og mange andre Stelle,
som dei i Bosnia kallar Byar, hev havt seg upp
i Fjelli, der dei vert skipade og sylkte av »Patrio-
tar« fraa alle dei serbiske Land. Til dessa Upp-
rararar — skal verta— er det tingat Vaapen lang-
veges fraa, og nokot av dei skal alt vera framkomet. —
Alle dei fire austrikske Heravdeilder, som hev skridet
yver den bosniske Grensa, hev no voret i Kast med
Upprorararne. Maandagen den 5te August lukkast
det den 7de Division under Hertugen av Wtirtemberg
aa jaga burt ein sterk Upprzeirarflokk, som hadde
iett seg fast i Trongen ved Verian Vakuf; men
dei samlad seg i endaa større Tal 272 Mil lenger
tilbake ved Jaice. Her-tagen av Wiirtemberg gjekk
paa deim den 7de um Morgonen. Upprorarne
hadde hersett alle Hogder og skulde vera 8000 Mann
(sume Tidender segjer 15000). Turkiske Offiserar
kommanderad. Det var eit heilt Slag, som varde
i 9 Timar. Tri Fjordepartar av Kjeisarheren var
med i Slaget. Upprorararne maatte til Slut hopa
undan til Travnikz men Tapet var stort fyr Anst-
rikingarne. Sundagen den 11te Augnst hersette
den 7de Division Travnik og næmar seg no den 6te
Division under Philippovic, som skrid frain yver
Maglai og Zepce. Ogso denne Divisionen hadde
den 7de August eit hardt Basketak, ved Zepce. Fi-
enden hadde 6000 Mann og 4 Kanonor. Slaget
byrjad ved Middagstider. Upprorarne vart drivne
fraa det eine Feste til det andre og Kl. 672 um
Eftan kastade tilbake yver Bosna-Elvi. Jbuararne
Judith, hadde Jobst lurt Haarhetta og Grima
inn i Rabners Hus. Fæle Forbrot kom upp
i Dagen, Loynkjellaren under Rettarstaden inne-
heldt ei Mengd med Lik av Folk, som dei hadde
myrdat. Sjolve sekk dei og lata Livet paa same
Staden. Men Judith sekk Takk og Lym av Kjei-
saren, ho vart gift med Rabner, Kjeisaren gjorde
honom tilBorgfut, og dei livde lenge sæle og vel-
vyrde av Allel
i Maglai, Zeniea, Zepce og heile det muhamedanske
Folket sunnan syr Doboi var mediStriden. Daa
Austrikingarne um Kvelden hersette Zepce, hadde
Jbuararne rømt· Upprorararne misste 700 Fangar
og mange daane. Den forherdige Turkemunken
Hadsji Loja, som er Hovudet fyr Uppstandet i Se-
rajevo, skal sjolv ha ooret med i Slaget og app-
modat Turkarne· Hadsji Loja hev lyst Upp, at
Koranen (Turkebibelen) er einaste Logi, som gjeld,
og Alt tyder paa, at det er Jslams heilage Krig
han preikar. Dei austrikske Herar fcer visst slita
mykje vondt enno, fyrr dei er ferduge. Upprorararne
dreg seg attende, men dei er fast meinte paa aa
sreista seg uti det ytste fyr aa halda Serajevo.
Festningi Varna vert no romd av Turkarne·
Turkiske Osficerar hev saret til Sebastopol fyr aa
gjera Fyrebuningar til Heimsending av dei turkiske
Krigssangar« ’
Lærarpostar.
Leerarp· i-Urstoug (Romerike), (Lakshaiig Krins 30
Vikur, Ulvigens Kriiis 10 Vikur), Lon, Kostp. m. m. Kr.
12,60, dertil Statstilskot. Krinsen sorgjer fyr Reinhald
og Eldfang. Umskipnad utskild med Samtykkje af Stiftsdir.
Soknepresten til Utgangen av August.
— Ved Kristianssaads Stiftsseminar vert fraa Staten
av næste Maanad upprettat ein Lærarpost, ,,hvori fore-
lobig konstitueres en akademisk eller seminaristisk dannet-
Mand.« Loni vert»antagelig« 1600 Kr.umfram Hasleige-
pengar. Sølv. snarast til Skuledirektor Wolsf elder
Seminarstyraren, som og gjev næmare Upplysningar.
— Leerarp· i Vo Krins i Gjerpen. Fast Skulerom·
30 Vikur. Løn og Kostp·. Kr. 14,40. Kristianssaiids
Stiftsdir» Gjerpens Skk·, pr. Skien, innati 4de Septbr.
— Lærarp« i Holt fraa 1ste Okt. 30 Vikur, 15 V.
som Hjelpelakvar i Angelstad Skule og 15 som Lærar i
Souge Kr. Løn og Kostp.Kr. 16,00umfram Statstilskot·
J Souge Kriiis vil han likevel kannheiida faa Kosten
in n., og Loni er daa Kr. 8,80 fyr Skulevika. Umskip-
ingar utskilde. Kristianssands Stistsd» Holts Skk. innan
6 Vikur fraa 27de Juli-
— Lærarinnep. ved Larviks kommunale Gjenteskule
fraa September. Vanlege Fag, mest i Forberedelseskl.
800 Kr., tim 3 Aar 900, og Uin 3 Aar til 1000 Kr. 30
Timar um Vika. Uppslagstid 3 Maanadar. Solti. til
Skalestyret innan 4 Vikur fraa 29de Juli.
— 1) Kyrkjesongarp· i Frolands Prestegjeld og deratt-
aat Lærarp·i Frolands Kyrkjebygd. 24 Vikur ifast
Rom. Løn 8 Kr. av Skulekassa og 4 Kr. i Kostp. uin
Vika. Deri fyrre Læraren hadde 60 Kr.i»Afsavnsgodtgj.«;
den nye fær trnleg dei same. Jnntekterne av Kyrkje-
songarp hev dei sidste Aar voret 6—700 Kr. Husvcere
paa 3 Rom og Kjøk. — 2) Lcekarp. i Mesel og Tresner
Kr. i Froland. 30 Vikur i 2 faste Skulestovur· Loni er
8 Kr. Vika, Kostp. i alt 217 Kr. Husvcere paa 2 Rom
og Kjol. — Sgknad uin Kyrkjesongarposten til Kristian»s-
sands Bisp, um Skulepostarne til Stifsd, Frolands Stk.
innan 6 Viktir fraa 30te Auvust·
— Leerarp. i Ytre-Morgedals Krins i »Hvideseids«
Prestegjeld (Øore Thelemarks vestfjellste Prosti). Skuleii
heldst i fast Skulestova i 2 Avdeilder, tilsatna1124 Vikur,
18 ,,tvungen« og 6 Vikur ,,fri« Undervisning 8Kr. fyr
Vika, Kost og Hus in 11. Søkn· stilad til Kristianssands
Stiftsd., maa vera innsende med Vitnemaal uin Alder,
Konfirmation inaar og kvar), Examen, Tenesttid, Lærar-
dugleik og »moralsk Forhold til sidste Tid«, til Sokne-
presten. Hvideseids Ski. pr. Skien innan 14de Septbr
— Lærarp. i Skjeggedals og Østenaas Krinsar i Lille-
Topdal. 24 Vikur. Umgang. 8 Kr. umfrain Statstilst.
Kost in 11. Sokn. til Kristianssands Stiftsd med Attester
av seinaste Datum til Aamlids Skk· pr. Tvedestrand
innan 11te Septebr.
Brevsending.
Til Mange. Det hev i seinare Tid komet
inn sleire Brev um Skrivemaate og Boksta.—
ving i Norsken; sume hev og bedet meg um aa
greida ut i dei Ting. Dei gode Menn lyt orsaka,
at eg korkje tek inn Brevi elder skriv sjolv. Detta
Bokstavkjeklet er ein speleg Ting; kjem Ein fyrst
inn paa det, vert Ein aldri ferdugz for desse Bot-
staoarne er nok paa ’Lag det einaste, som Mengdi
av vaare Maalinenn bryr seg so vidt um, at dei
vil ofra sitt Blekk og si dyre Kraft paa aa skriva
um det. Dessutanl er me enno ikkje so langt
komne at det kann nytta aa stridast um desse Ting.
Jkkje eingong ein»Maal-Kongress« tor eg tru paa.
Me er for norske til aa kunna semjast um Smaa-
aldri so saar-
ting: vaare Grillur held me paa til sisste Dro-
pen i Blekkhornet; me kann gjeva upp mangt av
det som større er; me kann, um det knip, gjeva
upp Sak og Tankar; men me gjev aldri upp vaare
Meiningar um ein Bokstav elder ein Prikk, og ein
daud d elder ikkje-der oss mykje meir verd enn
ein Tanke. Eg kann ikkje skyna, at me hev nokot
»sams Grumilag« aa ,,sorhandla« paa i detta Bot-
stayspursmaalet· Hadde me det, skulde eg vera
den fyrste til aa beda um ein Kongress; og eg
trur eg gjekk med paa kvat Form som helst, berre
me kunde verta paaliteleg samde um den Formi. Men·
me vert ikkje samde, ——— enno. Og daa er det
best aa lata Bokstavstriden liggja.
Det kunde fyr meg sjølo ikkje vera so galet
aa reisa slik ein Bokstavstrid her i Bladet; for paa·«
den Maaten veit eg visst eg kunde narra Folk til
aa skriva, so eg sjolv slapp aa slita meg·uppi
detta Arbeidet, som Maalmennerne bryr seg so
litet um, at dei ikkje eingong idest hjelpa til med
Skriving· Men eit Folkeblad lyt no vera eitFol-
keblad, og det kann ikkje vera korkje til Vitaukje
elder til vidare Gaman fyr det »norske Folk« aa
lesa ein endelaus og vonlaus Strid um»d’ar og
t’ar og store og smaae Fyrebokstavar· So foer eg
helder skriva sjolv det vesle eg oinn, og misbruka
Godviljen aat dei faae Menn, som stend trufast
med meg i Arbeidet, —so lengje som slikt let seg
forsvara, —— og naar eg so finn, at detta ikkje
lenger gjeng an, korkje syr meg held fyr dei, so
legg eg Bladet upp. Det er imindsto ærlegtSpil.
Eg finn, at eg bør segja detta no, so eg sidan
kann hava frie Hender. Eg veit nok, at Sume
liter paa, at no er eg »nøydd« til aa haslda fram,
so no kann dei sjvlve taka det rolegt aa berre
sjaa paa, —- liksom dei fyr nokre Aar sidan rolegt
gjekk og saag paa, at ein større Mann enn eg sleit
seg ihel paa eit Arbeid som han var mange Gan-
ger for god til. Men — vestigia terrent. Me
skal ikkje hava meir av slikt. Den, som hev Vitet,
seer bruka det. Og so mykje hev eg no røynt, at
det endaa var reint for tidleg aa skapa eit Blad
aat dei Herrar Maalmenn· —
Men det er godt aa læra, um Lærdonien er
Eg held fram, gode Lesarar, so
lengje eg kann forsoara det fyr meg sjølv, og vil
de fylgja meg, skal de haoa Takt Saki veit de
eg aldri gjeng fraa; men Magten aa arbeida fyr
Saki paa, den lyt retta seg etter Tid og Hove.
—- Eg maa no ein liten Tur tilfjells att.
Skulde det daa hova so ubeint, at Bladet lyt kvila
eitNummer ein Gang, so lyt Lesararne orsaka.
Utgjevaren.
Bedraykimen
kjem ut tvo Gouger i Bifa. Prifen er den
same som syrr: Kr. 2, 20 fyr Halvaaret (elder
Kr. 1, 10 fyr Fjordungaaret) med Postpengar
o alt.
g Vladet hev no betre Rom til nokot av kvart;
serleg kann det fortelja meir Nytt, so at Folk vil
kunna hjelpa seg med Bladet i den Vegen»· So
hev det og ein fast SkulcllrtikkcL som lave-
held Tidender (og andre Stykkje) um Aalmuge-
skulen, Folkehpgskulen og Amtsskulen; ledlgc Lær-
arpostcr m. m. Hellest vil det som syrrinnehalda:
Utgreidingar uin ymse Ting, Politik, Reise- og
Naturstildringar, Forteljiugar, Segner, Dikt, Ri-
spur o. d. Gode Menn er med og skriv.
Bladet er enno aa faa fraa Nyaar 1878.
Trykt i Ringvolds Voktrykkeri.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
