Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
16de November 1878.
Fedraheimen·
307
Skular nog fyr Gutarne, liknade ein TalariAth-
thinget i Sumar ihop med den Tilstand ·"ei Vogn
var i, naar det eine Hjulet var·blankt og vælstelt,
og det andre rustat og vanslitt« Amtsthinget, som
vonleg sann, at der var Sanning i denne Likningi,
gjorde daa, som sagt, det dei kunde syr at baade
Hjiili kunde blenkjast.
Kristiartia, den 15de November «1878·
Vaare Ministerblad forsvarar dei kvite Fanur,
dei 4 Hurra og alt det, med aa fortelja, at Re-
gjeringi hev —« Ingenting meint med det-
Det er Tilfelle og Tankeloysa alt ihop. Naar
Landet lid Skade paa si 9-Era, bør altso Jngen
gjera Staak fyr det.
f Dessutan er der Ingen, som hev Andsoaret·
Deii einaste, som skulde hava det her, maatte vera
Kongen sjølv, og han —- er andsvarslaus etter
Grunnlogi.
Det er norsk Politik, detl Armodsdomen
gjer seg so breid, at han vert reint ufysen.
Tankeloysa og Andsvarsloysaidet Smaae som
idet Store. Tankeloysa og Andsvarsloysa gjort
til politisk Prinsipl —- Ja, det maa vera norskt.
Og so desse Ministerblad, som ligg d,er og liksom
gjer seg til av, at dei hev slik ei Regjering aa
forsvara!
Der kann vera nokot fannt i det, som Mgbl.
« skreiv her um Dagen, at vaare Fridomsbladidenne
Striden minner um Don Quixote. For aa slaast
med ei andsvarslaus Regjering er ikkje stort likare
enn aa fara Krig med ei Vindkvem —
Eit merkjeleg vcelskipat Samfund, der Styret
gjeng i Ørska og leet Tilfelle og Silkehandlarar
syta fyr Landfens Akra, og der alle er andsvars-
lause, so snart som det gjeld! —— Er ikkje Norig
eit politiskJJkynsterland, fo finnst det ikkje paa den-
ne Sida Kloten·
Fkostll 3die Novbr·
Rover «
paa Frostad opnad med eit litetVenemszte Mange
VygdefolkMenn og Kvinnnr, mette fram. Kuloy
talad um Fyremaalet fyr Skulen. Han tok Dame
fraa Olav Haraldsson, som alt fraa sin fyrste
Ungdom vaks upp med Tanken paa store Verk;
Fosterfaer hans, Rane Vidforle, og serleg Moer
(Brev). Fredagen 1ste
hans, ho Aasta, gav jamt denne Tanken Næring,
so han fekk veksa seg stor og tilslut slog ut i Livet;
soleids var det no Voni, at Folkehogskulen maatte
læra vaare unge Gutar aa veksa upp med Tan-
ken paa godt og stort Verk, so dei etter Magt og
Megn kunde fylka seg inn millom den sanne Fram-
gangs Hermenn. Matias Skard las upp eit
Stykkje or Apostelsoga. Fleire Menn or Bygdi
var og uppe og talad; dei ynskte, at Gutarne
gjenom Skulen her maatte vinna fram til nokot
godt. —- Skulen hev no fyre Jol tri faste Lærarar,
Bentsen, Kulriy og Skard, og dertil ein Timelcerar,
Dyrlcekjar Skar. Bentsen var ikkje komen endaa,
daa Skulen vart opnad. 0. A.
Hggsfjord i Ryfylke (Brev). Her i Byg-
derne hev det paa fleire Gardar voret Utskistning.
Det viser seg no, at detta hev voret til Gagn·
Folk tek til aa setja Jordi si i betre Stand, grava
Veitur og meir slikt. Husdyrstellet er i Framgang.
Kui seer meir Mat og gjev dermed meir i Bytta.
Dessverre held nok Sume enno paa med det gamle:
mange Kyr og litet Mat. Det er dei gode Fjell-
beiti, som narrar dei til det. Men dei reknar nok
galet lika væl. —
Vaar største Sak her i Prestegjeldet er no um
Dagen den aa faa Veg upp den leide og ’faarlege
»Skre-Liaa«. Fekk me den, fo var visst mykje
vunnet. Daa kunde det t. D.henda, at gode Menn
faiin Vegen upp til oss med, so me kunde faa leera
einkvart. Me kunde hava Hug paa det-
Politikk snakkar stort Jngen um, men alle
jamrar fyr Pengar· J denne tronge Tidi hev det
voret til stor Hjelp fyr ArbeidsfolketinniAaltesvik
og derikring, at Hr. Joh. Jebsen hev sett upp eit
stort gilt Hus derinne, som nok syr det fyrste skal
brukast til Mylna, og sidan fcer Ein sjaa. Det
stend ned med Sjeieti og tek seg heilt drustelegt ut
med sine kvite Steinmurar.
Veeret er og hev voret ovleg godt, Detta er
godt fyr alle, og mest fyr Fjellmannen,M som isjor
sleit so mykje vondt.
( Skafsaa 12te Randr. (Brev). Paa eit liti
Vatn i Skofse Anneks aat Mo Gjeld i Telemarki,
hev gjengjest te den Ulukka, at 2 Broar bleiv paa
Isen. Dei va utpaa Jsen aa sjeifa ihops mee
nokre yngre Gutar. Den eldste av dei hadde vaaga
seg for langt utpaa, der Jsen berre va 2 Dagar
gamal, aa datt igjenom. Den yngste Broren, som
saag detti, sprang no te for aa hjelpe, men han
datt au igjenom. Dei heltseg Uppe ei liti Stand
mae Symjing, men daa Hjelp kom, hadde dei baae
sokkji. N.
Svar til Henrik Krohn. Expeditionschef N.
Hertzberg hev i ,«,Aftenbladet« fyr 13de Novbr.
byrjat eit Svar tilHr· Krohn paa det opne Vrevet hans
i»Fedraheimen« No.’« Hr. Krohn vil vel vera
den rette til aa svara paa Svaret, unt det trengst
Me vil iallfall Jnkje segja um detta, fyrr me hev
fengjet Have til aa lesa heile Utgreidingi. Berre
ein Ting lyt me nemna, daa den ikkje kjem Hr.
Krohn ved. Etter aa ha nemnt Storthingsmann ·
Olafs en og hans Tale i Storthinget »om Maalsa-
gen« segjer Expeditionschefem at det er baade lag-
legt og harmelegt aa sjaa vaare hævaste Bygdemaal
lemlestade og hjulbrotne av »Stympere«, som i
Rvyndi korkje kann skriva Norsk elder Dansk, og
som likvel gjev seg Skin av aa vera (,,gebærde
sig som") Styttur og Merkjeberarar fyr Maalsaki.
Detta tykkjer no me er helder stygt sagt og uvi-
tugt. For det kann ikkje vera Skilord fyr aa ha
ei Meining um den norske Maalsaki, det: aa kunna
»gebcerde sig« i Dansk likso lett som Hr. Hertzberg,
men me maa ogso leggja til, at me ikkje hev sett
korkje Hr. Olafsen elder nokon annan Merkjeberar,
skriva klenare Dansk enn dei allra fleste av deim,
som- er Motstandarar cw Maalreisingsarbeidet.
Norsk er Hr. Olafsens Morsmaal. Me trur ikkje,
at det er gagnlegt, at Menn, som er med i Nik-3-
administrationen, tek· til aa kalla Storthingsmenn
fyr »Stympere««
Ved Universitetet i St. Petersborg finnst
fleire Lærarstolar i Russisk, Tydsk, Fransk, Engelsk,
Tshekhisk og endaa 31Lærarpostar i Arabisk, Per-
sisk, Turkisk, Tatarisk, Kinesisk, Manshurisk, Mongolsk,
Gruisisk, Sanskrit, Zend o. s. b. —— J Russland
vil dei, no inndraga sleire Ordenar: den kvite Øriis,
den heilage Katarina, Aleksander Nevsky-, St. Anm-
og Stanislausordenarne, soleids at det vert att
berre St. Georgsordenen fyr militcer Dug, St Bla-
dimirordenen syr civile Dygder og St. Andreas-
ordenen som høgste Løn fyr aa ha utmerkt seg i
Rikstenesta. Alle gode Ting er tri, meiner dei-
Mc Ulinllcr Folk um, at det no er paa hog
Tid aa skilja seg av med. alle 2-, 4- og 8-Skillin-
gar av Sylv, som er slegne etter 1814, og alle
1-Skilingar og 1J2-Skillingar av Kopar, slegne etter
1866. Dei vert innlvyste hjaa Futar og andre
offenlege Tenestemenn til the Decbr· 1878 (sjaa
kgl. Kunngjerd av 29de Decbr. 1876).
RøUstcrctt i Jtalia. Jnnriksministaren sa-
nardelli hev haldet ein Tale og upplyst, at det er
Ministeriets Tanke aa faa gjenomfert, at kvar
vaksen Mann, som kann lesa og skriva,
skal«ha Roysterett. Det er i det katholske
Jtalia, det-!
FolkchsgskulUL Alvheim Skule i Vorgesysla
hev 17 Lærlingar. Styrar Cand. jur. N. J. So-
rensen. Uppdal Skule hev 30 Lærlingar. Styrar
Seminarist D. Sæther.
s- -
k- —- —
fylgde Hallvard gjerne med. Der dei heldt til eit
Bil med Samlingar um Kvello, der tok han Arbeid
rundt i Gardarne. Han arbeidde onnugt heile
Dagen, og um Kvelden var han med i·Samlingi
og heldt lange Bøner. Med Skjeringi vart det
reint slutt.
Hallvard fostrad Borni sine,
vita, i strengt Aalvor. Dei skulde agast inn paa
rett Veg. Trass og Udygder skulde dengjast ut.
Ein maatte inkje ,,spara Riset« sitt. Han glgymde
reint det andre Vibel-Ordet, at Foreldri maa ikkje
arga uppVorni sine; han berre heldt seg til det
nm »Riset". Og so gjekk det som det gjekk. Hard-
lynnet og Vrangviljen voks hjaa Borni· Og di
meir han dengde, di verre vart det. Dei Smaae
lcerde aa, hata Faer sin. Men Hallvard forstod
ikkje dette. »Det er Djevelen, som er i dei, og
han maa ut!« tenkte Hallvard.
Gunnar, eldsteSonen hans, var gruveleg strid
og trassig motFaer sin. ’Kjærleiken og Godlynnet
var dengt ut; Barnehugen var drepen. Daa han
var framsloppen, svor han fyr seg sjølv paa,· at
han ikkje vilde fara med nokot av det, som Faer
hans foor med. Han vilde aldri lesa meir, og daa
som Ein kann
minst gudelege Bøker, aldri kaasa P), aldri hengja
paa Hovudet, aldri beda, elder ganga i Kyrkja,
elder i Samlingar, — ingenting av det Faer hans
gjorde. Gresjeleg stygt svor har paa dette·
Eit Par Aar seinare var det ei Gjenta, som
fekk eit Barn. Gunnar sagdest vera Faer aatBar-
net. Dette kom ein Dag fyr Hallvards Øyro·
Neste Morgonen reis han graa-tid1eg upp og gjekk
i Skogen· Tok so Toppen av ei Ungbjork og vreid
til ho var retteleg seig og mjuk; og daa han so
kom heim att, drog han Guten or varme Sengi-
ag slog, slog—hUdstraukArmingen. Tilstut maatte
han leggja»Syndaren« burtpaa Sengi att. »Dette
skal du faa dyrt bitala, du Hallvard Flugl«
stunde Guten, og bannad. Han vart lengje liggjande,
seinst meir av Trass enn av Sjukdom.
Daa han reis upp att og kom laus fraa Fac-
ren, svor han dyrt paa, at han var saklaus i det,
han var skuldad fyre. Han var fri som Barnet i
Vogga. »Det skal du vita, du Hallvard1« sagde
han, og bannad fo det lynte um honom.
Aa! som Gamlen auad og vreid seg. Hoss
3-] fukka.
skulde han fara aat? Prova med Bøner? — Hjelpte
inkje.—»—Meir-Tukt? — Ja, Hallvard fann ikkje
onnor Raad. Meir Tuktl Det var det einaste han
visste; det laut vera Guds Vilje. Fangad so Gu-
ten paa nytt, og sleit mest Paaken sin ut.
Gunnar vart hardt fjuk. Dokteren fekk hoyra
gjete dette, gjekk ·innum ein Gong han foor den
Vegen, og fann Guten fælt medfaren· Hallvard
fekk høyra, at han hadde faret vitlaust fram, at
Guten kunde verta helselaus, ja don . . .
— Gunnar laag og ørskad, og Hallvard fekk
hoyra mykje stygt og vondt. Han fekksælHugverk.
Ein kunde hoyra han vreid seg og stunde som ein
sjuk Mana, naar han var aaleine·
Daa Gunnar seint um sigje reis upp att, var
han langt ifraa frisk. Han var tung paa det eine
Øyra og kjende vondt i vingstre Sida. Men no
vilde han slaa seg reint til varda, — ikkje av
Lyst, nei; men fyr aa erta, eitra, tver-trassa Faer
sin. Han var vcel værd det, den Utangenl —
Med kvart Andedrag kjende han detvonde i Sida;
kvart Andedraget totte han manad til Hemn iyvir
Faeren·
(Meir.)
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
