Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
18de Januar 1879.
Fedraheinten.
)
19
get slike, Rett til aa brjota paa dei, so dei vert
norske, naar detta kan gjerast med ein Bokstav elder
tvo? Kann det kallast Knoting, honnet Ambition
i Maalvegen? Er det Teikn paa, at me ikkje
agtar Foreldri vaare rett? Er det like gjeldande
paa Pantebrev og slikt som det gamle smaklause
Namnet mitt? Eg vil ikkje hava elder krevja
store Umbroytingarz men kann eg kalla meg Audm,
naar Presten hev kristnat meg Anen, Eiliv ista-
denfyre Ellef, Einar syre Gner, Eyvind fyre Goeii
Olav elder Olaf fyre Ole o. s. fr.?
Kann eg ikkje saa brgyta litet paa Namnet
mitt ntan Skam, so vil eg ikkje gjera det; men
gjeng det i alle Maatar vrel an, so vil baade eg
og fleire gjera det.
»Fedraheimen« vil eg beda um a«a skriva nokre
Linur um detta og helst snart. 0. H.
Det kann etter vaar Meining ikkje vera annat
enn godt, at Ein skrio sitt Namnspaa rettaste Maa-
ten; det er ingen Grunn til aa bruka Fuskefor-
mer og galne Former, fyr di um vaare Foreldre
—— og Presten, som doypte oss —— ikkje visste betre.
«Ein annaii Ting er det, um slike rettade Former
er rettsleg gode. J Rettsbrev o. d. maa nok
Namnet skrivast bokstavret, som det stend i Daaps-
boki, med mindre Eiii sokjer um aa faa den nye
Formi godkjend. — Men det burde Ein gjera·
Den vanlege norske Banvyrding av Namn er bar-
barisk, og denne Ovroedsla fyr ,,honnet Ambition«
er Snerpeskap; Bldst.
Kristimlia, den 17de Januar 1879.
Vrtlehnmllr 8 Jan...— Vetlehamar er ein
liten By, men eg trur ikkje det vil vera rett
aa setja yn upp som Mynster paa ein ,,Smaaby".
Tvertimot tor det henda, at her finst· ymse Livs-
merkje, ymis aandeleg Livsvon, serleg hjaa Ung-
domen. ·Um no detta kjem seg av, at me hev Fol-
kehogskulen so nære ved, elder det kjem seg av, at
Byen i seg sjølv eig meir Aandsmagt enn andre
slike, — det kami her. vera det same. Me kann
gjerna tru det siste, fyr aa ikkje ,,saara« nokon av
Byens »Ærvcerdigheder«. Det gode, som er, kann
vera like godt, kor det kjem ifraa·
’ Naar det er aldri so litet aandelegt Liv,· er
det naturlegt, at det prøver aa samla seg og sinna
Rom og Uttrykk; so vart her fyr 11—12 Aar si-
dan av tvo unge Menn npprettat eit ,,Samfund«,
der me kjem saman, samtalar, syng og dryfter dei
Spursinaal, som ligg nærast fyr Haand. Og detta
Samfundet hav vakset. Av dei 1500 Jnnbuar i
Byen er 200 med her, og desse tvo hundrad trur
eg sjolvsagt er med dei beste. Me hev no eiget
Hus og ei Boksamling paa uppimot 1000 Vand,
—— ikkje aa tala nm eit haandskrivet Blad. Me
held Mote kvar Laurdagz og der vert det jamt
av Samfundsmenn haldet Fyredrag, som me fyr
det meste sidan samtalar um. Kvinitur som Menn
er med. Me hev stor Gleda av detta Samlaget
og tykkjest tydeleg merkja, at det verkar til Utvik-
ling og Forædling fyr mange.
Paa Vonheim hev dei no gjort ein fyrste
Freistiiad med aa halda Meste syr gifte Folk. Gg
var der nppe eit Par Dagar og fekk det Jnntrykk,
at det var godt aa vera der. Motet var nokgodt
søkt, og Folk saag ut til aa lika seg.
Av det, dei haddefyr seg, nemner eg: Fyre-
drag av Bruun yver Soga um Samnel, av Volzn
yver Tidi umkring Luther og av Hansen um Tidi
ikring 1814· Dessutan Samtalemate nm Etter-
middagarne.
Det fyrste Spursmaalet dei hadde uppe her
var Missionen· Det vart sagt, atHugloysa fyr
den kann koma av, at det kristelege Livet er veikt,
men og av det, at Ein tykkjer Missionen vertrangt
driven. Dei var samde um, at detta var Tilfellet
med den aalmenne Missionen vaar. Derimothadde
dei betre Tru paa Santalmissionen og meinte det
var naturlegare aa samla seg nm den. — Ein
meinte, at det Arbeidet, som no driost i Sululandet,
ikkje kann haldastfyr annatenn ei ,,Rekognoscering«
(Fyrehaands-forfaring); naar dei rette Missionce-
rarne eingong kom, vilde det, som no vart gjort,
koma væl med og letta Arbeidet fyr dei. —- Mot
det er der vælJngen, som kann hava nokot aasegja.
—9—
Embettes-Utnemning. 11 Jan.: Bureauchef
N. G. C. Dunker til Postmeistar i Kristianssand;
Stiftskapellan P. «3. K. Vocknian til Sokneprest
i Skonevik; Kaad. J. L. A. Seip til pers. Ka-
pellan hjaa Sokneprest Dahl i Handel-
Kapt. Prahl, som nyst fekk Avskil, fekk i Et-
terlon 2400 Krunnr, men ikkje Rett til aa
bera Kapteinsmnndering Kvat slikt skal
smaka av, skynar me ikkje.
Bnrcallkrati. »Fedrelandet« svarar paa eit
Brev, at naar ein Lærar iokjer ein Post og ikkje
vedlegg Originalattestar, maa Avskrifti »bekrceftes
af attesteringsberettigede Mænd; det er
ikke nok, at de bekræftes af en eller anden Kjen-
ding«« Torer me spyrja, um Vladet meiner, at
Læraren skal ha’ den Utgift aa taka Notarial-Attest
paa AvskristiY Andre ,,attesteringsberettigede Mænd«
enn Notarius pub1ious kjenner meikkje· Me tenkjer
det maa vera nog, at tvo vitnesizre Menn skriv
under Avskrifti til Vissa um, at ho er rett.
I ,,Oplnndeucs Avis« skriv ,,Mange« til
Bjornstjerne Bjornson: ,,J No. 102 av ,,Opl. Avis«
skrio De, at me i arbeidet fyr upplysningog daning
mci fii Hiismaniien npp i jambreidd med Bonden,
um det so skal kosta hade ,,tarveligheden og Natt-
onaldragten, ja lidt af malet med." — Me
skynar ikkje godt, kvat De meiner med desse siste
ordi: nin det skulde vera umoglegt ii sii husmaw
nen med, utaii han mä gjeva upp nokot av malet.
Var ikkje det da det same som ii gjeva upp sjæli
blide hjii hnsmannen og oss sjølve? Vilde det
ikkje vere det same som ii brjota ned alle spiror
til personlegheit og vera mykje verre held det galne
i ti vilja gjera alle til personlegheiter? Eit norskt
folk, som hev tapt si personlegheit — seg sjelv—
idaningsstræoet: detta tragi-komiske er det, me
nnilstroevarar vil prova ä arbeidaimot. —— Og De ·
vil difyr vera so god ii segja oss, kvat De meinte
med dei ordi, og-kor De stend i denne saki?!«
Hvile Vibclctl er etter ,,Opl. Avis« umsett
paa Tyrkisk. ·
I det katholskc Frankrik med berre 600,000
Protestantar er ikkje mindre enn 5 av Ministrarne
Protestantar.
ngtcskap i Vicn. Dei hoyrer upp med aa
gista seg i Vien. J 1877 oart det inngjengjet
3573 færre Egteskap enn i 1870, og i 1878 var
det mykje sætte Giftarmaal enni1877 att. Og av
1000 Menskjur var detiVien berre 7·23, som gifte
seg i 1878, i Munchen 9«0««, i Paris 9s»07,iBerlin
10.38. ·
I Paris ligg Kjet- og Grønttorget paa ein
gamal Gravplass. J dei seinste 10 Aar hev dei
nppgravet 2 Millionar Beingrinder av dei 4 Mill.
Lit, som skal vera jordfeste der. Heileskallar og
Ryggkvervilar er uppstellte i arkitektsniske Fignrari
Katakombarne, dei kallar. Mange Dyrgriper er
funne ved Gravningi.
»Gamlc Moses," eit Tre i Kalisornia, som
var 4840 Aar gamalt .— etter Aarringariie —- er
nedhogget og selt i San Francisko. Det var inn-
holt ved Noti, og 300 Maiiii kundesaa Rom i det-
Eitamiat Tre vart fyr nokre Aar sidan sellt, ogso i
Kalisornia, og Stuven brukad til Dansesalsgolv
der 16 Par kvcemt kann soinga rundt-
Ncmndi fyr Hollicrgsminnesmcrkjct i Ber-
gen hev sengjet 2 nye Bilcete, «Parti fraa Sann-
viksfjordeti ved Kristiania Sumardag« fraa Professor
Gude og ,,Parti fraa Lister«fraa Landsfapsmaalar
Ulfsten.
seinare Tid?» tok Kapellanen i med stort Aalvor.
Det var liksom Presten vart endaa kvitare· »Hev
han og teket den Tanken ?« sukkad han.———,,Ho er
sorandrad," sagde Kapellanen« ,,Finn De det?«
spurde Presten. ,,Ja. Ho er urolegz ho bleiknar; ho
gjeng allstodt liksom i Draumar. Ho var ikkje flik
fyrr.« Presten tagde. ,,Han hev set gloggare etter
enn eg,« tenkte han, halvt- i Mismod, halvt i
Undring. Balle heldt fram: ,,Um eg ikkje tek
imist, so er detta Umskiftet komet paa no nyst?"
Daa Presten tagde, vende Kapellanen seg tilHanS.
,,Hr. Kapellcm,« sagde denne, ,,eg visste ikkje, at
De høyrde til Huset.« ,,Grunnen til at eg spyr
so sritt,« sagde Balle, ,,er ingen personleg· Men
det maa eg segja, at er det som eg tenkjer, so vilde
den Dagen, daa Hr. Eks-Theolog Hauk steig inn
her, vera ein dubbelt usælDag fyr denne Garden.«
Kapellanen saag strengt paa Hans-
—,,Hev De Grunnar syr den Mistanken?«
’spurde Hans nokotustgdt. ,,Veit De verkeleg ikkje
det, at han er FritenkjarZ« svarad Balle hardt.
»Nei,« sagde Hans. —— ,,Daa er De saklaus ——i so
Maate. Men De xburde visst det-« —,,Det var
,,Hev De lagt Merkje til Frøken Ragna i
ikkje so godt aa vita," meinte Hatts· ,,Hm," sagde
Kapellanenz ,,gjeng han f. Eks.iKyrkja?"-— ,,Nei,
det er sannt; men ——.« ,,Talar han annat enn vondt
um oss Prestarne?« — »Sjeldan; men . . . Eg
tenkte det kom seg av, at han hadde liksom eit
hogare Syn paa desse Ting« . . . ,,Ja, ser De,me
skal agta oss fyr desse Folk, som hev slikt eit
’høgare Syn’«,- sagde Kapellanen og drog paa Mun-
nen. »Kristendomen krev Einsald,, den; ’de maa
verta som Bornit’ segjer Frelsaren, og ein annan
Stad: ’Sanningi er opendagad fyr dei Umyndige,
men loynd fyr dei Vise.’ Er det ein, som hev
det med ’høgare Syn’, so segjer eg: lat oss agta
oss!« —— Hans saag ut som han gav seg fyr ein
sterk Logik. ,,Eg hev voret tankelaus«, sagde han;
,,eg skal agta meg betre heretter.« ,,De kann takka
Gud, for De er sloppen fraa den .Karien,« svarad
Balle mildt, »for eg kunde godt høyra, at De i
ymse Maatar var sengd av Tankarne hans·" ,,Eg
leikad med Elden," svarad Hans angrande. ———
Den Gamle saag upp og gav Sonsin eit
kjærlegt Angnekast. So sagde han mildt: ,,Eg
tenkjer med Guds Hjelp, at me skal sleppa fraa
den Karen alle. Kor galet det enn kann sjaa ut
med Nagna, —- eg trur daa ikkje ho hev voret
so ni«.««— »Aa," sagde Kapellanen, »ho er saklaus,
nm so var; for ho veit ingenting. Dessutan skal
ine minnast, at Hr.Hauk er Kurtisor . . . det maa
vera ei smal Sak fyr honom, som hev lært sine
Kunster i den lettferdige Paris-Salonge11, aa daara
slik ei ærleg og godtrui ung Mør), som Ragna enno
Gudikjelov er. Og Samvitet tyngjer no væl ikkje
ein slik, naar han fyrst hev sleppt sin Gud . . .
Men me, som kjenner Ormen, me fcer freista aa
berga den stakkars vesle Fuglen, som han med
sine sleipe Augo held paa aa trolla ned i sitt
opne Gap.«
Presten var komen npp i den same Uro att;
han stod npp og·gjekk paa Golvet. »Ja — ja,«
sagde han, ,,er det so, so maa ho bergast« Enno
er det med Guds Hjelp tids nok. Gg vil tala
til henne. Eg vil segja henne alt. Du, Hans,
lyt hjelpa til, og Moer dilike eins . . . Dessutan,
Ragna er so god ei Dotter, at ho gjer oss ikkje
ei slik Sorg. Ho veit, at etter det som no er
hendr. ..Ja, eg er trygg fyr Ragna·« Han gjekk
Golvet att og srani i stor Uro.
· (Meir.)
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
