Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
kcks’
25de Januar 1879.
s’z«·edraheimen.’
Bonden maa giva Agt paa seg sjølv og stræva
etter at vinna att Bygdemaalet sitt, daa syrst kann
det ganga. J ein Skule var eg, der det var trøy-
samt at hoyra baade Skulemeistr og Born. Det
var uppe i Aaleii hjaa Jon Reitan, Bror hans
Anders som døydde. Slik som Vorni der sortalde
paa kav Aalbygg baade Bibelsoga og Noregssogai
det var med spilande Liv det! ein saag, kor Kun-
skapen var vorden Kjot av deira Kjøt og Bein av -
deira Vein. Sjolv klagad han yver,· at han berre
halvt kunde bruka Bygdarmaalet — eg tykte no,
han var bra eg. Hadde me mange slike, stod det
inkje paa. Ja Lukka til, Skulemeistrar med at
bruka Bygdemaalet i Skulen, paa det ligg meir
Lag enn de tru! Og hermed sluttar eg denne
Gangen. Kristoser Janson.
Kriftinllim den 24de Januar 1879.
Sdorktmy Orkedal (Brev). No hev me sen-
get Folkehogskulen hans Daniel Sæther hit til
Orkedaleii. Det hadde no eit Par Aar varet paa
Tale aa faa Skolen hit. Tri gilde Menn her i
Bygdi baud sram sritt Hus aat Skulen. Dei eig ein
Bygniiig, som dei hadde kaupt etter ein busliten
(falleret) Handelsiiiann. Det er den store Kraam-
budi, som erumvolt til Skulestova· Deibaud syrst
fraiii detta Huset aat Amtsskulen syr nokre Aar
sidan; meii den skulde daa ein annan Stad av, og
dei sekk ikkje Svar sraa honom; so baud deiScether
Huset Han svarad, at han gjerne vilde koma,um
Folket ynskte det Her vart daa uvpsett eit Brev
fraa Folk her i Bygdi, at dei gjerne vilde Skulen
skulde koma, og at dei hadde god Von um, baade
at han vilde trivast her og gjera Gagn. Og so
koin Skulen. Hiin toktildetc 6te Januar. 2—«—300
av Bygdesolket matte fram. Skuledirektor
Vonnevie kom au.. Sæther talad syrst og lagde
ut um, korleids han tok det paa Skulen sin, kvat
han vilde o. m. So talad Skuledirekteiren· Han
sagde det var ein merkjeleg Ting’ med desse Amts-
og Folkehogsklilar. Dei var sereigne syr dei 3
Nordlandom· J Tyskland t. D. hadde dei sberre
Fagskular (som lagde seg etter aa dana Lærlingarne
til nokot visst), men Folkehogskiilen vilde hava
Aalmenndaning utan aa stemna paa nokon viss ,,Leve-
veg«. iordfolki hadde ein merkjeleg Sans syr
Upplysniiig· — Desutan varad han Gutarne syr
den faarlege Tidi, me no liver i. Her er saarlege
erslur i dei raae Massar, som stemner mot aa
styrta det ,,Bestaaende««; her vert ropat paa Sam-
eign o. m. sl. Paa den andre Sida stend det
ymist til paa Vitenskapshogdom. Der er Tvil og
Fritenkjarskap, og fleire av dei avve»ges-komne er
dugande Folk, som hev Lag paa aa draga Folk
med seg. Disyr: hald fast paa det du hev,
at ingeii skal taka Kruna ifraa deg. Me
gjeng ei saarleg Tid til Mines-
Skulen hev no 38 Gntar. Av desse er Stor-
hopen fraa Orkedalen, men mange au fraa Grann-
bygdoiiit Meldalen, Surendalen, Hoglandeh Buviki
o. fl. Skulen hev 2 Lærarar: D. Sæther og O.
Skjotskist Sæther hev lovat aa halda Fyredrag
kvar Onsdagskveld, so kven som vil kann koina
og høer
Ved Stvrdxzh Seminar, skriv ein Jnnsendar
til oss, hev Gutariie i dei tvo seinste Aari havt eit
»Maalvenarlag«, som no eig sin eigeii Boksamling
av berre ,,Maabøker.« Meiningi er aa sremja
Maaltanken og elska fram Folkekjensla·
Daa det kunde vera ynise Ting, som var verde
aa taka etter syr Ungdomen andre Stader — ikkje
minst ved Seminarskularne —, so skal eg her gjeva
eit Ordrag or ei ,,Utgreiding sraa Stjorni av
Maalvenarlaget fyr seinste Halvaaret.«
,,— Daa dei nye Gutar var innkomne paki
Seminarieti Sumar, vart der haldet eit Mate,
som var godt sokt· Me hadde daa den Gleda aa
faa innteikna 15 nye Medlimer til Laget.73:) Desse
sekk daa laana Boker« or Voksamlingen, og dei hev
daa meir enn dei gamle Medlimer leset Bokerna.
Paa same Motet framheldt Stjorni Ynfkjet um aa
faa Lesemote i Gang, og daa Tanken sann Medhug
hjaa Medlimerne, vart dat avgjort, at Lesemote
skulde haldast koar Laurdagskoeld. Skulens Stmar
yverlet oss ein ·av Klassom til vaart Vruk. Paa
Lesemoti, som vart svært godt sokte, hev voretup—p-
leset: ,,Torgrim’t, ,,Fraa Dansketidi« m fl
—— —— Fleire av Maalvinerne held ,,Fedrh « Ssm
Medlimer av dat norske ,,Skuleboksamlaget« hev
dat teiknat seg 22· — Stord. 19 Decbr 1878.
(Underskr.) Berven· Jon Telnes. H. Asheiim«
Fangctalet var i Sverik 20,313 Persoiier i
1876; derav var nær 7000 sengslade fyr Bank–
gang-og i det heile ikring 16000 fyr Logbrot,
som ikkje var vanærande, elder ogso paa Grunn av
Armod, skriv ,,Da.g. Ny11.«-
Duacll. J Sverik do den 16de Jan. Prest,
Professor, Prost, Doktor i Theologi og Jubeldoktor
Henrik Gerhard Lindgren, »en av de Aderton«
(o: Medlein av Vitenskapsakademiet), ein Mana,
som hev havt mykje aa segja baade i Stat og
Kyrkja. Han vart 78 Aar og stod tilDauden som
« Pjest i Tjerp Soknekall Upvland
dk) Paa eit seinare Mote«’ o til-
Fraa Nordamerika. J New-York naadde Papir-
dollaren Tysdag den 17de Deeer 1878 same Verde
som Gulldollaren, fyr fyrste Gang etter Borgarkrigen.
Snjo og Kulde klager dei ·yver ogso i Ame-
rika; i Chicago hev dei ikkje havt so mykje Snjo
paa mange Vetrar, og lenger Aust er det enno meir
Snjo; i Nordvesten dermot mindre, men bikkjekaldt.
Test—oat11—Logi er sett ut av Kraft. Ho
gjekk ut paa, at ingjen kunde gjera Tenesta
soin Jurymann, med mindre han kunde sverja paa,
at han ikkje hadde voret med i Borgarkrigen paa
Nebelsida
Vaar Landsmann Paul Hjelm Hansen hev
havt den Uheppa, at hans Blad ,,Nordlyset’t, som
kom ut i Northsield, Minnesota, hev sloknat. Ro
legg han likvel i Veg med »Minnesota Skandinav",
ikkje ,,syr aa anhjelpa ein Saknad i Bladliteratu-
ren«, men ,,syrdi han maa arbeida syr sitt Braud
og driiia eit Yrkje, som hover fyr hans Alder
og visstnog smaae Krafter«l Bladet kostar i Ame-
rika 1 Doll. 20 Cent. Hr. Hjelm Hansen er kjend-
sraa Heimlandet som ein dugande Journalist, men
no Sk) Aar gamall.
,,Resormskulen« (Forbedringsanstalten) for mo-
ralsk sordervade Born i Minnesota hev til dessa
havt 384 Gutar og Gjentrir aa gjera skikkelege
Folk av. Ao deim er berre 6 komne paa Villstigen.
95 av kuart 100 hev skikkat seg vel og er komne
godt i Veg. — Kann ,,Tostes Gaava« mæla
seg med denne Jnnrettningi?
J Minnesota er bygt 50 norske Miler Jarn-
veg i 1878 og 320 norske Mil i heile Rikssam-
bandet. J 187"2 bygdest 980 Miler, meni 1875
berre 180 Milen Paa Northern Pacificbaneii vil
det i Aar verta serdugbygt 15 Miler vestyver
fraa Bismarckh »
Utgisterne til Common-Skulen er i dei nordame-
rikanske Sambandsrike 8 Millioiiar Dollars um Aaret.
Det gjeng kvar Dag paa Skule 41J2 Mill. Barn.
Csit Apparat til aa sjaa inn i det Indre av
Likamen er uppfunnet av Dr. Nitze i Dresden.
Cin Metaltraad, som er glodd ved elektrisk Ljos,
vert gjenin eit Kantshut (Guttaperka)-Røyr sord
inn i det Jndre av Kroppen utan aa skada korkje
den eller Royret Magen hev Uppfinnaren likvel
ikkje knnnat upplysa av den aalmenne Grunn, at
Ein ikkje kann sjaa umkring Hyiinet Urinblaasa
kaim han deriniot upplysa
Holkctcljiug skal upptalast i Russland i detta
Aaret, mest syr aa kunna utskriva nye Skattar·
Eit Silllllag til aa leggja seg etter det sinske
Maal er stipat i Dorpat ao Folkeskulelaeraran Stu-
dentar og yngre Prestar.
ak ass-
kunde hjelpa henne paa Veg —! for her var det
han, som hadde Urett. —-
»Men no,« sagde ho endeleg, »veit me daa
atden andre . .er saklaus —?" Presten
kvakk upp og vart raud. ’Der sekk ho eit stygt
Tak paa meg,’ tenkte han. ,,Hm — ja,« svarad
han, »det hender ofta i denne Tid at det urime-
legaste o«g ravgalnaste er det sanne . . . Her er
Uppror og Umstoyping i alt; den Skikk og Orden
Gud hev sett, er reint komen or Lag. Aa eg
Blindingenl at eg ikkje syrr hev set, kor det bar
av med detta ugudelege YFridomsvcesenU Lat
Bladskriblararspotta —: eg takkar Balle, som hev
opnat mine Augo, og heretter vil eg vigja all mi «
Kraft til Strid mot denne vonde Aand, som bryt
seg inni alt, skjemmer ut alt og riv sund dei
heilagaste Samband. — Hellest vonar eg,« sagde
han braadt, ,,at duikkje tenkjer meir paa Hauk?««—
Ragtia vart blodraud
—Gr»du stod paa, Faer, ’at han . . . er
. det, som du sagde sist?«’ — ,,Ja,« sagde
Presten hardt, endaa han kjende med seg sjolv, at
han slett ikkje var sullstød. ——— »Men trur du
daa,« heldt Ragna fram, ho sat og tullad paa
Lumeduken sin og talad med det største Strcev, —
,,trur du daa, at det var . . . Guds Vilje, at
han skulde . . . koma »innpaa slikt?« — ,,Guds
Vilje?« sagde Presten, ,,kor kann du koma paa
sovoret?« — »Men kann ikkje . . . Vaarherre
likevæl ha havt liksom . . . ei Meining med
det?« »Det lyt me tru, « sagde Presten ustødt, han
vissteikkje kor ho vilde av. —- »Hev det ikkje hendr,
at Folk,» som kom inn paa slike Villstigar, sidan
hev . . . vortet dei største kristne Menn —?" ——
No blenkte det upp fyr Presten; han saag, kor ho
stemnde. — ,,Hm,det hev hendt," sagde han, —
,,men ikkje med slike, som hev sleppt Trui med sullt
Medvit og fraa sjolve Grunnen av.« — ,,Aldri?«
spurde Ragna rædd. ,,Jallfall sjeldan,« svarad
Presten; han kjende seg nokot ustod her. Ho smilte
underleg, Augo sekk Glans. ,,So hender det stun-
dom,« sagde ho; »—— men er det ikkje Guds Vilje,
at det skulde henda altid?« — ,,Visst nok; men
hev ein Mann syrst gjevet den Vonde heilt Magti
med sine Tankar, so skal det mest meir enn eit
Under til; um han skal verta frelst-« Ho reiste seg;
det kom yver henne eit hugtakande Drag av Tru
og Elsk —: ,,Ein Mann som han kann ikkje
c
sortapast. Han hev ei Mon-, som bed syr honom
Dag, og Nott; hev han gjenom all sin Barndom og
Ungdom lcert aa elska Sanningi. Det er ein
Veg, som Vaarherre lcet honom ganga; — men
han sinn attende tilslut, helst dersom . . . dersom . . ·«
ho trivlad etter Ord og slog Augo ned. Presten
skynad henne altfor væl, men boygde av: ,,dersom
han ikkje sorherdar seg.« No slog ho Augo upp.
»Nei, Faer. Eg trur syr visst, at han er ein cerleg
Mann, som vil Sanningi, og slike stend det skal
finna.« ,,Ærlege Folk narrar ofte seg sjplve,«
sagde Presten; — haii var flat av aa høyra sine
eigne Tankar att no av Dotteri. ,,Ja,« sagde
Ragna, og den underlege Smilen kom att; ,,men
dersom nokon provde paa iLivsens Lengd aa loysa
honom ut av denne Sjplvdaaring, daa veit eg
visst, sat han kunde vinna framl«·
No nyttad det ikkje aa vrida seg sraa henne
lenger. ,,So du trurzstakkars Barn,« sagde Presten,
,,at du skal kunna vera Frelsar-Engelen hans?«
(Meir.)
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
