Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
——cÆsp——
edraheimen.
Eit Blad aat det norslie cFolket
Kjem ut kvar Onsdag og Laurdag.
Kr. 1,10 (= 33 ß) med i
Porto og alt. Betaling l
fyreaat. s
Vrisfffyr Fjordnngaareti «
·La11rdag den 19de April 1879.
Mf’th)singar kostat«1—0-92)i:—e’— . ··if««
(3 ß) Pctstnna, ogdaa die Ll
. etter Maaten fyr større : arg.
Bokstavar.
Utan Rang.
Skaansk Folkeliv paa 1830-Talet, teiknat av
Ave.
Ill.
(Framhald.)
——— Ved Solegladsbil same Sundagen smang
Danielseg liksom ein Tjuv yver Kloppi og inn paa
Fotstigen, som fjerde til Sokneskrceddarhuset. Det
var- midt i Skurden; Skruvi stod i tette Rader paa
bane Sidurne av Vandringsstigen hans; tunge skam-
siglande Skyer gaut stride Skurar ned iyver dei
mogne, tunge Afsi. So hadde dei gjort no i too
Vikur og narratLandmannen, kvar Gong han hadde
sreistat aa berga inn den rike Groda, naar av og
til nokre » Timars Sol ’og«s-oi-fk«-·-I-Blaastt hadde- .-manat- -
honom til aa prøva.
Daniel gjekk gjenom den tette Aakerstubben,
og Vatsdroparne fraa dei avskorne Straai skvette
honom i Andlitet. Han gaadde det ikkje, saag ikkje
Bustyveleii, som tulladseg ihop framfyr Foten hans,
elder Aaker-Rotta, som smatt inn under Skruvi.
Han saag ingenting, heyrde ingen Ting, — annat
enn sitt eiget stamande Mæle i Kyrkja, der Aul-
mugen sat i Medynk og saag paa honom, til dess
alt dansad rundt syv yAugo hans. Han hadde
stamat den skrivne Preika til Godes og — med
nokot Leiting — fenget Greida paa Baner-nei
Kyrkjeboki. Klokkaren hadde strikket den eine Lysin-
gi etter den andre i Haandi paa honom og kvisk-
rat: Brudlaupslysing —- andre Gongen! Takkseg-
jing etter ’avsarne Husmannen dMons Svensson,
Bymaalaren; Etterlysning etter ein Tjuv, o. s. h.
Men um nokot Menneskje hadde skynat det han
las app, so var det meir enn han sjolv hadde
gjort; for Bokstavarne hadde dansat rundt fyr
Augo hans plent liksom alle desse utanlcerte Bek-
surne, naar han hadde prevtaa taka Gksamen ved
Universitetet Og visste han vael no klaart, kor
han etlad seg av, elder kvat han vildedesse Folk,
som han her stod tett srammed Husi aat, so han
alt høyrde Ljoden av sleire Mæle nt gjenom det
opne Glaset ———? ,
Nei; han visste korkje detta elder nokot annat
fullklaart og tydelegt, utan den eine Tingen, at
han kjende seg so usæl, og at han knapt hadde
havt ei heilt ut glad Stund etter den Dagen, daa
han skildest fraa Skulen hans Lave, sraa Leikkam-
meratarne og fraa den tame Haren i Sokneskrced-
darhuset· Latinen —— aah! Daniel sekk snart med
Grysjing sinna, at det, iom Meistar Lave, og han
sjølv, og Olu, og Bengta, og Assur, ja hans eigen
Faer, i største Truskylda hadde kallat Latin, var
»bara svenska,«« prentat med latinske Bokstavar . . .
Maalet var nokot .annat, nokot skrcemelegt, gaate-
samt, liksom so mykje annat, som han fyrst med
Stryk og sidan med Spitord skulde lærast til aa
kunna. Vaar kom og Sumar gjekk, utan at han
rett saag deira Fegre, endaa han i dei lange, ved
Lekselesiiig gjenomvakte Veterncetterne osta nok leng-
tad etter den friske Engji, etter Aai med sitt Uag-
gande og kvisfrande Sev og sin stride Straum,
og etter dei gamle Oretrei, der Smaafuglar reirad
seg i dei hole Stomnar og Skjori hadde Reir
uppi Krunurne. Stundom var det som heile det
«’stuslege Romet hans vart syllt med dilike Syner:
han saag Storke-Neiret paa Loa aat Nemndeman-
nen, han saag Landsbyfolket i Lag draga avstad
med Vogner, Matstell, Hjulborur23«), Halm og
Sengklcede; Daniel visste, at dei skulde »ut og
skjera Torv paa den store Myri, der Jordi din-
sad, naar Ein kjøyrde, og der Gin so vidt som Au-
gatrokk ikkje saag annat enn ljosraude Lyngblomar
og Blaaberlyng tnillom dei store Torvgroverne.
Han sang Linet breidast ut, høyrde det glad-
vcere Staaket av ,,brytorna·i og Songen i ,,l)ryt—
stugorna««z saag Groda bergast og Frukterne pluk-
kast ned fraa dei tyngde Greinerne, og han sat og
stirde paa desse kjære Synet, til dess Talgljoset
var nedbrunnetog den sistesprakande Ljosken skrcem-
de honom upp til den grysjelege Sanningi og til
Medvitet Um, at heile hans Ungdom skulde oydast
burt i ein stendig Eksamensotte·
No var Student-Eksameii, som han hadde sælt
so syre, hver, og han hadde tenkt, at etter den skulde
han saa Kvild ei Stund fyr si pinte Sjæl. Men
istaden fyr det fekk han det Bodet fraa Faer sin,
at han skulde preika i Kyrkja ein Sundag i Staden
aat Provsten. Og so? Gjorde Daniel Motlegg?
Hadde ikkje han — Faeren — kostat store Pengar
paa Son sins Lærdom? Hadde han ikkje Rett til
aa krevja nokot i Staden, og-kvat kravde han
vcel annat, enn at Son hans skulde visa desse
Bønderne, at av Soneson aat Beindoktaren og Dot-
terson aat Jordmori kunde det, naar Faeren hadde
Pengar,skapast ein Mana, som hadde Rett til ende
i Augo deira aa segja dei Sanningi —?
Men kvat vart det so han kom til aa segja
desse Folk, som Faer hans vilde setja honom til"
ein Doms- og Hemnproset hver? —- Den Hjelpi,
som den ivrege Mylnaren hand, daa Preika skulde
skrivast, kunde Sonen med sin beste Vilje ikkje taka
imot; for Per leet seg ikkje utydeleg merkja med,
at han vilde hava inn »ein Sleng« til Veninde-
mannen, og ein til Kyrkjeverja og ein til kvar av
st) «Trillebører.«
-
Storbvnderne i Sokni, og han hadde med stor
Umtanke set ut dei Bibelspraak, som kunde rettast
mot kvar iser· Men Daniel hadde ein annanRoyst
i Hjartat sitt, og den kviskrad um den Lukka aa
faa liva eit stillserdslegt Liv midt ibland dei alle,
aa kunna vera til Gagn og Gleda syr rik som ring,
utan at nokon kravde Eksamen og Prov og Vitne-
maal av honom, fyrr han sekk Lov til aa øva dei
Dygder han mest heldt av. Det Preikeforslaget,,
Faeren lagde stam, vartaltsotvrakat; men Fredagen
kom, utan at Danielhadde fenget meir en tie Linur
skrivne paa sitt eiget· Jkkje ei av alle dei mange
Lærebøkerne hans kunde gjeva honom ein einaste
Tcmke no, daa han besttrong det, og med Bivring
sagde han nokot slikt til Faer sin. Daa foor Per
Mylnar paa Stundi til Byeii og gjekk upp til
Provsten og. laanads deri Prei«kfa,s somDanieli Dag
med slik Sjæleverk hadde leset upp.
« (Meir.)
Til Nokegs Plag-
Fløym, svaart Plag, fraa Mastre—Tinden
fritt som Folket Sjglv deg gav,
Høym som Logen klaar fyis vinde-11
lysande kring alle Hav!
vitnn vidt um Heimsens Stænder-,
at clu er i fri Menns HenderL
Det raucle skal Elsken til Fridomen syna
og lcjaerleiken varm til vaaist voene Land,
men Stridshugen heit til det Her-k, som vil tyna
vaar Fridom den unge, ine ær1eg vann. »
1 By og i Bygcl
fyr Friclomens Trygcl
det raude oss manar til Triiskap og Dygd.
Det- kvite skal minna um Fred og uin Heppa,
den, Fridomens Ande hev signat oss mecl,
skal kveikja vaai· Hag, den me aldri vil sleppa,
til Arbeid og Rettfercl i æresan1 Fred-
1 Lancl og paa Hav,
fraa vogga til Grav »
det minner: Vaarherre oss Pridomen gav.
Det blaae lik Havet og Pjelli skal minna
din lengtande Hug um dit-11 fedranne Land,
um Himlen som Med, naar til slutt du vil tinna
deg frelst og faa hamna ved sælaste Strand-
Pram skal det seg slaa,
me reint vil det sjaa,
som Fedeisne ynskte, men ei kunde faa!
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
