Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
134
Fedraheimen·
Zdje Mai 1879.
Gryni mine; men eg kann daa gjeva det unge
Parfolket ein Sand; for Knut hev slitet noki’mine ·
Skinn, fyrr dei vart til Pelsan«
,,Min Pels gjorde han for litenlell,«« snoggad
Per seg og sagde, ,,eg foer faa ’n umsydd til slik
ein Livkjole som din-«
Nemndemannen nikkad og strauk seg um Mun-
nen syr aa dylja ein nogd Smil; so reiste han seg
fyr aa ropa inn Mor Dorte og Daniel. —- —
Daa so Kona og Sonen um Ettermiddagen
gjekk paa Jnnstig til Nemndemannen, skulde. beda
dei til Festargilde Sundag komande, daa lagde
Per Danielsson Henderne sine ihop, der han laag
i si mjuke Seng, og tilstod fyr Gud, at· han hadde
voret ein einvis og trassug Kar i alle sine Daggr,
og at han hadde sortent streng Ressing istadenfyr
den Lukka aa faa ein Storbondes Rang.
Nokre ord til llr. ll. i keclralteimett
no. 25.»1«)
Frelsaren segjer: kven som trur og verdt
doypt skal bli salig, men kven, som ikkje truk,
skal bli fordømt, Mark. 16, 16; med mindre
ein bli født panyo av vatn og and, kan han
ikkje koma inn i Guds rikje, Joh. 3, 5., og:
gak stad og gjer alle folk til læresveina1»,
med di dyk doyper deim til namnet faderens og
sonens og den helligands, Math. 28, 19. Av
desse ordom er det klart, at Gud har seet dap
og tru som ingang i hans rikje, som dori til
den heilage almeennelege kyrkja» og det kins ingen
a’n saligheitsveg, nokon a"n mate a bli frelst pa
een ved dapen. Og fra den fyrste pintsdag til
no idag har den Kristne kyrkja— saet deipen som
den einaste ingang til liv og evig saala, og sa
skal. det vera til enden pa dagom. Kven som
trur og verdt døypt—frelsaren seet dap og tru
ihop, og det han har’ seet ihop skal ikkje men-
neskja skjilja, og for at me kan tru, ma det
vera nokot 1ne trur pa, nokot, som trui har a
halda seg til, for elles vardt det ei tru, som
sjolv laiit skapa seg sit inl1ald, ei tru, som gjekk
t) Hermed ender denne Striden. Grundtvigsdokken
feer siste Ordet, daa det var den, som vart paa-
teken. Bldst·
Boudereisuingi i Wolovce.
Umfkrivet fraa Tydsk ved Kristofer Janson.
(Framhald.)
»Fortapte« tok Hr. Strusek uppatter og rende
rundt ikring i Rumet sittz »sortapte!« og han miste
reint Hovudet.
Vaapenmagti si paa Føtom. Det var heile4Karar.
Men Amtmann Strusek elskad og vyrde Mannen
Strusek fyr myket til at utsetja hans dyre Liv syr
Faare. Difyre sagde han kort og fyndigt til sin
Undermann, den kongelege Lensmannen Ladislaus
Krabulinski: ,,skaff De Orden i Landsbyen!« Og
dermed steig Statsmagti, 5 Mann høg, paa ei
Hoyvogn og rullad fram mot dei »tri tusund«
Bønder· Men Femteparten av Statsmagti sat og
hakkad Tenner paa Vegen· For han var inkje
nettupp ein Helt, denne Ladislaus Krapulinsky. Det
var ellest eit snodigt Stykke Menneskja, nog verdt
at sjaa paa litet so i ein Fart. Han var ein em-
neleg ung Mann so uppeidei 40, ein lang klump-
utt Skapnad med svære Hender og Føter, som han
So fekk han endelega seg sjolv og-
pa eigjen hand. Den tru, som frelsaren nævner
som fastbundet til dapen er, som me ,,Grundt-
vigsmaena truk, truesordet ved dapen, dei 3
trudomsartiklarne, som me altsa lærer er fra
varherre sjel, bundet til dapen av bonom, som
saligheitsvilkar· Dette er det, som hr. x og
alle andre av motstandarom tinn sei grunlaust
og kallar ein makalaus ,,opdagelse«; dei lærer-,
at truesordet ved dapen er utdregjet av skrivten
og tillagt dapen av«menneskjor. Kan det vera
sa kristeleg urimelegt, at apostlarne har mot-
tekjet truesordet av frelsaren? Etter sin upstan—
dels vardt han set av deim i 40 dagar ,,og-
sagde deim dei ting som hgyrer til Guds rikje.««
Og nar han no set tru og dap som vilkar for
a koma in i hans rikje, lyt me da ikkje tru, at
han ogsa talad med deim um dapen og lærde
deim korleis dapen skulde ga for seg — han,
som bad deim ga stad og sera alle folk til
læresveinar, med di at dei doypte deim til den
trieinuge Guds namn· Det sama truesord trur
me ogsa det· er, skrivti nemner pa «sa mange
stader og pa sa mange matar som ,,troens ord«,
Rom. 10, 6—9l ,,det Guds vitnesbyrd·«, 1 Kor-
2, l; ,,Guds ord·· 1 Petri 1, 233 ,,den rette
form av dei sunne ord«, 2 Tim. 1, 13 o. m. il.
stade1·; seg Sjolv kan ikkje den heilage skrivt
meine hermed, avdi ho enda ikkje var samlat,
ikkje eingong skrivet all. Me kallar trudomsor—
det det ,,apostoliske««, og me ,,Grundtvigsmaen«
trur, at det svarer-Vil namnet, for dersom ikkje
trudomsordet har lydt ved dapen fra den fyrste
pintsdag, sa er det lagt atat av menneskjor og
da har kyrkja no ein a’n dap een fra fyrst av, og
da kan det ikkje længer vera ,,ei tru, ein dap«·,
Ef. 4, 4. Da er Kristi meinigheit ei heilt onnorz
det kan ikkje ga an a brigde vilkari for liv og
saligheit og kyrkja enda vera den sama. Men
dersom me tenkjer etter kvat det vil segja, at
Kyrkja no doyper med ein a’n dap (og detJXllyt
ho gjem-, dersom truesordet er atatlagt i sei are·«»z«
tid, det er ikkje rad med ti snu seg fra di), og
dersom Kristi ord um, at ingen skal sjki Guds»
rikje, med mindre han er nyszdd av vatn og and,
enno gjeld, sa skal me tinne, at det har mykje
pii- seg det, at truesordet skal vera dregjet ut
or skrivten og etter mans vilje lagt til Veir-her-
paa ein logen Maate strekte fram fyre seg, Ryggen
krum av alle dei Milliardar og atter Milliardar
Bukk, som han hadde gjort i sitt Liv, Andlitet, der
ei raud Nasa lyste, so sott som Sukker. Mannen
hadde aldri studerat, hadde i sin Ungdom voret
Dreng ieit Apothek. Korleides kunde han daa
stiga til kongeleg Lensmann? - Ved Bukk. Ved
Bukkvardt han Skrivar paa eit Kontor, ved Bukk
Brudgom til ei gamalvori Syster til Sjesen sin,
gjenom endaa fleire Bukk endeleg kongeleg Lennss
mann. Den trykkjande LEgtehalvparten hadde han,
etterat han hadde naatt fram, rist av seg som ein
Mann av Æra. Naar han kom framkrekande, denne
kongelege Lensmannen, Ladislaus Krabulinski, med
Ryggen krum, Andlitet blidt og sott imilande, kjende
ein slik Kaldtokke, som krak det ein Giterorm paa
ein. Dessverre var det inkje alle, som kjende detta,
men Fedko gjorde det. Daa Fedko sekk vita, at
desse sem kom setjande, samlad han ein FlokkFolk
kring seg og let Statsmagti draga fram. Det var
lnget — elder var dethelder syrgjelegtkannhenda?
korleides dei kom. Dei sjore Soldatarne skreid tvo
og tvo vyrdslegt og lognt fram, Men framfyre
dei og fo paa Sida aat deim og sidstpaa bak deim
sres dk«ip. ,,lVle Grundtvigsmaen« kan ikkje lite
os med annat, en at tru og dap, som frelsaren
har bundet ihop og seet som saligheitsvilkar, er
dei sama idag som pa den fyrste pintsdag etter
Kristi ord, at helvitis portar i all eeva ikkje skal
fri magt over hans menigheit, og at han vilde
vera med sine alle dagar til heimsens ende. Me
kan ikkje hava ei sa lak tru til Kristi menig·
keit, at ho ikkje skal halde fast ved dapen slik,
som ho fekk den fra apostlomz for dersom ho
ikkje kunde lialde fast pa grunvolen, sd kunde
ho langt mindre shalde fast psi det, som hadde
mindre vegt. Her gjeld det etter var meining
(ho er vel ogsa »forhaerd«) eit av tvan, br. X:
antel doyper kyrkja no med ein a’n dap
en i hennar fyrste tid, eller me har den
sama med det apostoliske trudomsord»
som ds- har’ fylgt deipen frei- uphavet·
Er dapen brigda, sa spor eg: kan den kristne
kyrkja da vera den sama — og er dapen ei
gudomeleg instifting til vor frelse-, kan da men-
neskjor leggje til eller taka fra som dei s»jøl
1ystar, utan at det har nokor invirking? Kan
menneskjor umvele saligheitsvilkariY Og me bed
lagt mærkje til, at truesordet har kylgt og fylgjer
dapen som saligheitsvilkar.
At det finst avskrivter av trudomsordet,
som ikkje er net likeeins, segjer ikkje stort; det
ei- palag, som at det no heller ikkje er net dei
sama overseetjingar i bruk. 1 det 4de hundrear
iin me trudomsordet upskrivet, og da fans det
deire avskrivter, som ikkje lydde reint sameeins;
men det heiter beint ut, at den romerske kyrs
—kja hadde dei ubrigda. Og kunde den romerske
kyrkja halde ved trudomsordet ubrigda gjenom
Pavedomets myrkje» sa kan me hava gode grun-
nar til ei tru, at ho kunde gjera det i dei 3
fyrste hundretiri. ser me paa dapen som ei gu-
domeleg instifting til vor frelse — Gal. Z, 27.
Ef. 5, 26. Til. 3, 5. l Petri Z, 21 — da vil
det ikkje falle tungt for trui ei halde fast ved
truesordet som ei gave fra vorherre til hans me-
held os til
Kristi meinigheit, som altid har døypt, og fram—
leides doyper pa trudomsordet som saligheits—
vilkar — saligheitsvilkzri kan ikkje den kristne
kyrkja hava brigdat·—
nigl1eit, og me ,,Grundtvigsmaen«
trippad med skjelvande Bein og Andlitet rengt til
ein søt Smil den kongelege Ladislaus. Daa dei
stod framfyre Bondehovdingen, laut han fram.
Audmjuk tok han Hatten sin av og helsad med ein
djup Bukk.» So byrjad han med skjelvande Mæle:
,,Min kjære Hr. Fedko . . .« Men sylkvasst skar
Bonden Talen av., «Lensmann, du veit, atzeg
inkje er Herre; og eg veit, at eg inkje er deg kjær-
Spara dine søte Ord, dei nytta inkje. Ulven lyt
verda ihelslegen· Duserinkje ut til at bruka Munn,
for du synest meg litet redd, men helder inkje det
vilde nytta. Gakk heim! eg raader deg til det,
gakk fort heim!« Krabulinski gjekk, han trykte seg ·
lydug bak Hermagti si. Postfnraren, ein gamall
Soldat, vardt skamraud i Andlitet· »J Keisarens
Namn!« byrjad han. Men helder inkje honom let
Fedko tala ut. ,,Kamrat, du er ein bra Kar, men
du ser vel, du er her til ingen Nytte. Pratnyttar
ingen Ting og ——— de er sjore mot trihundrad·
Meri um det Ordet, du der nemnde, det Ordet, at
de er her i Keisarens Namn, so lyt eg endaa tala
med Ræddharen der. Kom berre fram, Polak, og
skjelv inkje so, eg bit deg inkje. Hsyr paa det eg
no segjer, og sortel det til Amtmannen i Byen.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
