Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
14de Mai 1879.
Fedraheimen.
143
No gjekk Redekka hejm og korte-ilde det,
Som hadde hendt henne 11tmed brunnen. Men
ds- Leben, bror honnar, siig den gullStaSen, ho
hadde Bitt, sprang han strakst ut til brunnen
og ropa: kom inn, kom imi, du gudsignade
mannl kvi Stend du der uteP Eg hev Stelt til-
rettes i huse, So du fæ1· rom Sit kamelnrne dine
og. Dti gjekk ElieSer inn.
llL »Kain meta ikkje herrens ord og let
dem berre gs like radt ut Som in om øyro, og
eingong, dkr dei var utpkijeerdon1, fkmk han pki
bror Sin og drap han! Dkr taler Gud heri-en Irt
Kain og Segje1-: Kor er han AbeLbror din, no?
veit eg noko om det? Svararlcainz hais eg noko
med Ti gjeete bror min, mÄt1-u!?" A——nei—— kva
dii har gjort nol Segjer herren: blode Sit- bror
din ropar sit meg ifrxr jorden. Og utleeg Skal du
vera ifrz den jord, Som drakk brorblode dit-«
Kain meta ikkje herrens ord; og eingong
dsi dei var lite, Stod Kain upp imot bror Sin og
Slog han jhe1. Dz tala Gud Herren til Kain og
Sagde: Kor er Abel, bror din? Kain Svar-at Det
veit eg ikkje; er eg Sett til aa vakte yver bror
min? Dit Sagde Gud: ,,kvat hev du gjort? bror
dins blod ropar til meg frkr Fordi. Og fredlaus
Skal du vera Pkr den jordi, Som dralclc bror
dins blod.
Det, eg hev stroket, er mest slike Tilseiningar,
som er meinte paa aa gjera Stilen ,,livleg«" og
»folkeleg«; det, som stend att, er den reine, rolege
Forteljing, og som sagt: eg trur ikkje, Stilen vert
mindre barnsleg elder forstaaeleg fyr det. Og
ikkje mindre folkeleg helder i Grunnen. Det er
ikkje Kvardagsslengem som er det folkelege; Kvar-
dagsslengen er det ,,Almneagtige.« — Gin annan
Ting er det, um mine »Rettingar« her vilde kunna
gjelda fyr rette Umskrifter av Tangs Bibelsoga;
det er nokot eg ikkje veits
Det skal vera langt ifraa meg aa negta, at
Hoyems Bok hev mykje, som er godt paafunnet,
kraftigt og livsullt; disyr hev eg og bedet alle Læ-
rarar aa lesa henne. Men eg lyt likso vcel beda,
at dei vil lesa henne med Kritik, so dei ikkje tek
det til Mynster, som ikkje — etter mi Meining daa —
er fullgodt· Difyr totte eg ikkje, eg kunde sleppa
fyr aa skriva den Kritikken eg skreiv, alt um eg i
Grunnen kanskje hev likso mykje Samhug fyr Hoyems
Verk som Hr. Konstad. G.
»Kvitscid —— Prestegrcid11r. «
J Fedrh. No 21 oert Kapellan H. Moses app-
manad til aa prenta ei politisk Preika, han heldt
Sundagen Ydre Marts. So er der ein G. F.ute
i No 25, som vil sorsvara Kapellanen. Men eg
tykkje det er eit kleint Forsvar, han der fører fram.
Av hans eigne Hermingar etter Preika kann me
godt sjaa, at Kapellanens Tale var politisk, og det
·er soleids all Grunn til aa ynskja aa faa Talen
trykt. Det er daa reint for ille, at ikkje Preike-
stolen skal kunna haldast rein fyr sovoret. Me
veit daa meir enn·vcel, at Guds Ord ikkje lærer
nokot Um, kvat politisk Parti me skal fylka oss um-
Det var det frilyndte Partiet, som Kapellan Moses
tok paa, det Partier, som droymde um Folkefridom
og Utvikling av Folkekrafterne, — denne »Vevce-
gelse« var det, som var »grov og raa« elder »graa« (!)
(Ordi vart sagde so laagmælt, at det nok kann
henda det var ,,graatt i graatt« han sagde). Kann
no verkeleg Hr. G. F. forsvara slik Tale fraa
Preikestolen? — Og at det skulde vera »Graaskap
elder Raaskap« av St. aa mana upp Kapellanen
til aa prenta Talen sin, kann iallfall ikkje eg slyng-
·Eg totte det var rett, og dertil ærlegt; for naar
Preika var trykkt, so kunde me alle sjaa, kvatPre-
sten vaar no fyr Tidi hadde aa sara sram fyr Fol-
·lant det vcel vera i Guds Hus, tenkjer eg.
ket her i Kvitseid. Og naar me hayrer det som
Folk heruppesegjer um den Preika, so vil me sinna
det dess meir naudsynlegt, at ho vert heilt fram i
Dagen lagd. Her er hellest vituge Folk, som mei-
ner paa, at Kapellanen nok agtar seg fyr aa prenta
Preika si slik som ho lydde fraa Preikestolen· —
Tilflutt kann eg an fortelja, at der var dei, som
gjekk ut or Kyrkja under Preika av den Grunn, at
dei kjende det vart talat imot den politiske Stemna, »
som dei høyrde til og arbeidde fyre·
Er det nokonstad her i Verdi, at alle politiske
Parti skulde vera samde og finna det sama, so
Det
er ikkje aa undrast paa, at Folk vert harme, naar
dei kjem dit inn syr aa sinna Sjæleføda, og 1so
istadensyr det vert paatekne fyr sine politiske Mei-
ningar. x1.
Fraa Bthdcrnc.
Svorknlo 5te Mai. Laurdagen den 19de
April sluttad Folkehogskulen fyr Gutar her paa
Svorkmo, og um Sunndagen etter hadde me Av-
skilslag Kl. 3 um Dagen var Skulehuset syllt
med Folk, som vilde hoyra paa. Fyrst les Sty-
raren D. Sæther upp ei Preika syr Dagen og
deretter heldt han Slutningstalen· Han greidde
fyrst ut um Folkehagskulen og det sereigne ved den.
So talad han um, kor det hadde gjenget med
denne Skuleii her. Han hadde ikkje her, serleg i
Soga, vunnet so langt fram, som paa andre Sta-
der i lika lang Tid; men detta meinte han kunde
vel hava sin Grunn i, at Gutarne her var vel so
unge. Han tyktest heller ikkje hava mødt so glade
Smil og tindrande Augo hjaa Gutom her som
andre Stader. Han tok eit hjartelegt Farvel med
Gutarne og ynskte deim eit Jarnmod i Striden
mot det Range i seg og ikring seg. Tilslut opnad
han ein Pakke, som uin Morgonen var komen fram-
paa Talarstolen med Namnet hans paa. Det var
ei Gaava fraa Gutom: 6 Matskeider og ei Flig-y-
teskeid av Sylv, som han i hjartelege Ordelagtak-
kad fyr. — Derettertakkad Andrelaeraren, Skjøtskift,
fyr ei Gaava han au hadde fenget. Han las upp
or ,,Oplandsavisa« Fraasegn um Slutningi av
Folkehagskulen i Telemarki og Smaaleni· Skule-
gnten Endre O. Jernstad, den vanfore Guten, som
Skuledirektar Bonnevie skreiv um i Bladom her i
Vinter, svarad paa det Farvel, Sætl)er hadde boret
fram, og lagde ut um, kvat Gagn han tyktest hava
havt av Skulen· At den Guten verkeleg hadde
lærd nokot i desse Maanadom, det hoyrdest greidt
nok av det, han sagde. Det var rigtig mange
gode Tankar han kom fram med, so ein vart ikkje
so snart troytt av aa hayra paa, endaa ein meir
øvd Talar kunde hava sagt det, han sagde, paa
stuttare Tid enn dei tvo Timarne Endre brukad.
Men det var fyrste Gongen han talad til so
Mange. —— Det var reint eit ovgildt Mate detta
Avskilslaget, og eg er viss um, at mange den
Dagen fekk eit betre Skyn paa, kvat Folkehagskm
len eigentleg vil. Her, som andre Stader vart
Skulen motieken med Misstru av Storhopen, so
det var ikkje so greidt aa arbeida. Mang ei Lygn
um Skulen hev saret aa slonget ikring; men slikt
fcer ein ikkje ansa. Her skal ennog ·vera sagt no-
kotsonoer det sama um D. Swther her, som ein-
gong um ein Hogskulelaerar der sudpaa, at det var
den skinbarlege Djævel« som stod paa Lærarstolenl
Skulen hev fenget Vener her, og fleire vilhan faa.
No er her Gjenteskule, men den er ikkje so
fjalgmennt. Berre ein 15——16 Stok-kje.
d-
·inn Fisken aaleine.
Valdris 5te Mai. — Tid e-rne; Tingvali.
Det er laake Tider i Valdris no. Me er penge-
lause og soderlause; men me vonar det lagar seg
med Tidi; berre me kjisvert motlause, vonlause
elder trulause. Men ein bli tung um Hjarta
ved aa sjaa Naudi og hayra Suti. Meir kveikj-
ande er det no, naar Storthingsvali staar for
Tar, aa hoyra Folk roda um, kven me no skal
senda til Things or »Amte vaare·« Brandt, Brand-
vold og Horgen hayrist det ut til er mislika.
Eling Vold er nevnd som ein aa taka istaden aat
ein taa dei. Han er visst ein bra Mana, som
kanskji vilde fylla Plassen sin godt paa Thingben-
ken; men han skal i sidste Tidi ha saatt ei skral
Helsa. Thingbyrdierktung og krev ein sterk Mann.
Ein slik ein har me i Klukkar O. Ødegaard fraa
Slidre. Meii kor hugvarm, frilyndtog upplysthan
er, so naar han denne Gangen knapt fram, meddi
han er for litet prøvd og kanskji enno for litet
kjend yver Fylket vaart· Lel vil me hava han i
Tanko, for det er godt To i den Karen. Eg har
venta ein Mann nevnd til Thingmann, som eig
det sama Gode, som sinst hjaa dei tvo nevnde, og
attaat har ei langt større« Raynsla, ei vidare Kjett-
sla og eit —bedre Utsyn yver Riksens Tilstand og
Styrestell enn dei. Eg meiner Bonde- og Folke-
vennen Faut Hey erd al fraa Valdris· Um han
er Embetsmann, er han lell meir frilyndt og spar-
sam enn ein stor Deil taa Bøndo, i alle Fald taa
Storbondo. Eg vil beda Veljararne fraa n. Anr-
dal raysta paa han til Valmann. Sidan seer det
samlade Fylke gjera Sitt.
Det er sagt, at Fauten har bedet Navnet sitt
stroket av Lista yver dei Roysterettuge i n. Anr-
dal. Eg vil spyrja deg Bladstyrar um det er log-
legt."««) Det vare Skade, um so skulde vera, sor me
eig kji fleire godt skjikka dugande Menn, enn at
alle trengst til aataka sin Lot av Samsundsbijrdi·
. 0.
Velfjorde11(Sliordland)26 April. Me hev
enno ein god Meter djup Snjo, so Markisskalikkje
nauva av Vaarfrosten. Frost hev me kvar Dag,
og ber det ned, so er det Snjo. Kjem her ikkje
snart ei Vending, fo fcer me Foernaud.
Losotsolket er· no heimkomet; alt vwlz og «
dei hev jamt siskat godt. Ei Uheppa hende daa
um Paaskeaftan. Johan Dyrnese siglde ut den
Dagen sjolvfjorde paa ein »Smaa-Otring« fyr aa
draga Lina. Ut paa Dagen koesste Vinden i, og
Sjyien gjekk høg, so sume av dei, som ute var,
laut rømaiLand. Han Johan hadde ein lettrodd
Baat, men lell maatte 3 Mann i Andavingi»
Hovedsmannen laut daa baade draga og kleppa
Det var just so vidt dei fekk
upp Setningen, og dei fekk gildt med Fisk, so Baa-
ten vart tungt lastad. Dei fekk daa upps Mastr
og Segl; men som dei hadde siglt eit litet Stykke,
stakk der seg upp ein »Sy« tett med Baaten og
braut yver dei. Baaten byrjad søkkja. Men
Gluntarne skundad seg yver i den eine Sida og
fekk Baaten kvelvd; dei 3 skom seg snart ,,paa
Kolv«« (paa Kvelvet), endaa den eine var so vit-
skræmd, at han laag berre og jamrad seg, so dei
andre maatte halda han fast. » Hovedsmannen vart
under Baaten, daa han gjekk um; men best det
var, fekk dei sjaa den eine Haandi hans og fekk
draga honom upp —- paa hag Tid. Kristian
Bjarnson heiter ein dugande Hovedsmann fraa
Mostenes Sokn; han var eit Stykkje fyre, daa
Uheppa kom. Han saag, at Seglet kom burt og
snudde paa Timen um. Han var og so heppen
»«) Nei; hellest veit væk Futen det sjolv. Vldst.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
