Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
Fedraheimen. »
Eit Blad aat det norskc joltirt
YWD
»Kje»m·ut kvar Onsdag og Laurdag.
-E-
Pris fyr Fjordnngaaret:
Kr. 1,10 (= ZZ sz) med
Porto og alt. Betaling
fyreaat.
goZ 38.
Onsdag deri 21de Mai 1879.
Lysingar kastar 10 Ore
(3 ß) Petitnna, og daa dic A
etter Maaten fyr større T— arq.
Bokstavar. ’
·Ymsc Segner.
1. · Fraa Hylsstroitdi (Ryfylkc).
Fraa Manndaudevinteren. Paa ein
Gard attmed Hylssjorden i Ryfylke budde ein Mann
med 3 Datter i dei Dagar, daa den svarte Dan-
den herjad her i Landet. Dei tvo var overlag
mene, men den tredje var inkje anna fo medels·
Men daa Mannen fekk hoyra gjete, koss Sottirasad,
kann du tru, han vart i det, baade for si eigi og
fyr Datterne si Skuld; for det var daa sdrgalet,
skulde dei og doy so snart, dei som var so sine-
So tok han dei med seg uppaat ei Løda, som stod
uppaa eit hogt Fjell beint uppfyr Garden, tok
Mat med fyr lang Tid og var meint paa aa vera
der, tildess Sotti var fari ut»nprgdi. Men den
tredie Dotteri og Hyrdingjen skulde stella heime, for
det var ikkje so vanskelegt, um Sotti tok nokon av
dei. Dei tri uppaa Fjellet livde no lengje i
Fred og Ro; men so var det ein Morgon, den
eine Dotteri vart var nokot snart, som laag hurt-
paa Snoen med sama ho tom ut, og ho i ein
Fart burtaat og skulde sjaa, kva det var fyr nokot.
Det var ei svart Filla, som ein Fugl hell sliktno-
kot hadde dregjet upp; men korleids det var hell
inkje, so fekk ho, som tok Filla, Sotti og døydde
strakst. Dei, som inne var, vart daa soært sor-
undra, kva ho kunde gjera ute so lengje, og den
andre Dotteri sprang daa ut og saag etter henne
—— aa jau det var ikkje lengje, syrr ho saag, kor
det hekk ihop, og inkje helder var det lengje, fyrr
baade ho og Faeren var fallne.
Daa det leid ut paa Vaaren, foor dei, som
heime var — for underleg nok var dei gjengne
frie av Sotti — til aa undrast, korleids det stod
til med dei, som var i Fjellet· Hyrdingen vaagad
seg daa upp eingong; men han vart, som ventande
var, baade sorsignad og forstrcemd, daa han berre
sann tri Lik. — Sidan gjekk han upp att og grov
ned Liki. Paa den Staden, detta hende, stend
endaa ei gamal Løda, og sume segjer, at deti
den enno sinst ein Vegg av den gamle.
Tvo Skogmenner. J gamle Dagar var
det osta sulle Skogarne med Rovarar ogs»Jllmen-
ner. Soleids var der eingong tvo slike Skogmen-
ner inn i Hylsfjorden og; dei heldt seg kring Lid-
arne um Dagjen, for Skogjen var so tett og
myrk daa, at ingjen kunde sinna dei der; men um
Nætterne foor dei kring Gararne og braut seg inn
og stal og brende, kor dei kom. Detta heldt paa
lengje, for ingjen hadde Mannskap nok til aa
gjera dei Motstand. Men so var det ein Paaske-
morgon, og mykje Folk reiste til Kyrkja. Baatarne
foor stilt ut hver Fjorden, og ingjen tenkte visst
paa annat enn Fred. Men rett som det var ropad
ein, at han saag Rayk hogt uppaa eit Fjell atti
ei Bjerkelid· Daa dei saag det, forstod dei
strakst, kven det lvar, og heile Kyrkjeaalmugen
vende tilbake, og alle som ein foor uppigjenom
Lidarne med Tog og Staurar og andre Haandyvle.
Skogmennerne laag i all Ro og Mcik attmed
Vermen, men med ein Gong saag dei seg umringa
av Folk paa alle Kantar, og daa laut dei hver-
gjeoa seg. Um dei vart ihelslegne der paa Plag-
sen elder forde til Øvrigheiti, veit eg inkje; men
visst er det, at dei slapp aa rova etter den Dag.
Den Lidi, dette hende i, vart kallad »Tjuvaliaa«
og Fjellet ,,Tjuvalinibbaa« etter den Dag, og so
heiter dei, den Dagjen i Dag er-
Ein svart Ridar. J gamle Johans Lø-
land si Tid var det svært Bal med Underjordiske
og slike, mykje meir hell no. Eingong kom han
Gamle-Johans fraa ijrkja; Vegjen tilgards gjekk
framiim eit stygt Djuv. Nettupp med det sama,
han kom ridande fram der, saag han eit stort svart
Troll koma ridande paa ein svart Hest beint upp
Djuvet. Men daa tok han reint Fælska til seg;
sor aaleine var han, og det var so myrkt, at han
ikkje saag mange Stigisram. Her var ingen annan
Utveg hell aa roma, totte han: men alt det han
piskad paa Hesten, var den svarte Ridaren tett i·
Hælarne paa ’n. Endeleg koin han heim og sekk
smetta innum Døri« og segjendess var han. Fhrr
um Dagarne hadde han stadet i Laaven og treskt;
men um Nætterne sekk han lite Fred, for daa og
var der einkvar, som klamrad og treskte likso radt
som han; men den Notti etter han hadde set den
svarte Ridaren, var det reint galet. Detta laag
han og lydde paa ei Stund; men med ein Gong
tok Sinne han soleids, at han sette or Sengi og
beint ut, nakjen som han var, tok seg ein Staur
og sprang uppaat Loda, slo i Golo og Dyrer, so
det huskad etter, og so ropad han og spurde um
dei vilde prova eit Tak med- Gamle-Johans ein
Gong til. Daa vart det stilt i Lyda, og ingjen
Underjordisk hev sidan der voret set-
R-
2. Fraa Gudbrandsdalen.
Gamal-Jsak Rustom. Paa ein liten Gard
i Braeebygdenn, som heiter i Rustom, var det ei
Kjerring, som fekk tri Gutborn i ein Gong· For-
eldri tykte detta var so merkjelegt, at dei bad
Presten um aa saa kalla upp att dei tri Patriark-
arne, og Gutarne vart og heitande Abraham,
Jsak og Jakob. Alle tri livde til dei vart Menn;
Abraham-namnet er bortkomet, men Jsak og Jakob-
namnet er i Ættenn enno. Um han Jsak er det
fortalt eit og annat som syner, at han var framum
dei slestalle i samt. Han var ein god Spelemann
etter dei Tienn, og mange av dei beste Springdans-
om her i Vygdom heiter Gamal-Jsak-Leikjinn. Han
han har vel ikkje gjort deim, men hcin har spelt
deim godt, so Folk har kallat deim upp etter honom-
,,No kjom ho«, sa’ han, ner han hadde stilt
Fela si aat ein Springdans, som heiter »Fill-
Marte.-’
Han vartutkomanderad mot Svenskom i 1789»
Paa Vik i Koam vart Soldatarne samla, og Gar-
den (Tunet) var sull av Folk og Øykjer. Mange
av Karom var sturne, men han Jsak stod uppaa
ein Grindstolpe, spelad Halliiig og dansad attaat.
Og best som det var, so gjorde han eit Kast og
spratt taa Stolpa og over tri Øijkjer som stod bundne
jamsides der, og stod att ned i Garde med Felun
i Haand.
Ein Gong bar han ei Salttunne uppigjenom
ei Trapp, men daa spratt baae Knebandi hans av,
so hardt spendest Leggjerne paa ’om. ««Han var
ikkje stor i Vokstr, berre stntt, men godt voksin og
vid i Kneom. i
J 1809 hadde han saatt Kjering og Vorn,
og det vart hardt for Mai hjaa honom som hjaa
so mange i dei Tidom. Borkebrod og Elgsnever-
graut var jamfaret brukat baade hjaa hog og laag.
Men daa er det fortalt, at han Jsak gjekk aat
Vetlehamar og kjopteseg ei Tunne Konn, og den
bar han uppover att; han bar ho i Tvenningomz
bar fram ei Halvtunne eit Skift syrst og var so
attende etter den andre. Soleids sleit han seg
fram dei nie Miler aat Brceebygdenn, men daa
han so sekk ho paa Tørkstugu, so vart ho avstoli
um Notti.
Jsak var mykje paa semte Tjuget daa han
dxiydde Mange ao dei sidste Aarom var han blind.
0. A-
3. Fraa Halliugdal
Øvst upp i Hallingdal ligg der mange Side-
dala, og mest i kvar eineste Dal ligg der Støla·
J ein av deiDala ligg ein Stol, som kaldes Fors-
bulien, og paa dei Stole hende dette eg vil fortel-
ja. Ei Kjering var med Krytyri sine paa dei Stole
ein Summar. Ho var daa eileine i ei Bu paa
»Støle. Tilkvar Dag kom der ei Kjering tilhenne,·
som vilde hjelpe henne til aa stelle i Bu’n. Den
Kjeringi, som sat paa Stole, var svært søvnig den
Summaren; men den Framandkjeringi vilde passe paa
aasvekkja henne til kvar Dag, og dineest vilde ho
gjoete ijrne henne og. So var det ein Dag ho
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
