Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
Fedraheimen.
Eit Blad ant det norske LFolket
W
Kjem nt tvar Onsdag og Laurdag.
— tvqwzPris syv chquaareF
.- HL 440
—-
Kr. 1,10 (= 33 ß) med
Porto og alt. Vetaliiig
fyreaat.
:-
Onsdag den 18de Juni 1879.
(3 ß) Petitiina, og daa dic A
etter Maaten fyr større TT llrq.
Bokstavar. ’
Karl Johari Nilscn,
den utmerkte Læraren, den hjartevarme Fridoms-
mannen og Maalmannen, heve sagt Verdi farvel-
Vaaren drog altid hans Hug »bort fra Støvet ud
fra Byen«, som han sjølv eingong song; det vart
honoin daa for trongt her inne, og han lengtad ut
til Livet paa dei store Bidder med dei frie Utsyn.
Ogso i Aar gjekk han ein fager Vaardag ut —-
men kom ikkje atter. .
Fredagen den 2dre Mai kom han burt og
vart snart saknad og ettersokt av Venner og Kjen-
ningar, men fyrst um Koitsundagskvelden vart
Liket hans funnet i Akerselvi, og Laurdagen den
7de Juni fylgde ei lang Rad av Venner honom
til den sidste Kvilestaden paa vaar Frelsars Kyrkje-
gard. · · " .
.,.So braadt og uventat sloksnad eit Liv, som
enno syntest vera so sterkt og lova eit langt Dag-
verk. Karl Johan Nilsen stod enno i sin beste Al-
der. Han var fodd i Luroy Prestegjeld paa Hel-
geland den 10de September 1836 og var soleides
ikkje fullt 43 Aar gamall. Han vaks upp som
Fiskargut og lærde tidleg aa ferdast paa Sjoen og
ferdast i Strid med Stormen nppved Helgelands
Strender. Men hans Fiskarliv varde daa ikkje
lenger enn til ikring Tjugeaarsalderen; daa han
hadde eit godt Hovud og ein sterk Hug til aa læra,
for han i 1855 til Seminariet paa Trums og
gjekk i 1857 ut derifraa som Skulelcerar i Finn-
marki. 2 Aar etter vart han Lærar ved Aalmug-
skulen i Kristiania, sidan ved Nissens Skule og
endeleg i 1877 ved Kathedralskulen her. Han vann
tidleg Lov fyr sine framifraa gode Lærargaavur,
og heile hans seinare Lærargjerning sannad i fullt
Maal dette gode Lovordet. Men Nilsen var meir
enn ein dugande Skulemeister, han var ein varm-
hjartad Ven syr sine Skuleborn, og difyr var og
dei Smaa so glad i honom: Det synteseg i hans
daglege Ferd millom deim, og det synte seg den
Dagen, daa dei smaa Vennerne hans matte fram
med sine fagre Kransar til Kista hans.
Jamsides med si Lærargjerning arbeidde Nil-
sen trottug paa aa vidka sine Kunnfkapar; han vart
Student i 1864 og studerad i nkokre Aar Teologi,
men sluttad sidan med dette Studium, av di han
ikkje hadde vidare Lyst til aa verta Prest og dess-
Utan syntest, han vart for gamall til aa bala len-
ger med Gksamensstrcevet. Han var ogso med
sine Gaavur meir lagad til Handling enn til Lær-
dom, han hadde meir Hug paa aa studera sjolve
Livet enn Bøkerne.
Nilsen var ein Mann med klaar Syn og varm
Kjennsla fyr Alt, som var godt og fagert, men serleg
slog hans Hjarta varmt fyr vaart Land og Folk. Dei,
som hev voret i Lag med honom paa hans Fotferder,
veit kor glad han var i dette Landet med »dei
tusund Fjordar og tusund Fjell«; kvar Sumarlaut
han upp aa helsa paa desse sine kjære Fjell; der
kjende han seg fri og ung atter, der fann han
»Lækjedom fyr fo mangt eit Saar-C der kunde han
liggja og gleda seg som eitBarn, sjaaande ut yver
det fagre Landet. Han var ein av vaare hævaste
Fjellfararar og hev voret upp paa fleire av vaare
høgste Tindar· — Men framum Alt elskad han det
Folk, som han var runnen upp or; han var til
sin sidste Dag ein ærleg norsk Bondegut, frilyndt,
folkeleg og sull av Eldhug fyr Alt, som var ægte
norskt. Difyr var han og eiii so trufast Maalmann;
Maalsaki var honom ei Hjartesak, henne vigde han
sine beste Tankar og sitt kjæraste Arbeid. Han var
millom dei Menner, som stiftcid det norske Sam-
laget og var i lenger Tid med i Styret fyr det.
Og endaa han ikkje hev skrivet nokot vidare paa
Maalet, so er det daa visst, at han heve verkat
meir enn dei fleste Maalmenner; paa sine Ferder
Landet rundt fann han altid Nom i Skreppa til
nokre norske Boker elder Visor, og mange er dei,
som han ved Samtale og Fyrelesing -hev gjort til
Venner av denne vaar folkelege Livssak. Med
Karl Johan Nilsen heve Maalsaki misst ein av sine
trugnaste Stridsmenn.
" Nilsen var ein vensælMann, og mange Venner
rundt um Landet vil med Sorg hoyra Daudeordet
hans. Han var ein utmerkt Kammerat, ærleg og
tru som Gull; fekk han høyra, at ein Ven var i
einkvar Vande elder trong um Hjelp, so par han
altid sjolvmint ved Handi og tok eit Tak med;
og han tok jamnan i fo det munad· J Vennelag
var han helder glad og lettlivad; der kunde Munnen
hans stroyma yver med sprakande Talar og leikande
Løgje; men i dei stille einslege Stunder kunde du
stundom sinna honom sturen og sorgtung, misnogd
med Verdi og med seg sjolv. Han kunde daa ikkje
lenge med aa sitja still; han maatte stødt haoa
nokot aa strida med, og likad seg betre i Storm
enn i Stilla» Han var som ein Mann paa Lang-
serd, som aldri hev Stunder til aa stadna lenge
paa kvar Staden. »Vi maa fremad mange Mile
endnu denne Dag,«’ heve han eingong songet, og
det var liksom Grunntonen i hans heile Liv.
Soleides ferdest han her imillom oss, kjend av
Alle og daa i Grunnen som ein Framand, som gjeng
sin eigen einslege Veg midt i den yrjande Mengdi.
Og soleides kvarv han tilslutt burt fraa oss lik ein
Ferdamann, som bed Godnatt og gjeng einsaman
heim: han kvarv i Myrkret, og Jngen fer honom
meir. ——
Men me, som kjende honom og fekk honom
kjær, me vil allstodt med Takk minnast honom som
ein tru Ven og ein god Nordmann, som trufast til
det sidste stod i Striden fyr gamle Norigs Fridom
og Heider. . x.
Um Thingsvalc i Telcmarks Fylkc
skriv J. Bjornson i »Fedrh.« No. 39. Eg kjenner
honom litt, sidan han eit Bil var her paa Folke-
hogskulen i Veter. Han er, som fleire andre fram-
huga og interessera Unggutar, som no gror upp
her, ein emneleg Ungdom. —
Aa vera for ung er eit godt Lyte, for det
veks av med Aari. Vaar Ungdom er langt framme
iklaart Syn paa Fyremaali, den nye Tidi hev
sett Upp; men dei er, som ventande kan vera, inkje
fulle Praktikkerar i Politikken enno.
Naar soleids J. Bj. kallar O. Sandland »T he-
lesylkets beste Thingemna« so hev eg vist-
nok inkje Tvil um at J. Bj. meiner det fullt ut;
men det spyrst, um J. Bj. hev noken stod Grunn
aa byggje denne Damen sin um Sandland paa.
Aa vera syrste Mannen i heile Fylke (næst etter
Bentsen) skal inkje so litet til. Sandland maa etter
dette inkje hava berre ein elder tvo Ting, som
skaper den gode Thingmannen, men dei fleste, og
etter mi Meining skal det inkje fo litet til det-
Men eg fæler sor, at J. Bj. ser paa Sandland
med det sama Einsyn, som han ser med paa Tho-
mesen· Den eine set han so svært hngt og den
andre so fvært laagt, og naar eg ser paa det, han
segjer um Sundhe, at »han inkje er slik Kar til
va tala for seg, at han vilde gjera nokot Varp
i Sichinget« — men »me treng Kamphanar i denne
Kamptid", so trur eg, at det mest er Talegaa-
vnrne, bruka til aa hogge paa Motstandararne
med, som J. Bj. meiner kan skapa Thingmannsdu-
gen. Men eg trur, at det inkje gjeld so mykje
Hogging paa Motmenn som Arbeidsdug til aa
byggje nokotupp· Det er nok gjildt aa gjera Mot-
mcele, naar det trengst; men skal Ordi gjera nokon
Mun, fo maa dei sanneleg inkje berre vera koass-
odda, so dei saarar og ertar Motstandaren, men
det maa vera slik Tyngd i dei, at dei kan stoyte
ned Motgrunnarne, som vert uppsette mot ei god
Sak· — Kraftuttryk,Vas og Uppmaling av Tankar
og Uttryk, som Folk veit syrr, gjer ingen Mun, men
er berre til aa susla burtTidi med. Og Timarne
i Thinge er mykje verde, dei, so Talur som ingen
Ting gagnar, vert dyrt bitalte. —
No kann det gjerne hende, at O. Sandland
inkje berre hev Ordet i siMagt, somdet heiter, men
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
