Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
Fedraheimea
Eit Blad aat det norsltc jolket.
MW
Kjem ut koar Onsdag og Laurdag·.
Pris fyr Fjordungaaret:
Kr. 1,10 [= 33 ß) med
Porto og alt. Betaling
fyreaat.
I .
l
Lanrdag den 21de Juni 1879.
Lysingartostar 10 Brev · i-
(3 ß) Petitlina, Og daa 3d—ie· Ylarg.
Reprcesentatimien.
(Slutten.)
Dagen fyr Valmannsvalet er komen, og Vel-
jarfolket samlast til Valstaden. Eg tenkjer, dei
kjem helder mannsterke.— Det er Sumar og fint
Veer, so Valet verdt haldet ute paa Volleu.
Midt paa Romet er ei ingjerd Tro, som ved
eit Tverdeile er avbolkad i ei stor og ei mindre.
-Midt i Trai Talarstol og Rom aat Fyremannen i
Valstyret. Ved Grindi stend Folk og passar paa,
at ikkje andre emt prsteretttcge slepp inn. Kl.
12 tek fjslve Valet til; men alt eit Par eTimar
fyrr hev Folket samlast syr aa samraadast· Dei
sankar seg no um dei, som dei hev i Tanke aa
velja, og desse maa greida ut fyr seg, setja fram
sine Meiningar um dei Sakerne, som er frampaa-
havde, og segja fraa, kven dei i Tilfelle vil kora til
Tingmenn. Med sovorne Tingingar gjeng Tidi, og
kvar søkjerseg Felagar til aa roysta paa sin Maria-
Men no er Klokka 12 og sjolve Valet tek til.
Grinderne hevst att; no slepp ikkje fleire inn.
Valstyraren: »Tinget er sett! Er det nokon som
hev ein aa telja inn til Valmann?« — Jau, det
er nokk mange Emne, er det sjaaande til. Val-
styraren skriv Namni deira upp paa tvar sin Pa-
perlapp, og alle desse Setlarne vert lagde i Val-
Urna. So vert ein av Setlom uppteken. Valstyr-
aren: »Fyrst skal røystast, um Hr. A. skal vera
Valmann. Er det no 50 Mana, som vil velja
paa Hr. A., saa lyt dei ein syr ein ganga inn i
den mindre Trin-« No vert det Liv; alle stimer
ihop burt med Griiidi. Der i Ledet stend Men-
ner,fyr aa telja dei som gjeng ut. Jatt det er
nokk av dei, som vil Mysta paa Hi-. A. Mann etter
Mann gjeng ut gjenom Ledet. »47 — 48 — 49
— 501— Grindi Vart attslegji, det tarv ikkje
ganga ut fleire. Valstyrareii: »H r.A. er dermed
vald til Valmann.« Dei 50, som korad hon-
om, hev fengjet Reprcesentant fyr.seg; dei kanniio
ikkje vera med paa- aa velja fleire. Sinsimillom
vel dei ein Baramann og gjeng so utanmed. No
er dei berre Tilsjaaarar.
Valstyraren dreg ein ny Setel upp or Uran-
Det vert B. det no skal roystast um. Men haii
seer ikkje mange nok med seg; 87 Mann gjeng ut
gjenom Grindi, men so ikkje sleire. Valstyraren:
,,Hr. B. er ikkje vald; dei Mennerne, som roystad
paa honom, seer sjaa til aa finna ein annan-« Dei
37 kjem no attende inn i Stortrøi.
So kjem Radi aat O. og dei hine, som var
frampaahavde, og paa denne Gjerdi held dei paa,
til dess det inde i Trøi er att færre enn 50 Mana.
For med kvar, som verdt korad, gjeng det 50 traa.
Motte det soleids fram 33() Maan, fekk Bygdi 6
Valmenner, og dei 30 som vart att utan aa saa
velja nokon, hadde ingen skilleg Grunn til aa klaga;
dei fekk berre koma ihug aa faa eit Tjug andre
med seg ved næste Val, so fekk dei og senda ein
Valmann. .
Det var no Valmannsvalet. Sidan kjem Val-
mennerne saman fraa heile Stort-ingen og korar paa
same Maaten Stortingsmenner.
— Gtter dei same Grunnarne kann det og
tilskipast ei skriftleg Roysting. Kvar røystar i Royndi
berre paa ein; men det kann henda, atdenneikkje
foer mange nokk med seg; sor at daa ikkje nokon
Setel skal verta til Faanyttes, lyt Gin skriva paa,
kven Ein i so Fall vil reysta paa. Soleids: ,,Eg
royster paa A; vert ikkje han vald, paa B, so paa
0.«« o. s. fr. — —––—— .
Me skal no sjaa, kor stor ein Partav Veljar-
om etter denne Gjerdi i verste Fall kunde verta
utaii Reprceseutation
Me kann tenkja« at kvart Herad i Medel foer 4 Val-
menner: det vertdaa iallfall under Vz av Upphavs-
veljarom, som ingeii Valmann fær. Latoss so tenkja,
at kvar Storvalring i Medel sender4Tingmennerz
1-«·,, av Valmennerne er daa det meste, som ikkje
seer Reprcesentation; men daa alle Valmenn svarar
til 75 av alle Veljararne, svarar Vz as dei til 4 25
av desse. Samanlagt vert det daa under (V5 —s—
VZZ = 3795) 275 av heile Veljarfolket, som ikkje
vert repræsenterat.
Med det Valsysteinet, som me no brukar, saag
me, at det kunde stenkjast Storting, som berre re-
præsenterad nokot hver 74 av Veljaroknx men med
det her umskrevne Systemer var ein viss paa, at
Tinget repræsenterad yver 73 av Folket.
Desutan set- ein, at di større Valstriden var,
di mindre vart den Luten, som vart utestengt ved
Vali· Set soleids, at kvar Bygd fekk 9 Valmenn,
det vardt daa berre under Vz som vardtutestengde,
og Tinget vilde i so Fall repræsentera yver «73 av
heile Veljarfolket, o. s. fr.
— Som me minnest, var dette Valsystemet
uppbyggt paa den Grunnen, at koar Royst skulde
vera like god Landet rundt. Som Tavla i No-
43 synte, er detta nokot, som paaingi Gjerd maatar
med Tilhøvi, slik dei no er; me saag at Vegti aat
kvar Royst var bundet ao Bustad en (kom ihug
Romsdolen og Kongsbergmannen).
Det ser ut til aa vera ein liten Rikstanke
i detta. Noregs Storting burde vel repræsentera
Rikets Einskap og ikkje vera berre ei Samling
av »Amtsformandskaber«, aa kalla fyr. Det er dei
lokale Have, som etter det gamle Valsystemet foer
briska seg. Det sereigne lyt einikkje gloymax men
etter Maaten fyr større
Bokstavar.
det skulde ikkje sitja i Høgscetet, der det aalmenne
burde hava Sessen sin. Nei, lat Fylkesting og
Heradsstyre svara fyr det lokale, og lat so Stor-
tinget vera fritt fyr altfor mykje av slik Vallaft.
Difyr: Vegti aat kvar Veljars Roizst maa under
same Have vera eins yver det heile Riket.
Som me av Tavla kunde sjaa, var det nokk
Pengemagti, som gav Romsdolem Kristianiamanneti
o. s. fr. deira ulike Noystemagt No ja, vil Folk
halda paa« at det er Dalaren og ikkje Mannen,
som hev Naysteretten, so kann dei det; det Valsy-
stemet eg her hev peikat paa, gjev Tilhove til det
med; men det laut daa verta greidtfastsett, atden, «
som eig so mange Kruiitir, hev ei Røyst, den, som
·· eig so mange, hev tvo Royster og so srametter.
Men daa kunde og Folk taka og kjenna paii, at
»det er Skilli-ngen, somskstyrer—s—sVerdi«· ’Gg syr»»»
min Part held no Maanen yver Dalaren.
—— Aa Bas, segjer Folk, dei liver i Fred og
Ro; — me vil ikkje taka til aa klussa med nokot
nytt; me hev aldri set annat, enn at Tinget, slik
me no hev det, svarair nokk so godt til Fyremaalet.
Ja lat so vera; i Stilla og Godveer er kvar
Baat brukandez men er De so stode paa, at han
og vil standa ved Lag i Storm og Uveer?
J urolege Tider, naar dei store Spursmaiil
er stamme, naar Lag stend mot Lug, nettupp daa
er det, at det gamle Systemet svigtar; eit ofta til-
felligt, saatidt Yvertal paa denne hell hiSida kann
kasta Landsstrzret snart paa ein og snart paa ein
annan Kant. Systemer kann difyr kallast det kata-
strofistiske, det revulutionoere.
Nettupp under slike Tider er det, at det her
umnemnde Systemer arbeider allra stødast, som me
fyrr saag. Det stemmer ikkje burt ein Understramn,
som kann veksa og veksa til han ein god Dag bryt
Stengslurne og slaumar utyver med Øyding og
Herjing til alle Kantar. Det sylgjer tvert imot
med Utviklingi og legg henne fram i Dagen.
— Me hev her ovanfyre haldet oss til.Stor-
tingsvali. Men det er greidt, at dei same Princip
og maatte fylgjast ved Val paa Fylkestiiig og Her-
adsstyret» Men me skal ikkje her ganga ncemare
inn paa det. Her galdt det berre aa setja Tanken
fram so i det Aalmentie. Fyrst um det kunde syna
seg, at det var nokot To i honom, var det verdt
aa tenkja paa aa maata hononi inn i dei einskilde
Tilhøre.
Eg hev freistat aa leggja honom fram so godt
eg magtad, og det skulde daa vera trpysamt aa sjaa,
kvat andre meiner. Og dei, som finn, at det heile
et berre »Kanneftøyping«, vilde eg gjerna beda
leggja fram sine Motgrunnar, so Gin kunde sjaa,
kvat som var rettast og best. P.
i
,
By
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
