Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
192
Fedraheimen·
5te Juli 1879.
stad, Prestseter og Vesterbø), 5 paa Hvamstad (Hole,
O. G. Kvale, Vlilid, Prestseter og Vesterbø)
4 paa Blilid (Hole, O. G. Kvale, Hvamstad og
Prestseter) og 4 paa Jorstad (O. G. Koale, Vlilid,
Hvamstad og Vesterbø). Av desfe 6 roystad 3
paa Blekastad (Hole, O. G. Kvale og Blilid),
Hvamstad paa Ødegaard, Prestseter« paa Fougner
og Vesterbø paa Vold. .Paa 3 av dei Valde My-
stad 7, derav paa Veum, Thune og Blilid 3 (Nor-
drum, Strande og Muftad), paa Vlilid desutan
(Thune og Veum), paa Veum 3 (Thune, Gustum
og Heyerdahl), paa Thune 3 (Venm, Gustum og
Heyerdahl), paa Hvamstad 3 (Thune, Venm og
og Heyerdahl) og paa Jarstad 1 (Gustnm). Fang-
ner fekk 5 av desse’7 Rsyster (Strande, Mustad
Veum, Gustum og Heyerdahl), Moe 6 (Thune,
Nordrum, Strande, Mustad Veum og Gustum).
Thune roystad paa Ødegaard, Nordrum paa Stran-
de og Heyerdahl paa Vold. » Desse 38 kann Ein
taka fyr Vinstrevalmenn. Dei andre 26 er Sling-
ringar elder Høgremenn, som Veljararne maa hugsa
paa ikkje aa taka med næste Gong. Her er Lista
yver deim:
Vaalen, Bergan, Lytten, Harildstad, Vist- fom·
ikkje fann Nom paa Raystesetelen sin fyr nokon
av dei Valde,—Fougner, Sollid, Skotte,Vilberg,
Rindal, Jsum, Lungaard, Dahl, Tofte og Sole-
glad, som tok med Veum, —Elstad, O. Lie, Moe,
Forr, Hagene,Kirkeberg, Vold, som tok med Veum
og Thune, — Blaker, Holager, som raystad paa
Veum og Blilid, og Kjolset og Kolstad, som roystad
paa Veum og Hvamstad.
J Sarpsborg heldt dei eit stort politisk
Mote 27 og 28 Juni um Thingvalet i Vorgesysla·
Huser, Klokkar Funderud, Bonde Paal Pedersen
Skirod og Botide K. Hotvedt var dei, som Folk
let til aavilja ha’ til Thingmenn. —O· Jngolvsrud
fraa Heiddal skriv i »Opl. Av.«, at han kannhenda
fyrr hev teket i Misst av Landsdomar Thomefen;
han vil no etter aa ha’ fengjet betre Greida paa
Maanen, ha’ honom uppattvalt. Olav Sveinsson
vil og ha Thomeseti Valt og derattaat Bentsen,
Rinde og S. Sunnba fraa Thelemarki· Likeins
H. Kaas; attaat Thomesen, Bentfen og Rinde vil
han ha’ valt Olav Sveinsfon elder Prest Jespersen.«
— Ein Jnnfendar i ,,V. GJ« tek Ordet fyr, at
Lundlierg ikkje vert uppattvalt fraa Trums Fylke,
daa hati i den siste Tid hev vist seg aa vera Sling-
ringsmanm i Staden hans fyreflcer Jnns. Tele-
grafstyrar Aslaksen paa Sandtorv, som hev gode
og allsiduge Kunnskapar og er vel kjend i Fylket
og Riket ellest og. Vennberg er sjølvskriven.
Paa Straumen i Skeidsmo vart haldet eit
politisk Møie den 2dre Juli. Jkring 200 Royste-
sterettuge matte stam, deribland Sverdrap, Ber-
ner, Selboe, Grimelund, Schjorty Bodding, Fril-
- set. Sverdrup heldt eit Fyredrag paa 2 Timar.
Dei fleste vilde ha’ kastat Bøhn, men iser Selboe,
som Thinginenn, kannhenda Kaksrud og. Jstaden
vart peikat paa Berner, Frilset, Lærar Næss og
Grimelund» Hr. Schjorn, Ordforar fyr Bakstrcevs-
fylkingen, vilde kasta Sverdrup og velja Selboe,
Landsdomar Bødtker, Prest Balchen, Bonderne El-
lefsen og Hagberg. Hr. Schjorn trod so brutalt
og usamelegt Upp, at Forsamlingilaut visa honom
til Rettes. Han og Selboe hadde syrgt fyr, at
Matet ikkje fekk haldast i det store Huset, der Par-
tiet heldt sitt Mote 4de Paaskedag»
Prius Fkicdckitll Carl av Preussen skal vitja
Norig i Slutten av Juli og ferdast heilt til Jo-
tunheimen.
Utlkmdct. Frankrike· Folkethinget heldt
fyrre Torsdagen fratn med Ordskiftet um Skole-
logi aat Ferry· Lamy (or vinstre Centrum) talad
imot Logi, fyrdi Republiken var for vel grunnfest
til aa turva negta Kyrkja Fridom. Skuleministe-
ren Ferry tok deretter Ordet. Logframlaget, sagde
han, gjekk ikkje utuni det, som Staten hadde Rett
til, og det var manat fram av ein aalvorleg Faare,
som det vilde møta med Kraft og med dei rette
Vaapen. Det var sagt, at det fannst ingen Lære-
fridomsutan religios Samlagsfridom Det stod
daa paa, um denne Fridomen verkeleg hadde nokot
med Lærefridomen aa gjera. Denne hadde altid
voret Statsretten undergjeven. Dufaure hadde sagt
i 1848, at Staten kann ikkje te seg likescel med
desfe Ting. Det er berre Meiningi aa gjeoa Sta-
ten den Stelling, som honom tilkjem, og halda uppe
visse Statsgrunnsetningar og ein Statsmoral Vilde
Folk tola ei Upplcering, som var rettatimot Fedra-
landet sin Fridom? Og er det ikkje etterleivti
dette Fedraland ein Arv av Tankar, som deinole-
vande Ætter maa leiva etter seg aat sine Born?
Det er Revolutionen sine Tankar, som set Staten —
paa eit fast Grunnla-g. Thiers hadde stødtganget
ved, at Skulespursmaali ikkje var abstrakte Spurs-
maal, men hoyrde til det politiske Umraade. Mi-
nisteren gjekk so etter, kvatRettsgrunn dei religiøse
Samlag hadde aa kvila paa. Han godtgjorde, at
dei etter Logerne ikkje var til. Aldrihadde Stats-
raadet godkjennt dei Gaavor, som hadde ooret etlade
aat deim. No fpr Tidi var det i Frankrike156000
ikkje-godkjennde Munkar og Nonnor, fyre 1789 var
det i Hø-gdi 62000· Fraa 1861 til 1877 var
Medlemmerne av Samlagi aukade fraa 107,000
til 156000. Ein annan Faare ladg i Tilvokstren
av Jesuitartie. J 1845 var det 200, i 18611085
og no 1509. Dei hev 31 Skuleverk og 9131
Skuleborn, yver Halvparten av deim, som vertupp-
lærde av dei ikkje-godkjennde Samlag. Dei verds-
lege Skuleverk, som er styrde av dei godkjennde
Geistlege, tapar det, som dei ikkje-godkjennde Sam-
lag vinn· Det er eit aalvorlegt Hove, og det er
til aa fyresjaa, at dei frie verdslege Skulor og
Skularne aat det godkjennde Prefteskap innan visse
Aar er uppgloypte av Jesuitarne. Soleids er alt-
so dette Samlaget i Royttdi uppattrettat. Er det
verkeleg det same, som no rører upp i heile Europa?
Ja, og med dei same Læresetningar og dei same
Faarar. (Samtykkje fraa Vinstre.) Det er i
Frankrike verkeleg Mot-Revolutions-Skular (Staak).
Dei historiske Lærebøker, som der brukast, er ikkje
uhendugt skrivne som fyrr· Eiti lyt lesa desse Bø-
kerne heilt igjenom fyr aa rettforftaa, for ei Fiend-
skaps-Aand mot det moderne Samfund dei er fyllte
av. Der stend aa lesa, at Jnkvisitionen aldridøm-
de til Dauden, men at den verdslege Magt kunde
taka deiAvfallne att, naar dei forleet de11 geistlege
Domstol. Trudomskrigarne er alle tedde fram til
Fyremun fyr Katholikarne, og dei forsvarar Atter-
kallet av det nantiske Edikt. J ei onnor Bok er
Verket aat den grunnloggjevande Samling gjort
til eit Aagrip paa Kongens loglege Rett, den fran-
ske Revolution er maalad med dei myrkaste Far-
gar, Grunnsetningarne av 1789 er andstemnde
likefram (Uro). Desse Verk andar ut eit ublid-
kande Hat mot det moderne Samfund. Umdet
so er Carnots Herar, so vert dei gjorde laattelege,
og dei gjeng endaa so vidt, at dei segjer, at Kon-
ventet ikkje var- god-til aa forsvara Frankrike mot
det framande Jnnfall, og at Krigariie aat Vel-
ferdsnemndi vart før-de fyr aa vinna Tilheng og plan-
dra (Ro·p fraa Vinstre)· Reisingi av dei Fri-
viljuge i 1792 er no gjort til ei Skrynja. Det
heitest, at i England er Kvinnfolki Trælar, og at
Bornivertselde, og at det er den sjolvgjeone Fylgd
av den engelske Kyrkjelcera. Den politiske Mynster-
gjerd, som vert avmaalad aat Skuleungdomen
er eit Einvelde, som er undergjevet Pavemagti«
Den moderne Soga vert forfalskad. Forordningarne
aat Karl den Tiande vert godkjennde og samtykkte
i eit og alt, og det er berre det aa klandra ved
deim, at dei ikkje vart medfylgde av fullkraftige
Tiltak. Styringi aat Louis Philippe vert ille med-
fari. Den 16de Mai 1877 vert upprost som eit
ovgildt Jtak, innblaaset av gode LEtlingar, men
fordervat ved dei liberale Jdear hjaa dei fleste
Ministrarne (Laatt fraa Vinstre), og dei vert la-
stade fyr det, at dei ikkje etter Vali tok til eitnytt
sterkt Jtak· Dei Framtak, som Ministeren hadde
gjort, var trengjande fyr aa kasta lite Ljos yver
Skularne aat dei ikkje-godkjennde Samlag; men
det var berre det, som Lærebøkerne inneheldt, ko-
vori maatte daa ikkje den munnlege Upplaering
oera? (Sterkt Samtykkje fraa vinstre Centrum.)
Det er ein aalvorsleg og trugande Faare, som Logi -
kannhenda vilde vera ei unogjande Hjelperaad imot.
Minifteren bad um Loyve til aa halda fram med
Talen sin i næste Møtet. (Samtykkje.) Det næste
Matet vart sett til Fredagen.
Den republikanske Regjering hev kjennt seg
sterknog til aa gjeva Bonapartistariie Layve til
aa halda ei Syrgjegudstenefta fyr den avlidne Kei-
sarprinseniParis. Hogtidivart haldi i Kyrkja St-
Augustin syrre Torsdagen ved hagst Dags Leite.
20000 Menneskij matte upp, dei fleste svartklcedde.
Det var som aa sjaa ein Dag i Kei"sartidi, berre
med mindre Dramb, enn som daa hadde vortet
vist ved ein slik Fest-. Alt gjekk stillt av seg,
og Politiet heldt seg undan. Berre daa Paul
Cassagnac gjekk utor Kyrkja, fekk han Fylgje av
nokre Politimenner til Vogni si. Prins Jerdrne
vart helsad, daa han steig utor Kyrkja,— og det var
sume, som freistad ropa Vive Napoleon! men Ro-
pararne vart strakft døyvde. Hermed er kannhenda
Bonaparte-Soga ute, elder iallfall avbrotifyrleng-
re Tid. Det Testamente, Keisarprinsen hev lein
etter seg, er reint privat, for Prinseu heldt Arve-
gangen fyr avgjord av Folket og Ubrigdande utan
dess Samtykkje. Prins JerOme, den raude Prin-
sen, skulde soleids vera Grvingen, men han er
fulla til eit visst Maal bundet ap sitidlegare Sam-
laging med Republikanararne, og av same Grunn kann
helderikkje Bonapartistarne festa rett Lit aat honom-
Lit·et vilde det fulla ogso nytta honom aa sreista
seg mot Republiken; einaste Vinningivorte eiLand-
lysing or Frankrike. Maagen hans, den italiske
Kongen, raader honom av all Magt fraa aa lata
sin Son Viktor verta sett upp som Keisaremne.
Roul)er skal ha sagt seg utor den praktiske Politikk.
J Tydskland stend eit Ministerskifte fyr
Dori· Hobrecht, Friedenthal og Falch skalha
bedet um Avskil.
th fi n g n r.
Gavn-Lan til Amerika
Denne navngjetne Lina sender Folk fra Kristia-
nia kvar Fredag. Dei, som vilvera med ,,Arizona«,
gjeng den 1ste Aag-, ’5te Septbr., 10de Oktob., 14de
Nonbr· og 19de Decbr« ·
Dittareit Kriftofer Jaason reiser med denne
Litm dett 5tc Septcuibcr.
M. A. Leil.
Store Strandgata 4· atme Jarnvegstorget« i
,,Norsk Maallcera elder Grammatik i
Landsmllalct ved Kr.M-Ha2gstad, Skulestyrar,
Namsos «1879. Pris 50 Øyrur.
Naar du legg 55 Byrur inn i betalat Brev,
adr. til Utgjevaren elder Bokhandlar Vold i Namsos,
foer du Boki fritt tilsend med Posten· Paa 10 det
11te fritt.«
M. Hægftad.
Paa Garden Lonning paa Stord skal seljast
eit Stykkje Fureskog· Kjoparar vender seg- til Ei-
’garen, som bur paa Garden.
Mrnlicmtkn
eit frilyndt Folkeblad paa norskt Maal, kjem ut i
Kristiania kvar Onsdag og Laurdag og kostar med
Postpengar 2 Kr. 20 Ø. syrHalvaaret. Det inne-
held: Forteljingar (nye og umfette), Dikt, Folke-
Eventyr og Segner, Avhandlingar um Dagsens
Spursmaal, Reise- og Naturfkildringar, Stille-le-
tiklar, Brevsendingar, Nhtt fraa Jnnland og Ut-
land, Rispur o. m. Ymse Stykkje er paa Bygde-
maal-
Dersom Ein tingar og betalar fyr heile 1879
no strakst, kann Ein faa heile Aargangen 1878
fyr ein Pris av Kr. 2.40, so langt Upplagetrekk.
Vetalar Ein fyr 6 Ekspl., fcer Ein det 7de fritt.
Prøve-Nummer kann Ein faa, naar Ein skriv um
det til Ekspeditionm —- Brev um Prøve-No. er
ikkje portofrie.
Ein kann tinga Bladet paa alle Postljlls og
Brev til »Fedraheimens Ekspedition, Kristiania’«
Pengar maa sylgja.
Trykt i Ringvolds Boktrykkeri·
(Jernbanegata No. 6«)
Kriftiania.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
