Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
Fedraheimenx
Eit Blad aat det norske Folket.
WM
Kjem ut tvar Onsdag og Lanrdag.
Pris fyr Fjordungaaret:
Kr. 1,10 (= 33 ß) med
Porto og alt. Betaling
fyreaat.
III
Laurdag den 19de Jiili 1879.
Lysingar kostar 10 Øre
(3 sz) Petitlina, og daa
etter Maaten fyr større
Bokstavar.
327 Aarg
Hr Bladstyrarl
Eg er ikkje Telemarking, men eit Ord med
lyt eg hava lell um c·5«tortl)ingsvalet,l endaa eg hop-
rer heime med Sjoen, nedansyr Skien, og jamvel
det mest ser ut fyr, at Bladi snaudt nog hev Rom
aat meir, enn den strie Ordstraumen fraa Telefhl-
kjets ovre Bygder.
Ja, det var svare til Flauin der oart or
Fjellbygderne i detta Herrens Aar 18791 Fyrst den
store Vassflaumen, som sloytte iHundrad-Thltevis
Vruk og Bunad ut i Frierfjorden, og so den ra-
sande politiske Blekkflaumen, som enno held paa, og
som ser tit til aa vilja sloyta fram i Tylteois med
Storthingsemne, syrst til Skien vel den 23de Juli,
og deretter·—? Ja Mesteparteii av det, som
Vassflaumen floytte ned vart attbergad ved ,,Graa-
ten,« men Gud veit, um denne siste Floytningi
vert so h·eppi. « sp««sp« «
Eg likar ikkje denne Telarne si Dominering,
og alle desse S—arne·, H-arne og F-arne deira.
Telarne hev drivit hardt i denne Leidi fyrr, med
nye Thingmenn, men det kan ikkje leggjast Loynd
paa, at det av og til hev gjengjet mindre bra med
deim; detta vilde eg Telarne skulde hugsa, o’g di-
fyre fara lite spaksamare fram. Og naar so deira
busande Framhald av berre sin eigen Bygdepolitik,
fine einskilde Synsmaatar og sine eigne Thingmenns-
emne kjem i»Collisjon« med dei store og velgrun-
nade Vaner, som kvar frihugad og rettlynd Mann
maa knyta til Landsdomar Thomesens Uppattval,
so tykkjer eg fulla illt um Telarne si Framserd.
Det hev voret sagt so mykje godt um Thomesen,
at eg tenkjer det vil vera nogfyrvaarerettenkjande
Valmenn, og sannt er det, atdenne Maanen sorte-
ner all den Ros han heve fengjet. Skam vilde
det verta syr heile Fylkjet, um ikkje Thomesen vert
uppattvald, og um so illt hender, so skal tri Fjorde-
partar av Skuldi loglegt koma paa Telarne.
Det ser jamvel lite roande ut med sume av
Telekandidatarne sin Maate aa fara frain paa-
Fyrst kjem ein ,,6«ar i ,,Fedraheimen« og siktar
den eine »Kandidaten« Sandland syr Vingling i
Røysterettsspursmaalet· So kjem Sandland og
stemplar »6«aren som Ljugar, og denne Stemplingi
vert kanoniserad av ein Bjornscm Denne siste
sanktionerar au Sandlandens eigen Sjolvdom um
sine gode Eigenskapar, men so kjem ein annan
»Kandidat« O. Sveinsson og meiner, at det nok
ikkje var saa usannt det, som ,,6"aren skreiv um
Sandland. Slik Skriving i slik Tone kan ikkje
framfodast av annat enn smaaleg Bygdepolitik, og
Storkjempurnei denne vil ikkje alltid verta dei-
tryggaste og beste syr oss aa ha inni Thinget, um
dei endaa kann vera Vinstremenn.
Men Telarne hev stott voret saa ovleg rike
paa Thingmannsemne! Det vilde vist vera bra, um
ein tok nokre Par-Folkfraa Telemarkiog sette deim
rundt um i Norig, syr at denne Rikdomen kunde
spreidast til andre Landsbolkar, der kannhenda
nettupp denne mindre Rikdom paa Emne verkar,
at Folk ikkje er saa ovleg hugad paa at forkasta
so dugeleg og frilynd ein Mand som t. D. Herr
Thomesen.
" Telarne hev no altid framboret sine Gmne
paa Koittroyeprogramm, og gjer likeins iaar. Dette
er no vel nok! Eg vil gjerna tru, att Telarne er
so frilynde og rettenkjande Folk som nokon kann vera,
og at dei Menn, dei vil hava fram, er bra ,,li-
berale« og dugande Menn, men det er altid Skil
paa aa vera ein Ting og aa verta ved aa vera
ein Ting, elder aa hal ein Ting og passa paa det,
og denne Skilnadheo netkiipp klaarast vist seg fyr
ofs i Telemarki· Der valde dei ein Gong ein
Thingmann, som var so stiv i detta Kvittrayepro-
gramm, at han motte fram i Storthingssalen med
Koittroya paa — men korleids gjekk no det tilslut?
— Jav, han kastad Trøya, men — sat att med
Liten· «
Eg vilde no, att her ikkje skulde freistast meir
Byting av Thingmenn fyr Telefylket iaar, enn just
naudsynlegt.
Gin ny lyt me hava fyr han Eikjaen, og daa
laut ein meina, at Sakforar Bentsen si Bustads-
byting vil vera eit kjært Hove syr’ det Fleirtal her
iFylkjet, som gjer Krav paa aa vera srilynde Folk,
til iaar at styrkja Repraesentationen vaar med slike
aalkjende Krafter som Bentsen sine, og at all Usemja
um, kven den nye Thingmannen skal vera, no laut
kverva burt og ganga upp i Eining· Men no
lydest det, som um Bentsen ikkje lenger skulde vera
same ManneniBratsberg, som han var i Kraaker-
ny. No ymtast det um, at han er sorlite sparsom,
formykje grundtvigiansk, og hans tidlegare roynde
Dugleik i Forsvaret fyr Nationens frie Udvikling
vil liksom kverva burt i all denne Misljod. Tilined
finnst her kannhenda dei, som i Herr Bentsen ser
ein liten »indbildt« Faare syr sit eiget Skinn, og
eg ræddast, at dei pustar aat Gneisten.
Likevel vonar eg det lagar seg, og hev den
Trui til Valmennerne, at dei den 23de Juli vil
velja til Storthingsmenn syr Telesylkjet:
1. Landsdomar Thomeseii, .
Sakforar Bentsen, i
Bonde P. Rinde og
Klokkar Taraldsen;
og til Supleanter:
1. Bonde Haukom,
FSOIZO
2. Klokkar «Øvrom,
3. Klokkar Sandland og
4· Bonde Telnes elder Sigurd Sumij-
Lat deim verta Suppleantar; dei er Vinstremenn
og vil»som Suppleantar hava ei Maning til aa
tenkja tolugt.
Beatsberg, 7 Juli 1879.
Voknytt.
Norigs Soga. Til Heimelesning og Bruk
fyr Lærarar. Kristiania. Det norske Samlags
Forlag. 1879. 235 S. Svo.
Paa Dansk elder Dansk-Norsk hev me visst
nog ei god Bok i detta Emnet, nemleg Siegiv·
Petersens »Norges Historie««, liksom me og syrr
hev havt gode Boker i Fedralandssoga (t. D. C.
M. Falsens, A. Fayses og P. A. Munchs Boker
og jamvel ei paa Norsk av E. Sommer, som ikkje
er burtkastande). Men Petersens Soga tek no til
aa verta nokot gomol og stend difyr ikkje lenger i
sull Jamhogd med Sogesorskningi, som stendigt«
gjeng fram; ho er helder ikke heilt fri fyr reine
" Misstak,· som det hev voret skrivet mykje umi
Vladi. Og so veit me, at »Brigde gjev Tilhug«
Berre det, at Norigs Soga i den Boli, me hev
liggjande fyr oss, er fortald paa ein annan Maate,
av ein annan Mann og i sume Stykkje ut ifraa
eit nokot annat Grunnsyn enn i Petersen si Bok,
er meir enn nog til, at me trur Folk vil finna
Gaman i henne; me vil ikkje tala uni, at ho er
skrivi i eit annat Tungemaal, og at det og vil
gjera sitt til, at Folk vil finna det naudsynlegt aa
lesa Boli. Petersen siBok erlett og greid, iallfall »
fyr det Meste, men den nye Boki er endaa lettare
og greidare, og Soga er der fortald naturlegare
enn i nokor onnor Bol, me hev leset; naar me
skal gjeva Forteljemaaten ein Karakteristik, trur me
aa kunna segja, at han er endesrams djerv, stutt
og·maalande. Um Kristian vll heiter det soleidsx
»Kongen brydde seg korkje um Styringi elder Dron-
ningi, og dreiv paa med Turing og Lauslivnad,
til han gjekk reint fraa Vitet.« J S. Petersens
Bok er det same fortalt soleids: ,,Kongen overgav
sig til lastefulde Yndlinger, som ledede ham til de
laveste Fornojelser og gjorde Kongen ligegyldig
for Dronningen.« Og »den sindssvage Konge«
vert Kristian so kallad i en seinare Setning. Hov-
rest det ikkje mest som Latin elder Fransk? Me
er ikkje i Tvil um, at baade Lærarar og Born
foer betre Greida paa Kong Kristian sitt Huglynde
ved aa lesa den nye Boki enn ved aa- studera
den eldre. Me tok oss, daa me·fe·kk Boli, til
aa samanlikna henne Setning fyr Setning med
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
