Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
188
Fedraheimen.
25de November 1882.
heit, lovbunden fridom, rettferd, sede-
legheit og kærleik gera seg geldande
millom yverheit og undersått. Han
har lagt si sjæl i sjæli frå to århun-
drad, formildat og kristnat Frank-
riks ånd. Samvitet har honom at takka
for ei ny dygd, toleranse; tronorne
for ei ny plikt, kærleik til undersåt-
tarne; republikarne for ein ny heider,
nemleg humanitet. Frankrike har havt
geni, som er større i mansmod, men
inke større i kærleik og kensla. Når
vi nemner hans namn elder opnar boki
hans, er det, liksom vi ser hans and-
lit, og som vi høyrer ei venerøyst. Der-
som krunprinsen hadde livt lenger, og
Fenelon hadde fåt havt det herredøme
yver han, som hadde stått prøva i dei
mange år, dei var skilde, so vilde året
1789 ha begynt 1 1715, og det ”betrade”
monarki vilde då ha vortet ein kriste-
leg republik med eit yverhovud i brod-
den. Vil vi setja gravskrift for Fene-
lon, kan ho skrivast med desse ord:
”Some menn har gjort Frankrike meir
frygtat og kastat større glans yver
dess namn; men ingen har gjort det
meir elskat av folki”.”
Ein utersk prest.
(Etter ”Nordm.”)
Referentar
burde fara til aa læra Norsk no. For
fleire og fleire talar det baade i Thing
og paa Møte, og me bør ikkje mis-
mæta vaar eigi Sak ved Faakunna.
Aldri heve eg til dessa set eit Referat
fraa Thinget paa Norsk, og sjeldan
fraa Møte og. Anten vart dei norske
Talarne umskrivne, elder dei vart ikkje
refererade eingong. Og desse Umskrif-
terne heve tidt voret so og so. Naar
ein Bonde ender og daa heve talat
Norsk i Thinget, so kjem ”Storthings-
tidende” slengjande med eit og annat
norskt Ordet. Det tek seg ut, som
um Talaren hadde brukat ein laak
Dansk — dansk Dialekt — og ikkje
Norsk. At detta høver godt fyr dei,
som stend imot den norske Maalreising;i,
veit eg vel, men det høver illa fyr dei,
som veit, at Norsk er nokot annat enn
Dansk, og som ventar paa, at detta
skal syna seg. Eg vilde daa høyra,
um det var Raad, at det, som er talat
paa Norsk, kunde verta refererat paa
Norsk baade fraa Thing og Møte.
Men det var mykje vunnet, um
Referentarne skynad Norsk og, so dei
orkad referera dei norske Talararne
paa Folkevis. Referati fraa Stiftsmøtet
syner, kor naudturvelegt det er. Provst
Bassøe stod ikkje aaleine med Faa-
kunna si, er det likt til. Referenten
aat ”Morgenbladet” og ”Aftenposten”
stend til, at han ikkje kann Norsk, og
det var ventande og. So fær han med
det same Høye til aa slengja fraa seg
nokre Ord um ”den eiendommelige
Dialekt” (dansk! veit eg). Men Refe-
renten aat ”Dagbladet” var ikkje likare.
Han segjer ingenting um Faakunna
si, men det trengst ikkje helder. Han
nemner ikkje alle Tankarne eg hadde
framme eingong. Um han ikkje hadde
kunnat eit norskt Ord, so maatte han
gjort det betre, kor som er. Berre
han vilde leset Motlegget aat Prof.
Johnson, so hadde han maatt funnet
ut, at eg hadde sagt det og det.
Detta skriv eg ikkje, fyrdi eg ventar
paa eit betre Referat fraa det Møtet
— daa burde eg voret ute fyrr. Men
eg trur det foor vel, um Referentarne
lærde Norsk. Thingmenn heve tidt
klagat seg, at det er reint raadlaust
aa tala Norsk i Thinget. For i ”Stor-
thingstidende” kann dei litet kjenna
seg atter, og Avisurne melder litet og
inkje. Ein Thingmann er inkje vel-
faren med sovoret. AÅnten lyt han daa
til med Dansk, og elder so lyt tegja
seg. Det eine er likso illa som det
andre. Mange Thingbønder vil koma
til aa tala Norsk no heretter, dersom
dei slepp standa til Skamma i ”Stor-
thingstidende” og dei andre Avisurne.
— Maalarbeidet lyt vera praktiskt no,
skal det duga, og detta eg heve peikat
paa her, vil vera mykje praktiskt,
trur eg. Det sømer seg fyr Storthinget,
som heve sett Maalreisingi og alle
Folketankarne paa sitt Merkje, at det
hjelper til, at det norske Maalet fær
klinga fritt i Thingsalen.
Kristiania, 16. November 1882.
Oddmund Vik.
Den lissle Flokken.
(Av John Lie.)
Heil deg du beilage lissle Flokk!
Ei Saang for deg vil eg kveda.
Av Ros og Æra du heve nokk,
Og liver herlegt i Gleda.
Men tungt de endaa falla maa
Aa standa slik for Styre,
Daa mange inki skjynar paa
Du myki gjer deg fyre.
Og Folk seg rotar i Faavit ne
Traass at du stende med Ljose;
Aa tenk — — regjera slikt ”Røyste-Fe”,
Som er ”uppala % Fjose!”
Regjera slik ein ”Herkemug”,
Som aldri de kan læra:
At bare du hev Dygd og Dug,
At bare deg bør Æra!
Med ”sann Upplysming” du hev stort Slit,
Og yrkt og heilagt du preikar,
Men endaa Bonden hev inki Vit
Aa ganga Vegen du peikar.
Du er dei ”sanne Arbeidsmenn”,
Traass mange derum tvilar,
Og trugje du, med” Sveitten renn,
Bak, bak til Maale stilar!
Du heve Kjærleik og Von og Tru,
Du Vitenskapen ransaka,
Og um du tvilar, so tigjer du
Med Tvile, som du va klaka.
Sjaa de er ærlegt, stort og godt,
De er de Ideale!
Din Pris i Hytte som i Slott
Ska Soga høgt uttale!
Naar tru han dagnar den store Dag,
Daa Folke heilt skjynar paa deg!
Daa Folke snur seg og finne bak
Ideen dei fekk ifraa deg!
Bakyve er dit store Bod
Bak til dei gamle Grunnar!
Naar Folk kjæm dit, din Pris fær Ljod
Av hundrad tusund Munnar!
I ,
— min
Kristiania, den 24de Novbr.
Det gamle Fmbættsveldet fiktar for
Livet. Det ser allstødt klaarare, at det
ikkje fær Landet med seg; men so fær
det klara seg utan. Med eit sjølvgjort
Veto i Ryggen, og med den Magti, som
ligg i aa hava Administrasjonen i sine
Hender, vil det tydeleg setja hardt mot
hardt, gjera seg seigt, halda ut, tildess
Folket trøytnar og gjev seg yver; —
for eingong maa Folket trøytna,
gong maa Folket gjeva seg yver; Mor»
gonbladet hev sagt det med reine Ord;
— slike Voner er det, dei liver paa.
Faae var dei fyrr; i Aar kjem dei
ein-
att 10 Mann veikare, — og endaa hev
dei i denne Valstriden brukt alle dei
Vaapen, dei megtige var, fraa Truntalen
til Taakeluren, fraa Russekrig til, far-
gade Røystesetlar. Hardare enn nokon
Gong hev dei stridt, veikare enn nokon
Gong fyrr kjem dei att; men endaa
driv dei paa; for dei sit inne med Magti,
og den vil dei ikkje sleppa.
— I slike Tider er det, at ein lærer
aa kjenna sine Folk. Me hev altid havt
so maateleg ei Tru til dette Embætts-
partiet; men naar det kjem til Stykket,
fær me sjaa, at me endaa bey trutt det
for godt.
Statsraad Bennechen trøystad seg med,
at ”Religionen og Retfærdigheden ér
paa vor Side.” Kann Statsraad Selmer
segja det same? —
Me veit ikkje rett. Men so mykje
veit me, at paa den 23de Sundag etter
Trinitatis preikar Prestarne Politik paa
ein slik Maate, at Folk fær den Trui,
at det er Selmers Ministerium, dei vil
stydja. Og teologiske Professorar held
Foredrag yver Pauli Ord, men ikkje
yver Pauli Gjerningar, og Bisparne
skriv politiske Hyrdebrev, og dersom ein
Prest stend paa Folkesida, so kjem han
ut for — ”Retfærdigheden”. Og denne
same Rettferdi er ute paa andre Kantar
med. Me veit ikkje, um ”Retfærdig-
heden” stend paa Selmers Parti; men
det veit me, at naar Lærar Stareim,
som er Vinstremann, skriv um ”Attentat
mod Forfatningen”, so kjem han under
Tiltale; men naar Prof. Aubert, som er
Høgremann, skriv um ”Dynamit under
Forfatningen”, so kjem ban ikkje under
Tiltale, — og ikkje Prof. Monrad helder,
naar han skriv um Statskup. Og so
mykje veit me, at naar Vinstremenn
gjer seg til Myrmenn, so ”appellerar”
Departementet pr. Telegraf; men naar
Høgremenn gjer seg. til Haneborgarar,
o ”appellerar” Departementet — i van-
leg Departementstid. Likeeins veit me,
at Bygselmennerne av Vinstre no er
under Forhøyr for sitt Bygselstell; men
Høgrebygselmennerne i Akershus skal
under Forhøyr, — dersom Amtmann
Collett finn det naudsynlegt. Derimot
er der ikkje Tale um, at visse Folk,
som hev brukt fargade Røystesetlar, og
som paa den Maaten hev kunnat skræma
Medborgarar til aa røysta for Høgre, at
det skal under Forhøyr.
Det er visse Ting, som ein ikkje
maa segja i dette Landet, og visse Ting,
som ein ikkje eingong maa tenkja. Men
Tanken er daa ”tollfri” og me
kann ikkje tru annat, enn at Folk, naar
enno;
dei ser slikt, — stavar og legg ihop.
Emil Lie, Budstikkestyraren, bev vortet
Byfut i Trums. Me unner han det væl;
han hev treskt so lengje!
Prestarne er paalagde aa beda for
den nye Prinsen, at han maa ”faa sine
Fædres ædle Sind” osfr.
Det kann vera godt for mangt, dette,
aa kunnæ fyreskriva Prestarne, kva dei
skal beda um i Kyrkja. —
Stortingsvalg. I Vestfold: K. Motz-
feldt, H. C. Horgen, Hansen-Foos-
nes, Wisbech. Varamenner; C. A.
Kaldager, V. D. Lippe, M. G. Oppen,
M. P. V. Hansen. Alle er Høgre-
menner.
I Aust-Agder:
Liestøl, O. Lilleholt, A. T. Holm.
Varamenner: I. Fløistad, I. Løvland,
O. C. Ørbek, N. L. Røed. Alle Vinstre.
I Holmestrand: N. C. I. Hansen,
Varamann L., I, Rostad.
I Porsgrunn: J. Knudsen, Vara-
mann H. Møller.
No er det valde 112 Mann: 83 Vin-
stre og 29 Høgre. I Risøyr hev Høgre
og vunne ved Valmannsvalet, det gjer
det visst i Arndal og, so det vert, som
det lenge hev vore tenkt, 83 Vinstre-
menner og 31 Høgremenner paa Tinget
til Aars.
Lysingar.
,Fedraheimen*.
1 tek iveg paa 7de Aargan-
FEDRAHEIMEN gen AA Nyttaar. g
Bladet vil ganga ut paa Fridom og
Framgang og det norske Maal, heimlegt og
høvelegt Stell paa alle Leider.
Det hev ymse Stykkjé, Utgreidingar um
kvat som høver, Skildringar fraa gamalt og
nytt, Sogur og Songar, Meldingar um det,
som hender, Rispur og slikt.
Styringi vert nokot annleids; dei same
Menn vil vera med og skriva som fyrr, Bla-
det vil freista aa faa meir Arbeidshjelp.
FEDRAHEIMEN kjem ut i Kristiania
kvar Laurdag og kostar
Kr. IO for Fjordungsaaret.
Bladet kann tingast paa alle Posthus,
elder ein kann senda Brev beint til Kristi-
ania, og daa med Utskrift: KN Fedra-
heimens Ekspedition, Kristiania, Avis-
sak. Pengar maa fylgja.
I Kristiania tingar ein Bladet i Ekspedi-
tionen, Torggata No. 5b (Nikolai Olsens
Boktrykkeri). 4
FEE ANSER EKNE TVEN
Qvams Skole.
er tilflyttet den forhenværende Mariboga-
dens Skoles Lokale, Maribogaden No. 11.
Alle Middelskolens Klasser er i Virksomhed,
ligesaa det etaarige Middelskolekursus for
ældre påa Latin- og Engelsklinjen, Latin-
gymnasiets 1ste Klasse og begge Realgym-
nasiets Klasser. Flere Elever kan nu mod-
tages.
Fre
Vort Lager af Vinterkaaber anbefa-
les Handlende og Forbrugere i største
Udvalg til billigste Priser hos
Brødrene Dobloug,
Hjørnet af Storg. & Nygaden.
Nye Kjoletoir.
Til vort Lager af Kjoletøier er an-
kommet ny Forsyning i sorte og coul.
Kjoletøier, der anbefales Handlende og
Forbrugere til billige Priser.
Brödrene Dobloug.
GLIMT.
To Fortællinger
(Eline — er)
Konrad Dahl
Pris heftet 3.50, smukt indb. 5.00.
I Kommission bjaa Å. Cammermyer
er utkome:
Ein Fritenkjar.
Forteljing
av
Arne Garborg.
10, Ark; Pris? Kr., pr. Post Kr. 2.20.
Lystspel i 5 Bolkar av
Moliére. I Umskrift fraa
Tartulig, Fransk av J. Belsheim-
112 S. ka 1 Kr. i Posten 1.10.
Nikolai Olsens Boktrykkeri,
Torvgaden 5 b.
Kristiania.
Nikolai Olsens Boktrykkeri.
O. Lindstøl, L.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
