Full resolution (TIFF) - On this page / på denna sida - Öfversigt af den polska litteraturen med särskildt afseende på den svenska historien. III. Af Xaver Liske
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
320
»XAVER LISKE.
198
Carls svar på detta prinsarnes förslag är dateradt d. 18 (28)
Febr. 1707 l). Till hvilka nya underhandlingar det gaf anledning
skola vi snart i det följande få se. Imellertid fullföljde med
ezarens understöd det emot konung Stanislaws fiendtliga partiet
*) Ex nobili Chlebovscio *), qui litteras Serenitatum vestrarum nobis
trå-didit, liquidius ea percepimus, quæ ad pertentandos illarum animos Czaro
Moscoviæ visnm est proponere ac moliri. Quæ quod candide nobiscum
com-munieare Serenitates vestræ voluissent nostramque prius exquirere mentem,
quam ad ea responderint, sicut in præclarum fidei candorisque documentuni
accipimus, ita, quæ nostra in lioe negotio sit sententia, non gravate
expone-mus. Et primum quidem notum esse Serenitatibus vestris arbitramur, quæ
studia in domum regiam Poloniæ nos ab ipso initio, cum ipso rege Stanislao
insimul contulimus, quamque cunctis viribus uterque annisi sumus diadema
illi conservare Polonicum. Quoniam vero captivitas principum duorum et
abne-gatio tertii rem in alium locum deduxisset, factum est, nt electio optata in
serenissimum regem Stanislaum tandem devoluta esset. Quanto vero postea
labore effectum est, ut solenni möre diadema ipsi imponeretur, et solium ipsius
propulsatis hostibus ac adversariis undequaque constabiliretur, vel nobis
ta-centibus Serenitates vestræ ignorare non possunt. Cum eodem postea tanquam
legittimo Poloniæ rege et republiea sub ipso adunata non modo antiquum
re-novavimus foedus, sed etiam arctiori nos adstrinximus vinculo ad tuendum
illius thronum, data fide, arma prius nos non deposituros, quam novum regem
videremus in illo firmatum rempublicamque pacatam et ultra omne discrimen
positam. Et cum pace nuper in Saxonia restaurata, non modo Augustus rex
omne ius, quod ipsi antea in regnum Poloniæ competiverat, in serenissimum
regem Stanislaum transfudisset, verum etiam exterorum regum aliquot eundem
pro legitimo Poloniæ rege solenniter agnovissent, quorum exempla reliquos
reges ac prineipes propediem secuturos pro comperto habemus, sponsione simul
promissa ad conciliandum hui c paci mains robur ac stabilimentum, Serenitates
vestræ non difficulter iudicaturas speramus, quam inconveniens fuerit a nobis
exspectare, ut ruptis fidei ac promissorum vinculis ad alia consilia animum
intenderemus, quam quæ ad liunc finem spectare videbuntur, imo quam nobis
iam non integrum sit recedere ab iis pactis, quæ nos non modo religiöse
pro-misimus servare, sed alii etiam prineipes defendenda ac asserenda suseeperint.
Invenient proinde Serenitates vestræ res in eo iam esse statu, ut absque læsione
existimationis nostræ et totius simul reipublicæ ferali convulsione mutatio nunc
aut in posterum nulla possit admitti, quin nec illos ipsos, qui consilia tam
periculosa suggesserant, tam omni sensu destitutos esse credimus, quin mente
præcipere ac prævidere possint, non tam salutem nniversæ Poloniæ, quam
ultimum exitium inde secuturum, si res tanta cura, labore ac molostia stabilita
ac firmata solicitaretur. Quapropter neminem fore existimamus, qui
mutatio-nem hac in re inducere aggredietur, nisi qui hostilem in nostrum ac Poloniæ
regnum profiteatur geratque animum. Quod vero ad illud attinet scriptum,
quo serenissimus rex Poloniæ se obligasse dicitur ad seeptrum alicui
Serenitatum vestrarum tradendum, de illo neque cognitionem nos habemus, nec facile
credere possumus, serio id esse factum, sed si forsan tunc temporis tale datum
esset promissum, apparet talem prætextum sumptum esse ad demuleendum
alieuius animum, qui turbas in Polonia tam cito compositas non lubenter
optasset. Quodsi vel maxime exstaret in potestate regis Stanislai, nullatenus
fuisse evidens est, ut, quod consentiente ac mandante republiea seeptrum acce-
®) Sannolikt Alexander von Wybranow Chlebowski, fänrik af Wielun.
Denna intressanta skrifvelse finnes i original hos Stenzel såsom bilaga till
hans ofvan citerade afhandling, i polsk öfversättning hos Baczynslä loco
lau-dato, band XIII, 104—110.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
