Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
— 319 —
hann hefir heyrt um og1 á við, er Græna(fjalls)lón (sbr.
Ferða-bók Þorv. Thor., III., 181), en Grímsvötn eru langt inni í jökli,
um 25 km. norðar (sbr. Alm. landaskipunarfr. (Gunnl.
Odds-sonar), I., II., 295, og nú rit Vísfél. XVIII (Jóh. Áskelsson, On
the last eruptions in Vatnajökull, Rvík 1936, bls. 10—14 og
uppdr.). — Meiri líkur eru fyrir því, að gosið, sem var árið
1685, hafi verið í Kverkfjöllum en að það hafi verið í
Gríms-vötnum, því að hlaupið, sem kom þá í Jökulsá í Oxarfirði, hefir
sennilega stafað af því (sbr. Þorv. Thor., Gesch. d. isl. Vuik.,
bls. 102). — „1716" o. s. frv. Sbr. viðauka Fitja-annáls (Ann.
1400—1800, II., 396): „Um Mikaelsmessuleytið var eldur uppi
í Austurjöklum eður Grímsvötnum, og lengi fram eftir
haust-inu"; e. :cr. árb. Esp., IX., 31: „Sást eldr í suðaustr úr
Skaga-firði, ok var í Grímsvötnum". — „1717" o. s. frv. Þessa goss er
getið í fleiri annálum en árb. Esp. (IX., 35). Þorv. Thor. áleit,
að það hefði verið í Kverkfjöllum (Gesch. d. isl. Vulk., ’bls. 100—
102). — Bls. 176. „1725" o. s. frv. Þetta gos hefir sennilega
verið í Grímsvötnum eða í nálægum eldstöðvum, og frá sömu
slóðum hefir stafað hlaupið, sem mennirnir urðu fyrir á
Skeið-arársandi. — „Nyrðri-Skeiðarárjökull" er norðan-við þrengslin
milli Eystra-fjalls (Súlutinda) og Jökulfells (Færinesstinda),
og mun mega segja, að Grímsvötn séu nyrzt í honum; en
„Síðu-jökull" er vestar, þ. e. Skaftárjökull eða syðsti hluti hans. ■—
Bls. 177, 8.—9. 1., „Provst Jón Þorláksson" o. s. frv. Einar
próf-astur Hálfdanarson á Kirkjubæjarklaustri hefir einnig skrifað
skýrslu um þetta gos; er hún prentuð í „Blöndu", I., 54—9.
Hún er dagsett 7. Júlí 1729; er mjög einkennilega orðuð. •— Bls.
178, 8. 1. a. n., „sig", ehr. „dem". — Kemur víðar fyrir. •— Bls.
180. „1772 (Nordsiden af Partiet)" o. s. frv. Gosið var 1774
(ekki 1772), í Febrúar. Það virðist hafa verið við Grímsvötn
eða í nálægari eldstöðvum, suðvestar, því að hlaup kom í Súlu
(Súluá) Sæmundur Magnússon Holm hefir ritað um þetta gos.
Sbr. Þorv. Thor., Gesch. d. isl. Vulk., bls. 85. — Árið 1766
virð-ist einnig hafa verið gos í Vatnajökli, nokkru vestar, því að þá
kom hlaup í Tungná. Sbr. s. st. •— Bls. 181. „1784.
Skeiðarár-jökull". Gos þessi virðast hafa verið byrjuð í Mai 1783 og þeirra
varð vart enn 2 árum síðar. Séra Jón Steingrímsson getur helzt
um þau í riti sínu um Síðu-eld, sbr. Safn t. sögu ísl., IV., og
Þorv. Thor., Gesch. d. isl. Vulk., bls. 85—86. — Þau virðast
einnig hafa verið á sömu slóðum og gosið 1774. ■— Bls. 182, 1.1.,
„Siden denne Tid" o. s. frv. Veruleg gos virðast hafa Verið í
vesturhluta Vatnajökuls 1787, 1797, 1823 og 1838, og eftir daga
Jónasar mjög oft, sennilega nær 20 sinnum, alveg fram til þessa
RIT J. HALLGR. IV. 21
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
