Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
ig verið lagður niður þar, eða raunar fluttur að Bessastöðum
(1805), en stiftamtmaður, er nú var danskur sem fyr, hafði
setzt að í Reykjavik, og hafði þar nú myndazt höfuðstaður
landsins með nokkrum hundruðum íbúa, eri að sönnu með
hálf-dönskum svip, bar sem margir bæjarbúar voru danskir
verzl-unarmenn. Ólafur Stefánsson, er verið hafði lengi
stiftamtmað-ur og hinn helzti landshöfðingi, lét af embætti (1806) og
andað-ist fám árum síðar. En synir hans, Magnús dómstjóri og Stefán
amtmaður, voru beir innlendra manna, er mest kvað að syðra,
og Stefán Þórarinsson amtmaður, frændi þeirra, nyrðra. Voru
Möðruvellir í Hörgárdal aðsetursstaður hans, í næsta nágrenni
við Öxnadalinn. Gömlu biskuparnir, Hannes Finnsson í Skálholti,
tengdasonur Olafs Stefánssonar, og S’igurður Stefánsson á
Hól-um, bróðir hans, voru fallnir í valinn, en Geir Vídalín orðinn
eftirmaður þeirra beggja; sat hann í Reykjavik og var mjög
kyrlátur maður. Tímarnir voru umbreytingasamir og
atburða-ríkir i Norðurálfunni, og bárust öldurnar þaðan allt út hingað.
Voltaire og Rousseau höfðu lifað og ritað. Stjórnarbyltingin í
Frakklandi hafði gengið um garð, og styrjaldirnar, sem
kennd-ar voru við Napoleon Bonaparte, geisuðu um löndin. I sambandi
við þær var það, að Englendingar réðust á Kaupmannahöfn,
aðalhöfuðstað hinna sameinuðu ríkja, er Island tilheyrði, og
höfðu á burtu herskipaflota Dana. Var það sama árið og Jónas
fæddist,*) en siðan varð 7 ára ófriður með Dönum og
Englend-ingum. Urðu Islendingar fyrir miklum óþægindum fyrir bað,
vegna sambands sins og viðskipta við Dani, sem litið fengu
að-gert. Voru samgöngur allar við útlönd mjög torveldar á öllum
þessum ófriðarárum, og leiddi af því mikinn skort á ýmsum
mat-vælum og öðrum nauðsynjum. Sumarið 1808 kom enski
víking-urinn Gilpin og rænti landssjóðnum, og næsta ár komu þeir
Phelps, enskur kaupmaður, og Jörgen Jürgensen og lögðu undir
sig landið um stundar sakir að nafninu til. En Englands-stjórn
stóð ekki á bak við þessar skráveifur; hlaut Jürgensen að fara
aftur til Englands, landssjóðnum var skilað og komið á
frið-samlegum verzlunarsamgöngum við England. Er óþarft annað
en að minna á allt þetta. En öll voru þessi ár neyðarár fyrir
Islendinga sökum harðæris og dýrtíðar. Bankaseðlarnir misstu
gildi sitt fyrir bankahrun i Danmörku, en innlendur banki var
enginn; leiddi af því mikið eignatjón og tekjumissi fyrir marga.
*) Fr. Barfod telur líka upp í riti sínu, Portællinger af
Fædre-landets Historie, meöal helztu vitSburöa ársins þá tvo, töku flotans
og fæöing Jónasar.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
