Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
— CXL —
Eyjafjöll næsta dag og svo eins og leið lá austur i
Skaftafells-sýslur. Sjálfur hafði hann farið austur undir Eyjafjöll 1837, og
er svo að sjá, að hann hafi gert dagbók á þeirri ferð, en nú
þekkist sú bók þó ekki. Steenstrup og Schythe höfðu farið allt
austur á Skeiðarársand 1839, svo að Jónas hefir talið litla þörf
á að skrifa nokkuð að ráði um ferð sína þangað. En frá og með
23. Júlí, er hann fór yfir Skeiðarársand, ritar hann fullkomnari
dagbók, en þó ekki svo fullkomna sem skyldi um jöklana, þar eð
hann ætlaði að skrifa sérstaka ritgerð um þá. — Hann hafði
ásett sér að rannsaka sérstaklega, hvað hæft væri í því, sem
þýzki jarðfræðingurinn Krug von Nidda hafði haldið fram, að
undir blágrýtislögunum eystra sæist lag af annari enn eldri
berg-tegund. Hann veitti þessu atriði þvi sérstaka athygli, þegar hann
kom austur fyrir Breiðamerkursand, og tók eftir því, að neðsta
lagið af blágrýtislögunum var brúnleitara, öllu dekkra og
bragð-daufara ásýndar en efri lögin, og Rauðabergsfjall virtist allt
vera að sunnanverðunni úr þessari móleitu tegund af blágrýti..
Kom honum þá til hugar, að Krug von Nidda myndi hafa átt
við þessa bergtegund, sem raunar væri þó ekki annað en
blá-grýti (III. b., bls. 221). Þegar hann kom austur að Berufirði,.
rannsakaði hann berglögin hjá Teigarhorni, þar sem þetta
undir-lag blágrýtisins átti að vera einkar-glöggt. Hinn franski
jarð-fræðingur Eugen Robert hafði einnig álitið, að það væri eldra
undirlag undir blágrýtinu, og nefndi það „basanit". Jónas áleit,
að þar væri ekki um annað en sama, brúnleita blágrýtið að
ræða, það, sem Robert annars nefndi „mimosit" (III. b., bls. 233) ^
í fjörunni neðan-undir Helgustaðahlið átti einnig að vera hið
forna undirlag; Jónas áleit, að það væri grágrýtislag, sams
kon-ar og annað lag uppi i hliðinni, lagið, sem silfurbergið er i.
Þótt-ist hann nú sannfærður um, að þetta undirlag eða frumlag, sem
Krug von Nidda áleit, að hann hefði fundið undir
blágrýtislög-unum, væri i rauninni eins konar hraungrýti, viðast-hvar neðst,
niðri við fjörur, en sums staðar allhátt uppi, jafnvel á
fjalla-tindum (III. b., bls. 245 og 247).
Á Austfjörðum er oft mjög úrkomusamt og þokufullt loft,
og svo var þetta sumar. Bagaði það Jónas mjög við rannsóknir
hans og kom sér illa fyrir líðan hans. Hann hafðist jafnan við
í tjaldi sinu þar sem hann var nætursakir eða um kyrt vegna
rannsóknanna, og höfðu þessi votviðri og vosbúð ill áhrif á
hann. Hann hafði fengið dálitið sár á annan fótinn; hafðist það
illa við og vildi ekki gróa meðan hann var á ferðinni, á stöðugu
stjái, reið og fjallgöngum, enda gaf hann sér ekki tíma til að
gera svo að því, sem þurfti.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
