- Project Runeberg -  RIT eftir Jónas Hallgrímsson / V. Smágreinar Dýrafræðislegs efnis, Ævisa A o. fl. /
137

Author: Jónas Hallgrímsson
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

— 137 —

ur augsjáanlega af því, að sjórinn þarf nokkra stund
til að streyma frá n og m til Z og N. Mishæðir á
sjávarbotni, straumar í höfum, strandalögunin og
margt annað eiga einnig mikinn þátt í að tálma
hreyfingu úthafsins. Til þessa má telja mörg dæmi;
svo er t. a. m. á Frakklands-ströndum, að mikill
tíma-munur er þar á flóði og fjöru í höfnum, þótt þær
hvorki séu mjög fjarri hver annari né liggi langt frá
úthafi. Við Dünkirchen t. a. m. kemur ekki flóð fyr
en 12 stundum seinna en tungl hefir verið á hádegisbaug.
Við St. Malo (48° 39’ norðurbreiddar) kemur það 6
stundum seinna; en við Góðvonarhöfða er háflóð komið
IV2 stundu seinna en tungl hefir verið á hádegisbaug.

Vér höfum áður sagt, að á öllum þeim stöðum,
er liggja á sama hádegisbaug og Z og N, verði flóð
og fjara uin sama leyti; en því meir og minna ber
þar á sjávarföllum, sem þeir staðir eru nær eður fjær
Z og N. Nú fjarlægjast aldrei sól og tungl
miðbaug-inn mjög mikið, og af því leiðir, að staðirnir Z og
N, þar sem flóð verður mest, eru ætíð innan
hvarf-bauga (á hitabelti jarðar), og sjávarföll minnka þvi
meir, sem nær dregur heimskautunum. Þetta sannar
reynslan. í Austurheimi og við hitastrendur
Vestur-heims eru sjávarföll vön að vera nllmikil, þótt ýms
atvik auki þau og á stundum annars staðar; svo er
um höfnina við St. Malo, að fjöruborð er þar 50 fet
rétt, mælt upp og niður. í Vesturhafinu eru
sjávar-föll miklu minni; fyrir Hamborgarelfu hækkar og
lækkar stundum yfirborð sjávar um 25 fet; við
norð-urstrendur Noregs ber hvorki á flóði né fjöru.

Nú viljum vér að síðustu heimfæra það, sem hér

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Sun Dec 10 07:24:53 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/hjrit/5/0349.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free