Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
— 136 —
um við N, og aðdráttarmagn sólarinnar lyftir því
einnig við Z, svo yíirborð þess fær þá mynd, sem
sjá er á deplahringnum Z’ n’ N’ m’; sú mynd er
þverskurður veraldarhafsins.
Sólflóðið kemur alls staðar á jörðu um sama
leyti og þar er hadegi eður miðnætti. Það er tvisvar
i hverjum mánuði, að afstaða tungls frá sólu og
jörðu er nærfellt bein stefna, það er um ný og nið.
Aðdráttarmagn sólar og tungls verður þá samtaka,
og af því aukast straumar; en þegar tunglið er í
þverstefnu, togast á sól og máni, svo sólflóð verður
um sama leyti sem tunglfjara, og svo á hinn bóginn
tunglflóð um sama leyti og sólfjara. Þetta má betur
sjá á mynd þeirri, sem hér er sett
(Fig. 3). Setjum svo, að S sé
sö-in, T jörðin og L tunglið, og
kvart-ilaskifti þess við tölurnar 1, 2, 3
og 4; 1 merkir nýtt tungl eður
ný, 2 yrsta kvartil, 3 fullt tungl
eður nið, og 4 seinasta kvartil. Nú
er auðsætt, að þegar tunglið er á
stöðunum 1 og 3, gjörir það íló6
og fjöru um sama leyti og sólin,
en gagnstætt henni, þegar það er
á stöðunum 2 og 4. Nú draga enn
fremur tungl og sól i sömu stefnu með nýju tungli,
og það er þvi engin furða, þótt flóð verði þá mest;
það köllum vér stórstraum; þegar tunglið er í
þverstefnum, verða minnst flóð, og er þá kallað
smástreymt. Svo er háttað, að háflóð kemur varla
nokkurs staðar jafnskjótt og tungl er þar í hádegis*
stað, og munar það oft mörgum stundum; þetta kem-
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
