- Project Runeberg -  RIT eftir Jónas Hallgrímsson / V. Smágreinar Dýrafræðislegs efnis, Ævisa A o. fl. /
159

Author: Jónas Hallgrímsson
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

— 159 —

Haukar (falconini)", Bj. Sæm.: „1. ætt. Fálkaættin
(Falconi-dæ)". — 5. 1. a. n., „tveir breytingar" o. s. frv. Bj. Sæm., Fugl.,
bls. 271—72, telur, að hér sé um 2 undirtegundir að ræða,
ís-lands-val og Grænlands-val. — 3. 1. a. n., „Slagfálki", sbr. bls.
61; þá (1835) hefir Jónas nefnt hann „stjörnufálka"; á dönsku
heitir hann „Slagfalk". Sbr. Bj. Sæm., Fugl., bls. 276—77. Er
sennilegt, að „slagfálki" hafi aldrei komið hingað og að
Fugla-Faber hafi skotið sumargamlan fálka; hann kvað vera mjög
áþekkur „slagfálka". — Bls. 41, 1.—3. 1.; ,,astur, Bechst.", er
haukur (i sérstakri merkingu) og „a. nisus, f. nisus, Lin.", er
sparrhaukur (Spurvehøg og Finkehøg á dönsku, venjulega
nefnd-ur accipiter nisus, Lin., á latinu); haukar tilheyra i rauninni
annari ættkvisl en fálkar. Smyrillinn kallast æsalon á latinu; sú
tegund, sem hér er, nefnist falco æsalon (sbr. bls. 60). —
Rit-hátturinn smyrill er forn, en réttari ritháttur mun þó smirill,
svo sem Ben. Grönd. hefir sýnt fram á i Isl. Vogelnamen (sbr.
hin útlendu nöfn á fuglinum). Jónas hefir einnig ritað smirill Í
báðum ehr. — Auk fálka og smyrils telur Bj. S’æm., Fugl., 280—
82, o. fl., turnfálka (falco tinnunculus, Lin., Taarnfalk á
dönsku) til þessarar ættkvislar; hann kvað hafa náðst hér einu
sinni. — 4.—10. 1.; Bj. Sæm. telur ekki erni sérstaka ætt við
hlið fálkaættarinnar eins og Jónas telur þá sem sérstaka
ættkvisl við hlið þeirrar ættkvislar, er hann hefir nefnt hauka,
heldur telur Bj. Sæm. þá 2. ættkvisl af fálkaætt við hlið 1.
ættkvislar, fálka, og nefnir ættkvíslina eins og Jónas (III. kyn) :
Hafernir (Haliaétus Savigny), en telur að eins 1 tegund,
haf-örn (sbr. nafnið á 2. tegund Jónasar), með sama latinska
nafninu og Jónas hefir hér á 1. tegund sinni, enda hefir Jónas á
þessum stað efazt réttilega um það, að hér væri um 2 tegundir
að ræða, en sbr. bls. 71; e. fr. bls. 60. — Orðið haförn
(Hav-ørn á dönsku) er ekki heldur notað hér almennt; að eins örn
(venjulega kvk.). — Bls. 41—42. „Þriðja ættkvisl: Uglur
(strigini)", Bj. Sæm., Fugl., 294: „2. ætt. Ugluættin
(Strigi-dæ)". Jónas skiptir þeim i tvö kyn, daguglur og náttuglur; Bj.
Sæm. i 2 ættkvislir, hornuglur og snæuglur; af hornuglum
telur hann 2 tegundir hér, branduglu (otus brachyotus, Forster),
og eyruglu (otus vulgaris, Flem.); branduglan er sú tegund,
sem Jonas nefnir skógaruglu. Af snæuglum telur Bj. Sæm. að
eins 1 tegund, snæuglu (nyctea nivea, Thunb.), og er það sama
tegundin og sú, sem Jónas kallar fjalluglu og snjóuglu (surnia
nyctea). — Nafngjafar, sem nefndir eru á bls. 41: „Bechst.",
Johann Mathæus Bechstein, þýzkur náttúrufræðingur (1757—
1822) ; „Briss.", Mathurin Jacques Brisson, frakkneskur nátt-

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Sun Dec 10 07:24:53 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/hjrit/5/0371.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free