- Project Runeberg -  RIT eftir Jónas Hallgrímsson / V. Smágreinar Dýrafræðislegs efnis, Ævisa A o. fl. /
176

Author: Jónas Hallgrímsson
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

— 176 —

það sé haft um síld, sem er „veturgömul eða um það bil" (bls.
401, og 409 i Fisk.); hann telur sildaættina 5. ætt 2. deildar
lið-geislunga. — Bls. 105. — „Þorskaættin" er 2. ætt fyrstu
deildar liðgeislunga hjá Bj. Sæm., og skiptir hann henni i 7
ættkvisl-ir; til hinnar 1. telur hann þorskinn sem 1. tegund (þ. e. 1.—3.
tegund I. kyns hjá Jónasi) og ýsuna sem 2. tegund, lýsuna sem
3. tegund, upsann sem 4. tegund, og enn 3 (spærling, ískóð og
kolmunna), sem Jónas nefnir ekki, en gullupsa segir Bj. Sæm.,
að ekki hafi orðið hér vart á annan hátt en Jónas getur um, svo
menn viti; jafnframt tekur hann fram, að hið forna nafn þessa
fiskjar var lýr, eins og hann kallast enn i Noregi (bls. 256, nm.).
— Sem 2. og 3. ættkvisl nefnir Bj. Sæm. 2 fiska (móra og
iýs-ing), er áður hafa verið ókunnir. — A bls. 115 er lýsing á
þyrsklingi (5 eintökum). — Bls. 106. — „Langa"; 4. ættkvislin
hjá Bj. Sæm., og nefnir hann sömu 2 tegundir og Jónas, en
síð-ari tegundina nefnir hann blálöngu, eins og hún er kölluð i
Vest-mannaeyjum (sbr. útlendu nöfnin blaalange, blauer leng og blue
ling); nöfnin, sem Jónas hefir, kvað vera notuð undir jökli;
birkilanga er hún nefnd á öllum Norðurlöndum. — „Sævesla";
Jónas nefnir að eins 1 tegund, og kallar Bj. Sæm. hana
keilu-bróður, en nefnir auk hennar 2 aðrar, blákjöftu og rauðu
sæ-veslu, og kallar ættkvislina, sem verður hin 7. af þorskaættinni,
sæveslur. — „Keila" er (eina tegundin) af 8. ættkvisl. — 5. og
og 6. ættkvisl eru riddarar og brosmur (litla og stóra),
sjald-séðir fiskar hér, sem Jónasi hefir ekki verið kunnugt um, að
væru hér til. Fiskheitið brosma er að visu gamalt, en virðist
hafa verið notað um keiluna og jafnvel fleiri skylda fiska (Fisk.,
bls. 274). — Bls. 107. — „Flyðrur" verða 5. ætt sömu deildar og
þorskaættin i kerfi Bj. Sæm. (Fisk., bls. 296—331) og skiptir
hann henni i 5 ættkvíslir. 1. og 2. tegund kolanna, sem Jónas
telur hér fyrstar, eru 1. og 2. tegund 5. ættkvislar i Fisk.,
skar-koli og sandkoli. — Bls. 108. — „Leistakoli" heitir öðru nafni
langlúra; svo nefnir Bj. Sæm. hann, og er hann 4. tegundin hjá
honum, en flúruna eða bjalakolann, 4. tegund hér, telur hann
einu tegundina hér við land af 2. ættkvisl. 5. kolategundina hjá
Jónasi, sem hann hefir vantað islenzkt nafn á, hefir Bj. Sæm.
sem 3. tegund af 5. ættkvisl, kolunum (milli sandkola og
lang-lúru, 2. og 3. tegund hér). — Bls. 109. — „Lúða"; hún er 1.
tegund af 1. ættkvisl hjá B. Sæm. 2. tegund er svartspraka, er hann
nefnir svo; Jónas getur hennar ekki i þessu fiskatali, en á bls.
126 i III. b. getur hann þess, að séra Páll Tómasson hafi taiað
um þennan fisk og nefnt hann geddu, og Þorleifur kaupmaður
Jonsson á Bíldudal hafði einnig sagt frá honum. Jónas hefir

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Sun Dec 10 07:24:53 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/hjrit/5/0388.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free