Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
56
móti hundsgelti og til aó vita óorðna hluti, um það hvernig
gjöra skuli brúnan hest ljósan, hver mörk inegi taka af
hrafnakrunki. um 12 himinteikn, um jómfrúarmerki, um
faðir-vor. Tyrkja o. m. fl. Lækningakver með svipuðu efni eru
enn til svo tugum skiptir, í þeim flestum er auk
læknisráð-anna ýmislegt um stjörnumerki og áhrif þeirra á forlög manna;
mönnum hefir þá og verið mjög gjarnt að rita allskonar bull
um holdlegan munað, um getnað mannsins og annað þvílíkt,
en flest er það útlagt úr öðrum málum1. Læknisráðin sjálf
eru flest tekin úr fornum höfundum t. d. úr Aristoteles,
Galenus, Dioscorides, Avicenna, Averrhoes, Albertus Magnus
o. fl. Merkilegri eru ýmsar lækningabækur eptir nafngreinda
íslenzka höfunda, þó þar sé líka flest tekið úr útlendum
bók-um, þá er þar þó ýmislegt frumlegt innan um; þessar
lækn-ingabækur flestar mun þó vera illt að fá í heilu lagi, því
ritararnir hafa opt partað þær í sundur og sumar af hinum
merkari lækningabókum munu nú vera týndar.
Vér höfum áður getið þess, að þýzkir læknar (bartskerar)
dvöldu hér opt á 16. öld og íslenzkir læknar voru líka á
r
þeirri öld og hinni næstu opt kallaðir »bartskerar«2. A 17.
öld er talað um Jón Sigurðsson bartskera í Kársnesi (f 1670)
og var hann mikils metinn, enskur bartskeri Vilhjálmur
Vil-hjálmsson bjó lengi í Forsæludal og dó sextugur 16443.
Magnús Gissurarson (f 1663) á Lokinhömrum var bartskeri og
lögréttumaður, Þorleifur Daðason, móðurbróðir Daða sýslu-
r r
manns Jónssonar. var og bartskeri, Arni Arnason bartskeri
dó í Hamborg o. s. frv.4 Kristián Villatsson var fyrirtaks
’) Síra Hallgrímur Pétursson í Saurbæ hefir útlagt ritgjörð »um
að sjá á augunum, þá stúlkurnar fallerast". Eiginhdr. í hdrs. J. S. 74.
8vo. Sbr. bdrs. J. S. 248 4°.
2) Að -bartskeri* beinlínis þýðir læknir eða græðari. sést á 4. erindi
i Englabrynju Jóns Daðasonar: »Drottinn bartskerinn blíði, bið eg þú
bjargir mér. særður af syndastríði sannlega allur er« o. s. frv. Lbs.
444. 8vo
3) Annálar Gunnlaugs þorsleinssonar (ár 1644 og 1657), hdrs. J. S.
137. 4°. Lb>. 158. 4°. í hdrs. J. S. 158. fol. er lækningabók Christofers
Möllerssonar »þess góða bartskera«.
4) Bartskeranafnið hélzt langt fram á 18. öld; í annál séra Magnúsar
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
