Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
58
ritaði reglur fyrir yfirsetukonur1; hann var lærður vel, skáld
gott og listamaður til handanna, smiður og málari, hann ritaði
margt um ýms efni. Vigfús Guðbrandsson (f 1707) á
Helga-felli stundaði læknisfræði í Kaupmannahöfn og fór til íslands
1693, hann lagði út lækningabók Henrik Smid’s á íslenzku
1696 og reit ýmislegt um læknisfræði2. Oddur Jónsson á
Reynivöllum (f 1699) var og góöur læknir3. Hið fyrsta, sem
prentað hefir verið á íslenzku um lækningar, mun vera það,
sem prentað er aptan við Gislarím 1671 og Þórðarrím 16924.
I ritum þessum er töluvert um áhrif himintunglanna á
mann-inn og heilbrigði hans, um blóðtökur og annað þvílíkt, sem
mikið er talað um í lækningabókunum. Islenzkar
lækninga-bækur eru að efni til mjög líkar útlendum lækningabókum
frá 16. og 17. öld, en hér gengu þær lengur manna á milli
og skottulæknar fóru eptir ráðum þeirra fram á miðja 19. öld.
Einn hinn helzti islenzki læknir á 17. öld var síra Oddur
Oddsson á Revnivöllum og af því hann var einn hinna nátt-
úrufróðustu íslendinga á þeirri öld, þá get eg hans hér nánar.
Oddur Oddsson var fæddur 15655, faðir hans hét líka Oddur
Oddsson og bjó 12 ár á Hrauni hjá Eyrarbnkka og siðan i
/
Grindavik. hann var lögréttumaður í Arness og
Kjalarness-þingum. Síra Oddur gekk í Skálholtsskóla og varð
dómkirkju-prestur 1584, varð svo prestur á Staö i Grindavik 1602 og
’) Einar Bjarnason: Fræðimannatal. A. M. 1055-4°, bls. 188.
2) Henrik Smids þriðje jurtagarður. prentaður í Rostock 1599.
snú-inn af Vigfúsi Guðbrandssyni, hdrs. Bmf. í Rvík B. nr. 40. Vigfús
reit í Höfn dispútatíu »de sangvinis et suffocati esu>. Sbr. J. Ól. Grv.
Hist. lit. Isl. bls. 147. í Lbs. nr. 482-4° er: »Hið nytsamlegasta af
Henriks Smids fjórða urtagarðe«.
3) Thorchillii Specimen Isl. non barb.. hrs. J. S. 833-4°, bls. 124—126.
*) í þórðarrími er meira um lækningar en í hinu eldra; þar er
• appendix« bls. 118. og er þar meðal annars talað um 4 náttúrleg
temperamenta mannsins. um böð og blóðtökur. um læknisdrykki og
púrgatiur, um heilsu og vanheilsu teikn á manneskjunni og um teikn.
sem læknar ptaga að taka af mannsins þvagi. Margt af þessu er sett
í samband við himintungl og stjörnumerki. og samband ýmsra parta
mannlegs líkama við stjörnumerkin sýnd á mynd.
s) A Nesi i Selvogi segir Jón þorkelsson gamli (Spec. Isl. non barb.
J. S. 333-4°. bls. 130-132.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
