Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
229
villifé; þegar miklir sunnanvindar koma á sumrum, leitar féð
úr dalnum norður á bóginn. Prestur, er bjó í Möðrudal,
náði eitt sinn 80 kindum þaðan og voru þær allar mjög
vænar og ómarkaðar. I Skagafirði bjó eitt sinn tiginn maður,
Gunnar Gíslason að nafni1, vinnumaður hans sagði Jóni,
eptir að húsbóndi hans var dauður, að hjá Ullarvötnum2 væri
milli tveggja hárra fjalla liulinn dalur og í honum grúi af
kindum og hestum; smali nokkur fann dalinn og rak þaðan
hundrað fjár og tvo bleikalótta hesta, sem Gunnar síðan
brúkaði3. Jón Eggersson segir, að ormurinn i Lagarfljóti hafi
sézt sama árið sem Friðrik konungur þriðji dó, og segir frá
því, hvernig ormurinn sé til oröinn4. Ormurinn óx svo á
gullinu, að hann var 5 mílna langur og skemmdi bæði fólk
og fé og spjó eitri á land, þar til Guðmundur góði
Hóla-biskup batt höfuð hans. Seinast talar Jón Eggertsson um
’) Hér er víst átt við Gunnar Gislason (f 1605), föður Solveigar,
fyrri konu Arngríms lærða.
a) þrjú smávötn fyrir sunnan Vatnahjalla við Eyjafjörð heita
Ull-arvötn. þau eru nærri byggð og nú vel kunn.
3) Fyrr á tímum var þekkingin um öræfi íslands mjög skammt á
veg komin, og bændur leituðu ekki aðra fjárhaga en þá, sem næstir
voru byggðum, nú er það alkunnugt, að hingað og þangað á hálendinu
eru grasblettir og fjárhagar, þó strjálir séu, langt fyrir ofan dalina og
jafnvel uppi við jökla. Kindur hlaupa eptir hagatægjum langar leiðir,
það hefir t. d. borið við, að fé hefir flækzt af Mývatnsöræfum suður í
Rangárvallasýslu o. s. frv. Með því að menn fyrrum ekki leituðu hinar
efstu fjárstöðvar, hefir ógrynni fjár orðið til á vetrum og týnzt á
öræf-unum, og héldu flestir, að illar fjárheimtur væru útilegumönnum að
kenna. í fyrri daga voru fjárleitir Eyfirðinga mjög stuttar, fyrir 30
árum komust leitamann varla suður i Polla. hvað þá heldur lengra,
en Skagfirðingar (einkum úr Austurdal) leituðu þá um þessar slóðir; er
mælt, að bændur þar hafi þá skipt með sér bróðurlega utansýslubúfé
því, sem þeir fundu. en seinna guldu þeir Eyfirðingum nokkuð af
verð-ínu, en höfðu hitt sjáfir fyrir ómakið. Saga sú, er Jón Eggertsson
segir. er liklega svo til komin, að Skagfirðingar í þá daga hafa sumir
hverjir látið greipar sópa um fé það, er þeir fundu á öræfum, og hafa
svo hagnvtt sér það í kyrþey.
4) það er sama sagan sem stendur í Þjóðsögum Jóns Árnasonar
I., bls. 638-639.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
