Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
272
rýma, því séu þeir reknir af jöröunum, fást engir aðrir
ábú-endur. Þesskonar menn eru landplága á íslandi, en
náttúru-fari þeirra er ekki hægt að breyta. íslendingar vilja gjarnan,
•að þeim sé hrósað, og jafnvel þó þeim sé hrósað fyrir galdra,
þá þykir þeim vænt um það, þeir gefa jafnvel undir fótinn,
að þeir viti lengra nefi sínu, þó þeir ekkert kunni i
galdra-fræðum. Sín á milli eru Islendingar hefndargjarnir og
heipt-úðugir, og hjálpa ekki hver öðrum, nema þeir hafi hag af
því. Það færi illa fyrir fátæklingum, ef æðstu yfirvöldin væru
íslenzk, Islendingar eru, sakir ágirndar, óhæfir til þess að hafa
slík völd á hendi. Helzta eign sævarbænda er gamall bátur,
og ekki eru fleiri bændur í Gullbringusýslu en 20, sem eiga
fleiri en 2 báta. Sauðfé er þar fátt, en hundar margir, bæði
hjá ríkum og fátækum. Húsbúnaður er mjög fátæklegur,
gamalt rúmstæði er hið helzta með vaðmálsrekkvoðum og
ullarpoki úr vaðmáli til þess að liggja á; þó eru sængurfötin
skárri hjá hinum ríkari. Höf. talar nokkuð um saltverkun
úr sjó og brennistein. Telur hann það mikinn galla, hve
brennisteinn sé andstæður náttúru fiskanna, þvi fiskurinn
forðast alveg þær hafnir árum saman, þar sem brennisteinn
er fluttur út, og ef brennisteinn er þveginn i stöðuvatni, þá
deyja allir fiskar í því, þó það sé míla á lengd1. Höf.
minn-ist líka dálítið á málma, steinkol og surtarbrand, en segir, að
slíkt sé að mestu horfið úr jörðu, sakir jarðelda, sem hafa
breytt öilum jarðvegi í hraun og sora; hann getur einnig um
rauða og svarta agata, krystalla, raf svart, er reki í
Skaptafells-sýslu, og hnetur frá Vestindium, er reka af sjó (lausnarsteina),
nota menn þær í tóbaksbauka og kalla blóðsteina. Að
lok-um kemur höf. með ýmsar hugleiðingar um verzlunina og
hvernig henni skuli haga. Segir hann þar meðal annars, að
það væri hin mesta fásinna, að leyfa öðrum að verzla á
Is-landi en þegnum Danakonungs, útlend verzlun á íslandi
mundi alveg kollsteypa landinu. Höf. byggir þessa skoðun
meðal annars á því, er hann segir um drykkfeldni
Islend-inga; þegar þeir koma í kaupstað, fylla þeir sig og mundu
l) þessi bábylja hélzt hjá alþýöu sumstaðar fram á þessa öld.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
