Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
330
ekki orðid á skömmum tíma, af því að apturförin sé mest
að kenna leti og aumingjaskap Islendinga sjálfra; ekki séu
þeir heldur færir um að stjórna sér, það hafi bezt sýnt sig.
•er hin mikla óöld var á dögum Odds Sigurðssonar. Segir
hann að það sé orðinn siður Islendinga, að skamma Dani fyrir
allt, en hann segist vilja minna landa sína á, að þeir verði
sjálfir að taka sér fram, því ókostir allir og vankvæði séu
að kenna þeirra eigin ónáttúru, heimsku og dónaskap,1 og
þeir verði að bæta sjálfa sig, áður en þeir fara að álasa þjóð,
sem er þeim í öllu fremri og vitrari. Slík stóryrði um þjóðir
og einstaka menn eru algeng í öllum ritgjörðum Jóns
Mar-teinssonar. í hinum seinni kafla’ hins 3. kapitula talar höf.
mest um, að fornfræðanáminu sé að fara aptur og um sjóð
r
Arna Magnússonar, hve illa honum sé varið, og hefir
höf-undurinn þar allt á hornum sér. Þá dettur botninn úr
rit-gjörðinni allt i einu.
Aðra ritgjörð hefir Jón Marteinsson samió um allskonar
undur á Islandi.2 Þar er safnað saman þjóðsögum af ýmsu
tagi, helzt um íslenzk dýr. Þar eru sögur um nvítabirni,
um seli, sem verða að mönnum níundu hverja nótt, um
bónda, sem gjörði samning við steypireyður; þar eru
enn-fremur sögur um Brandanus siglingabiskup, um skeljar hins
helga Jakobs, um músarbróður, um rjúpur og álptir og fugl
þann, er fjölmóður heitir, um orminn í Lagarfljóti og um
nykra, ennfremur saga um skrítna veiðiaðferð i Olvesi. Maður
er kallaður var Gæru-Brinki, sagði sögu þessa undir borðum
i Skálholti: Þegar kýr vaða um flóa og keldur í Ölfusi hanga
stundum laxar við spena þeirra og þá er hægt að ná þeim,
laxarnir sjúga kýrnar úti í vatninu, en eru stundum ekki
búnir að fá nægju sina og hanga við, þegar kýrin fer upp
úr foræðinu. Höf. segir sögur um flyðrur, fjögralaufasmára,
um fylgjur og apturgöngur; þá segir hann allitarlega frá því,
hvernig villibý gjöri bú sin, talar um kongulær, og segir frá
einkennilegum venjum, sem hafðar voru, er konur lágu á
*) «som allene dependere af deres egen Vanart, Dumhed og
Tölper-agtiglied^.
’) De frivolis Islandorum miraculis. Thotts Samling. nr. 953, fol.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>