Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
2
r
A timabiii því. sem hér ræðir um, var mikið starfað að
rannsókn Islands, B.jörn Gunnlaugsson mældi byggðir á
ís-landi, sem fvrr var getið. Bókmenntafélagið lét setja saman
Uppdrátt íslands og gaf hann út, þá er stofnað til
íslands-lýsingar, safnað sýslu- og sóknalýsingum og veðurbókum.
Jónas Hallgrimsson ferðast viða um land og danska stjórnin
sendir tvo merka vísindamenn til rannsókna á íslandi.
Sendi-för Gaimard’s mun hafa ýtt undir dönsku stjórnina að stvrkja
þessi fvrirtæki, svo útlendar þjóðir ekki fengju allan heiðurinn
af vísindalegum uppgötvunum, er gjöra mátti í lítt kunnum
löndum, sem lutu stjórn Danakonungs. Siðar varð
Heklu-gosið 1845—46 orsök til þess, aö merkir vísindamenn frá
Þýzkalandi. Frakklandi og Danmörku leituðu til ísiands til
þess að grennslast eptir leyndardómum náttúrunnar og eðli
eldgosanna, og höfðu rannsóknir þeirra mjög mikla þýðingu
fyrir alþjóðleg vísindi.
Þess hefir fvrr verið lauslega getið (III. bls. 202), að
Bókmenntafélagið árið 1838 eptir uppástungu Jónasar
Hallgrims-sonar tókst á hendur að safna gögnum til stórrar
Islands-lýsingar og átti lýsingin að standa jafnhliða Uppdrætti Islands.
Menn munu i fyrstu ekki hafa gjört sér grein fyrir í hvað
mikið var ráðist, enda sást það fljótt að fyrirætlun þessa var
eigi hægt að framkvæma með þeim efnum, sem fyrir hendi
voru, enda datt fyrirtæki þetta algjöriega niður þegar Jónas
Hallgrimsson dó. Að Uppdráttur Islands komst út var að
þakka styrk stjórnarinnar og dugnaði Björns Gunnlaugssonar
og Nicolai Olsen’s, en örðugleikarnir voru enn meiri að þvi
er lýsinguna snerti, þar var fyrst og fremst varla
stjórnar-styrks að vænta að neinum mun og svo var Jónas
Hallgríms-son þrátt fyrir hinar miklu gáfur sínar, þekkingu og
hæfileg-leika, varla fær um að leiða slíkt verk til lykta. hann hafói
hvorki þrek né heilsu til þess að semja rit, sem útheimti
daglega vinnu frá morgni til kvölds í mörg ár.
Sumarið 1832 kom Jónas Hallgrímsson (1807—1845)1 tii
’) Æfi Jónasar þarf hér eigi að rita. því hún er flestum kunn. Eannes
Hafstein: Um Jónas Hallgrimsson framan við Ljóðmæli Jónasar, Kmh.
1883. Sbr. Fjölnir 1847. bls. 1-5; ísafold XV. 1888. bls. 183, og víðar.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>