- Project Runeberg -  Landfræðissaga Íslands / IV. /
65

(1892-1904) [MARC] Author: Þorvaldur Thoroddsen
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

65

Hinn vísindalegi árangur af ferö Kjerulfs var mikill, og

f r

hefir hann samió ýmsar ritgjörðir um jarðfræði Islands1. I

riti Kjerulf’s um almenna jarðfræði Tslands er einnig ýmis-

legt, er snertir almenna landfræði, hæðamælingar margar og

nokkrar góðar landslagslýsingar, þá lýsir hann Heklu og ýms-

um hraunum t. d. Brókarhrauni í Norðurárdal, ennfremur

jökulmyndun í Skarðsheiði og getur um hæð snælínunnar á

fáeinum stöðum. Kjerulf gjörði smáuppdrætti af Heklu og

fjöllum við Norðurárdal, og fylgja þeir ritgjörðinni ásamt ýms-

um þverskurðarmyndum jarðlaga. Kjerulf reynir að útskýra

aldurshlutföll blágrýtismyndana á þeim stöðum, er hann rann-

sakar nákvæmast, með þvi aö athuga stefnu ganganna á hin-

um ýmsu blágrýtismótum og yfirhöfuð eru fjölda margar góð-

■ar jarðfræðislegar staðalýsingar í ritgjörð hans, en minna um

almennar hugleiðingar um mvndun landsins, enda var Kjer-

ulf svo hygginn og varkár, að hann forðaðist að byggja loft-

kastala á fáum athugunum. Kjerulf skoðaði liparit (trachyt)

á ýmsum stöðum, rannsakaði efnasamsetningu þess og samdi

sérstaka ritgjörð um það. Þá mældi Kjerulf hverahita og

segulmagn jarðar á ýmsum stöðum, hann reit ennfremur

f

miklu seinna ritgjörð um eldfjallasprungur á Islandi og
stefn-ur þeirra2), en heppnaðist þaö miður vel, með þvi hann
ekki heldur hafði nægileg gögn að byggja á. fýðingarmikið
var það fyrir jarðfræði Islands, að Kjerulf mælir
ísrákastefn-ur víða um land og athugar jökulmenjar og er hinn fvrsti,
«r sýnir með fullum rökum, að Island áður hefir verið jökl-

’) TJi. Kjerulf: Bidrag til Islands geognostiske Fremstilling eíter
Optegnelser fra Sommeren 1850. (Nyt Magazin for Naturvidenskaben
VII. 1853, bls. 1—70). Om Islands trachytiske Dannelser (Nyt Magazin
for Naturvidenskaben VIII. 1855, bls. 72—116). Ueber eine islándische
quarzfiihrende Abánderung des Trachyts (Liebigs Annalen der Chemie
und Pharmacie. Bd. 85. 1853, bls. 257—263).

J) Tli. Kjerulf: Islands Vulkanlinier (Nyt Magazin for
Naturviden-skaben XXI. 1876, bls. 147 — 166); á þýzku í Zeitschrift d. deutschen
geologischen Gesellschaft XXVIII. 1876, bls. 203—216. Morgenbladet.
Kristiania 17. Juni 1875. Nr. 164 B. Sbr. A. Hellnnd: Studier over
Islands petrografi og geologi (Archiv for Mathematik og
Naturviden-skab 1884, bls. 124—132).

5

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Sun Dec 10 14:45:46 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/landfraed/4/0077.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free