Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
Maurildi. Gagnsæi.
23
Skagafjörð sást blóðlitur á sjónuni alt frá landi og svo
langt fram á sjóinn, að menn héldu viku sjóar og eins lika
i tveim stöðum á Yestfjörðum, sem var Alptafirði og
Seyðis-firði og blóðlifrar sáust við landsfjöruna, árar sem við var
róið sýndust roðnaðar. Seyðisfjörður sýndist i öðru sinni
um nótt með eldslit, það var litlu fyrr en blóðliturinn sást
á sjónum®.1)
Maurildi i sjó þekkja allir, sem um sjó hafa farið i
dimmu, bæði i kjölfari skipa og af árum báta, sem róið er
i góðu veðri. Nú vita menn, að bjarminn og glampinn i
sjónum stafar af óteljandi, lýsandi smádýrum, sem urmull er
af í vatninu; ljós þeirra er vanalega hvitt eða bláleitt,
sjaldnar grænt, gult eða rautt. Fjöldi af sjódýrategundum
lýsir i myrkri og er ljósið hjá ýmsum kynjum bundið við
ýms liffæri, sum senda frá sér stöðugt ljós, önnur snögga
ljósglampa. Glampinn i sjónum getur verið mjög
mismun-andi og stundum orðið svo mikill, að bylgjurnar sjmast
nærri i báli.2)
Gagnsæi sævarins er mjög mismunancli, sumstaðar og
stundum kemst ljósið lengra niður en vant er, eða þá styttra,
svo eigi er hægt að gefa neina fasta reglu fyrir þvi. Ljósið
kemst þó varla lengra en 2—300 fet niður i sjóinn, þar fvrir
neðan er niðamyrkur og oftast sézt ekki nærri svo langt
niður. Afi ljóssins kemst ekki langt niður i sævardjúpið og
hefir það hin mestu áhrif á niðurskipun dýra- og
jurtalifs-ins i sjónum. Gagnsæi sjóarins er mjög breytilegt eftir þvi,
hve hreinn hann er; þegar sjórinn er fullur af smáögnum,
getur hann ekki verið tær, jafnvel þó liinar einstöku agnir
séu svo smáar, að þær sjáist ekki með berum augum. Undir
einstöku kringumstæðum kemur það fyrir. að sjórinn á stærra
x) Hestsannáll. O. 01avi|us sá 1776 rauðan sjó í Mjóafirði eystra
(Oekonom. Rejse igjennem Island bls. 557), og á seinni árum lieíir
blóðsjór sézt við og við ej^stra (Isafold 1905, bls. 278).
2) IJað má vera að mikið maurildi í sjó bati verið grundvöllur
kj’njasögu þeirrar, er Líka-Lodinn sagði frá, um eld með bláum loga,
er þeir sigldu }’fir. Grönlands historiske Mindesmærker II. bls. 656,
661 og 662.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>