- Project Runeberg -  Lýsing Íslands / Annað bindi /
18

(1908-1922) [MARC] [MARC] Author: Þorvaldur Thoroddsen
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

18

Jöklar.

eru sléttir melar með núnu grjóti og smágrjóthrúgum hér

og hvar. og sumstaðar djúp vatnsaugu innan um grjóthrúg-

urnar. far sem jökultanginn kemur niður i dalinn, mun hanu

vera 5—800 faðmar á breidd, en neðsti oddi hans er um

300 faðmar að þvermáli. Jökullinn heíir styzt töluvert á

seinni hluta 19. aldar; 1886 voru 800 faðmar frá jökulsporði

að öldunum, en 1846 náði jökullinn alveg fram á öldur og

ók þeim undan sér. fanst þá mikil jökulfyla og ósinn var

ófær alt sumarið; litlu seinna fór jökultanginn að minka,

en fór hægt i fyrstu, og 8—9 árum seinna var ekki meira

bil en 8—10 faðmar milli jökulrandar og grjótgarðsins, en

siðan hefir jökullinn farið siminkandi ár frá ári. Skriðjök-

ullinn heíir fyrrum verið miklu þykkri, við jökulendann,

sem nú er, heíir þyktin verið 2—-300 fet; þetta sést á jökla-

grjóti og núnum björgum, sem orðið hafa eftir i miðjum

hliðum á báða vegu. Ain kemur kolmórauð undan hvelf-

ingu i jökulendanum. hún er mjög köld og ber með sér

mikinn leir. Aður á timum hefir jökullinn þó verið enn

stvttri, á 17. öld var bær nærri þeim bletti. þar sem jökul-

sporðurinn er nú, og hét hann Knittilsstaðir, sáust rústir

þess bæjar enn 1710, en siðar hefir áin tekið þær. Þriðji

skriðjökullinn gengur niður i P aral á tursf j ö rð, hann

gengur þó eigi nema rétt niður i dalbotninn og mun endi

hans vera tæp 400 fet yfir sjó. frá honum fellur jökulá skol-

mórauð, á árunum 1860—80 styttist jökull þessi lika um

t

nokkur hundruð faðma. I Furufirði gengur jökulálma
niður undir Skorarheiði, á að gizka 600 fet yfir sjó.

Að norðvestan gengur allstór og reglulega lagaður
skrið-jökull niður i Leirufjörð, endi hans er aðeins 120 fet
vfir sjó og milli jöknls og fjöru eru sléttir sandar og leirur
með lágum grjóthrúgum og öldugörðum. Yið syðri hliðina
er sýling í jökulröndina með þverhnvptum ishömrum. sem
myndaðist við jökulhrun sumarið 1883, þaðan rennur
all-mikil jökulkvísl norður með jökulröndinni, og renna i liana
margir smáir jökullækir úr jökulportum, siðan kvislast
aðal-áin um leirurnar i dalnum. Fram með jöklinum var 1887
lítil grjótrönd og litlu neðar fjórir öldugarðar 3rfir dalinn

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Sun Dec 10 16:17:57 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/lysingisl/2/0030.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free