- Project Runeberg -  Lýsing Íslands / Annað bindi /
105

(1908-1922) [MARC] [MARC] Author: Þorvaldur Thoroddsen
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

Hrafhtinnuhraun.

105

Hrafutinnulii’auii eða liparithraun, sem runnið hafa eftir
isöldu, eru fágæt mjög á Islandi, þau eru hvergi til nema
kringum Torfajökul. Ekki vita menn til þess með vissu, að
neitt slikt hraun haíi myndast síðan á landnámstið, þó getur
svo hafa verið, en það hefir þá eigi verið i frásögur fært.
Ljósum líparítvikri hafa nokkur eldfjöll spúið til forna, þó
ekki svo að sögur fari af, nema Askja 1875. A
Suðurlands-undirlendi er viða hvítur vikur undir jarðvegi, sem kemur
fram, þar sem land er blásið, og stingur mjög í stúf við hina
biksvörtu vikra, sem annars eru algengir bæði á öræfum og
í bygð. Ekki er útlit til þess, að neitt af hinum stærri
eldfjöllum kringum undirlendið hafi gosið liparitvikri að
nokkrum mun að minsta kosti, svo þessi vikur getur eigi
verið úr þeim, en hann eykst mjög, þegar dregur upp að
Pjórsárdal, þar eru sumstaðar í lautum 2—4 álna þykkar
hrannir af hvitum vikri. Allur þessi vikur hefir komið úr
eldvörpum við norðvesturhornið á Torfajökli, nærri
Náms-kvísl. Par eru þrjú liparithraun norður og austur af
Mó-gilshöfðum, hálsum, sem ganga norður úr Rauðfossafjöllum.
Aðalefni hrauna þessara er gráleitt liparit, en ofan á þvi
er kolsvört hrafntinna og ofan á henni aftur hvítur vikur,
þar sem hann ekki er fokinn burt og hefir borist ofan í

borne" eftir Gilbert White. hún var fyrst prentuð 1789. t*ar er í 65.
bréfi (bókin er í bréfaformi) getið um loftsjónir og fyrirbrigði 1783.
Ogurleg þrumuveður gengu þá oft um sumarið á Englandi. „fá var
í margar vikur, sérstaklega frá 23. júní til 20. iúlí, undarleg móða eða
reykjarþoka í lofti, eigi aðeins á Englandi, heldur um mikinn hluta
Norðurálfu og jafnvel út fyrir álfuna og höfðu menn aldrei fyr orðið
slíks varir. Sólin var um hádegi eigi bjartari en tungl bak við ský
og kastaði ryðlitu ljósi á jörðu og gólf herbergja, en var undarlega
drungaleg og blóðlituð við sólaruppkomu og sólsetur. Allan þenna
tíma var ákaflega heitt, svo kjöt var vai-la ætt daginn eftir slátrunina
og götur og limgarðar moruðu svo af flugum, að hestar ætluðu að
verða hamslausir og erfitt var að ríða. Sveitafólk fór að fá í sig
hjátrúar-hrylling af að sjá sólina svo rauða og fölleita, en það var
líka öll ástæða til fyrir mentuðustu menn að verða kvíðafullir, því þá
umturnaðist Kalabría og nokkur hluti af Sikiley af jarðskjálftum og
um sama leiti gaus eldfjall uppúr sjónum við strönd Noregs." Fróðari
hafa menn í þá daga á Englandi ekki verið um gosstaðinn, hvar
liann væri.

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Sun Dec 10 16:17:57 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/lysingisl/2/0117.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free