- Project Runeberg -  Lýsing Íslands / Annað bindi /
142

(1908-1922) [MARC] [MARC] Author: Þorvaldur Thoroddsen
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

142

EldfjölL.

hraun brunnifc«. Yngsti hraunstraumurinn úr Helgafelli
hefir líka runnið niður undir Herjólfsdal, en seinni
munn-mæli segja, að bærinn hafi eyðst af skriðu.

Yeiðivatnahraun. Pess hefir áður verið getið, að við

Veiðivötn, vestur frá Skaftárjökli, eru eldgigir margir, vikrar

og hraun, og um öræfin þar fyrir norðan er afarmikið hraun-

haf vestur að Pórisvatni og norður að Hágöngum og Vonar-

skarði. Við Veiðivötn sjálf er hver gigahrúgan annari

mikilfenglegri. alt eru það gjallgigir og sumir mjög stórir,

sjaldan standa þeir i reglulegum röðum, miklu oftar i

óreglulegum hópum, þó norðausturstefnan yfirleitt virðist

vera ráðandi; fiestir gígirnir virðast hafa verið gufu-

eða sprengigigir, frá miklu færri hefir hraun runnið.

Kringum sjálf vötnin eru viða stórir gígir og gigabaugar

hálfir og heilir og sum vötnin eru i gigaskálunum sjálf-

um, og sumstaðar hefir vatnið safnast i marga samtvinn-

aða gigi: milli giganna eru eintómar vikuröldur og gjall-

hólar. Fram með Snjóölduvatni eru margir gigabogar, og

auk þess má af gigavötnum nefna Skálavatn, Tjaldvatn og

Fossvötn. Tjaldvatn liggur i stórum gig, sem er nærri mila

ummáls. Nokkru neðar en sjálf gigröndin sést jafnhliða

hraunstallur, hringinn i kringum allan giginn; hefir hann

að öllum likindum myndast við það, að vellandi hraunbotn

gigsins hefir sokkið, þegar gosin fóru að réna. Tjaldvatn

sjálft er einsog tjörn, og fyllir eigi helming gigbotnsins.

Kringum Skálavatn eru gigahrúgur margar og sumar úti i

þvi og hyldvpis ker á botni. Gegnum Tjaldvatnsgiginn

mikla, Skálavatn og Fossvötn og langt upp á öræfi gengur

eldsprunga mikil til norðausturs. Þessi gossprunga hefir

komið löngu eftir það að vatnagigirnir gusu; á henni hafa

myndast fjölda margir smáir eldgígir og hraunkatlar skringi-

lega lagaðir og úfið hraun hefir ollið úr henni á báða bóga,

mest þó fyrir. ofan Fossvötnin, þar er allmikill gróður i

hraungjótum. Norður af efra Fossvatninu heldur gigaröðin

áfram uppeftir og er þar allstórt hraun með mörgum gos-

borgum, gigaröðin snertir vestasta vikið af suðurenda Stóra-

sjós, en gengur svo aftur nokkuð vestur og norður á við.
t __

I þessu Fossvatnahrauni eru hin margbreytilegustu bruna-

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Sun Dec 10 16:17:57 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/lysingisl/2/0154.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free