Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
Askja.
169
þó enn meiri til norðurs. Að vestan hefir Kvíahraun runnið
niður með Hrauná niður að Skjálfandafljóti, og mörg hraun
til suðvesturs, sem blandast hafa saman við hraunin frá
Dyngjuhálsi. Mesti straumurinn hefir fallið til norðurs út
með Dyngjufjöllum hinum vestari alla leið niður í
Bárðar-dal og eftir honum niður fyrir fingey. Sá hluti þessa
mikla hrauns, sem uppi á hálendinu liggur, heitir
Fram-bruni; hraun þetta alt er um þrjár þingmannaleiðir á lengd.
Varla er útlit til að Trölladyngja hafi gosið siðan land
bygðist, hraun hennar sýnast fiest vera afargömul.
Norð-austur af Trölladyngju eru ýmsir gigir milli móbergsfella,
en þær eldstöðvar eru enn ókannaðar.
Dyngjufjöll (I, bls. 178—179) eru ákaflega eldbrunnin
og Askja i þeim miðjum. Botn þessarar miklu hvilftar er
þakinn hraunum, sem hljóta að vera afarþykk. Smágigir
eru þar viða fram með fjallshliðunum kringum dalinn og
hefii’ liklega nokkuð af hraununum á dalbotninum komið
úr þeim og úr gigum uppi í fjöllunum. Botn Oskju liggur
3600 til 3200 fet yfir sjó og hallast út að opi þvi, sem
gengur austur úr Oskju niður að Odáðahrauni, þó er
hall-inn ekki mikill, aðeins 10 26um opið hafa miklir
hraun-straumar fossað út úr dalnum niður á hálendið og er
hraun-hallinn þar niður að meðaltali 4° 33’; þar er hver
hraun-kamburinn upp af öðrum og allir úfnir og bólgnir og illir
yfirferðar. Að suðvestan er annað op út úr Oskju miklu
minna og hafa hraun lika runnið út úr því
I suðausturhorni Oskju er jarðfall mikið, hömrum lukfc
á allar hliðar. Barmar þessa jarðfalls eru þverhnýptir og
1876 voru klettarnir þeim megin, sem sneri að botni Öskju,
740 fet á hæð niður að vatni1), en þeim megin sem að
fjöllunum vissi, nærri helmingi hærri. I börmum
jarðfalls-ins sáust hraunlögin, sem eru á botni dalsins, þau hafa
klofnað um þvert; kynlegt var að sjá þar sumstaðar
jökul-eða snjólög milli eldgamalla hraunstrauma í hömrunum;
þegar hraunin runnu fyrir mörgum öldum, hafa þau runnið
») Nú (1907) ekki nema 160 fet.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
