- Project Runeberg -  Lýsing Íslands / Annað bindi /
222

(1908-1922) [MARC] [MARC] Author: Þorvaldur Thoroddsen
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

220

Hverir og laugar. 222

með sprungu (N. 10° A.), sem heitt vatn (95—97°) gubbast
upp um á 5 eða 6 stöðum; á annari jafnhliða sprungu eru
tveir hverir og gýs hinn syðri þeirra 4—5 fet. Beint á móti
Kleppholtsreykjum norðan við ána er Deildartunga og
eru þar miklir hverir i háum leirbakka við ána. Leirinn i
brekku þessari er umbreyttur af hita og viða harður og
rauður. Barðið er rúmlega 30 feta hátt og hefir sprungið
i sundur að framan um miðjuna. um sprungurnar. sem hafa
sömu stefnu einsog á Kleppholtsreykjum. vellur vatnið upp
úr rúmum 20 augum og gjósa mörg þeirra 2 fet, en þau
sem hæst gjósa 5—7 fet; hiti hveranna var 1890 90—99°:
vatnsmegn þeirra er mjög mikið og streymir vatnið alt í
ána, svo hiti heimar er við lækjarósinn 81°; áin frýs ekki
á vetrum langt niður eftir sakir heita vatnsins, sem i hana
fellur. Deildartunguhverir gjósa í sifellu, og ekki er nú
sjáanlegt að gos þeirra sé bundin neinni reglu, en miklar
breytingar hljóta að hafa orðið hér einsog við svo marga
aðra hveri. Eggert Olafsson segir, að vatnið velli uppúr
4 holum neðan við barðið með miklum hávaða, svo menn
verða að orga i eyru hvers annars, ef menn vilja talastvið
þar nærri. Nyrzta hveraugað gaus þá 3—4 álnir, þá gaus
næsti hver og svo koll af kolli og siðast hinti syðsti. sem
var minstur. Pegar Sir George Mackenzie kom að
Deildar-tungu 1810, voru við norðurenda leirbakkans tveir goshverir
með 3 feta millibili, sem skiftust á, annar gaus 12—14 fet,
og á meðan var hinn kyr, en þegar liann var hættur, gaus
minni hverinn 5 fet. Pegar C. S. Forbes kom þar 1859, gusu
hverir þessir enn á vixl, annar 10 fet hinn 5 fet1). Mackenzie
taldi þar 16 hveraholur, Forbes 14. Af þessu sést, að
miklar breytingar hafa orðið á þessum hverum siðan.

Norðan B,eykjadalsár eru líka Sturlureykir, þar eru
hverir allmiklir, þurrabað og laug2), en i ánni sjálfri er hinn

’) Eggert Ólafsson: liejse gjennem Island, bls. 112. Sir George
Mackenzie: Travels in Iceland, bls. 197—200. C. S. Forbes: Iceland,
its volcanoes, gej’sirs and glaciers, bls. 124.

2) Andvari XVII, 1891, bls. 31—32.

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Sun Dec 10 16:17:57 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/lysingisl/2/0234.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free