Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
460
Spendvr.
og finge^^jarsýslu, að þau sæust þar i stórum hópum, ætu
öll fjallagrös og skemdu beitarlöndin. Stjórnin leyfir þá
(18. júní 1794) að skjóta og veiða hreindýr á þessu svæði i
þrjú ár með sömu skilyrðum og i Eyjafjarðarsýslu.
Nokkr-um árum siðar (7. nóv. 1798) veitir stjórnin veiðileyti fyrir
alt land, þó má aðeins veiða karldýr.Samt sem áður
fjölgaði dýrunum mjög og Guðmundur Pjetursson
sýslu-maður kvartar undan þvi við stjórnina 1810, að oft komi
stórhópar hreindýra, 5—600 saman, niður i dalina i
Múla-sýslum. eyðileggi þar beitarlönd og krafsi upp jarðveginn,
jafnvel kringum bæi, en falli i hörðum vetrum hrönnum
og verði engum að gagni; hann stingur upp á að gjöra
hreindýraveiði frjálsa fyrir alla og jafnvel útbýta
kúlubyss-um ókeypis til bænda, til þess að hvetja þá til veiðanna.
Stefán Thorarensen amtmaður áleit líka, að hreindýrin væri
fremur til skaða en gagns, af því þau ætu öll fjallagrös, en
ógjörningur væri að temja þau; haim lagði til að gefa
veið-ina frjálsa til reynslu i 3—4 ár, en banna þó að drepa kálfa,
sem ekki væri ársgamlir. Carstenskjold stiftamtmaður telur
hreindýrin beinlinis skaðleg dýr og vill láta heita
verðlami-um fyrir dráp þeirra. Ennfremur kvartaði Pórður
Björns-son sýslumaður undan skaða þeim, sem hreindýrin hefðu
gert i Þingeyjarsýslu harða veturinn 1815, þau fiúðu þá af
afréttunum niður í dalina og skemdu jarðveginn, svo
úti-gangspeningur bænda komst i voða; mörg þeirra féllu þó
sama vetur af hungri og frostum i hinum norðlægu sveitum
sýslunnar. Pessar kærur og kveinstafir komu þvi til leiðar,
að stjórnin með konungsúrskurði 12. marz 1817 leyfði öllum
að skjóta hreindýr á Islandi, þó ekki kálfa yngri en
árs-gamla.2) Með tilskipun um veiði á Islandi 20. júni 1849
§ 7 er leyft »að veiða og elta hreina hvar sem er« án þess
nokkur undantekning sé gjörð. Af þessu leiddi að hrein-
’) Lovs. f. Isl. VI, bls. 349-350.
a) Lovs. f. Isl. V, bls. 683-684; VI, bls. 6. 177-178, 349—350; VII,
bls. 655—656. Klausturpósturinn I, 1818. bls. 68-69. Lögþingisbókin
1795, bls. 11-12; 1800, bls. 23- 24.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
