Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
Tún og túnrækt.
93
en þó er það víst að henni hefur farið fram siðustu 30 árin;
þó flatarmál alls töðulands hafi ekki vaxið mikið, þá hefir
þó allmikið verið sléttað og meira verið borið á, og túnin
verið varin betur með girðingum en áður, af þessu hefir
leitt meiri uppskeru, svo afrakstur túna hefir að ætlun
manna á þessu timabili vaxið um fjórðung. Flatarmál túna
var 1911 í Landshagsskýrslum talið 61,248 dagsláttur og
töðufallið 593,378 hestar, yrðu eftir þvi 92/3 hestar af
dag-sláttu að jafnaði um alt land; 1914 var dagsláttutalan
61,756, töðufengur 687 þús. hestar, meðal afrakstur af hverri
dagsláttu ætti þá að vera rúmir 11 hestar. Fullkomna vissu
gefa þessar tölur ekki, sérstaklega vegna þess að
dagsláttu-talan mun vera altof lág; það getur varla verið rétt að
ætlast á, að hver dagslátta á öllu landinu gefi af sér 9—11
hesta að meðaltali, af sumum fæst meira, en af flestum
miklu minna1). t’að mun vera nokkuð algengt að 10—15
hestar fáist af dagsláttu að meðaltali af góðum túnum, þó
þau séu nokkuð þýfð, og sumstaðar meira. I Reykjavik
hafa stundum fengist 30 hestar af dagsláttu og fram yfir
það, og eins á litlum túnpörtum hér og hvar til sveita,2)
en til eru þau héruð, þar sem eigi hafa fengist nema 5—6
’) Um ágóða af túnrækt hafa meðal annara ritað: Jón Johnsen:
Hugvekja um þinglýsingar. jarðakaup, veðsetningar og peningabrúkun
á íslandi. Kmhöfn 1840, bls. 139—150. Jón Sigurðsson: Nokkur orð um
jarðvrkju (Ný Félagsrit VI, 1846, bls. 134—143). Guðmundur
Einars-son: Um túnrækt (Tímarit Bókmf. I, 1880, bls. 33—48) Sbr.
Lög-fræðingur III. bls. 154—155. Torfi Bjornason: Um túnrækt (Búnaðarrit
XVII, 1903. bls. 67-76). Víkverji I. bls. 112-113. Sbr. (Tryggvi
Gunn-arsson) Nokkrar greinar um sveitabúskap. (Ný Félagsrit XXIV, 1864,
bls. 27-123). Gísli Ólafsson: Um jarðyrkju (Ný Félagsrit XIX, 1859,
bls. 92—127).
tess er getið um 1840 að Guðmundur bóndi á Háfafelli í
Borgarfirði hafði ræktað svo vel tún sitt, að hann fékk 30 hesta af
dag-sláttu, þar sem bezt var borið á, en þar höfðu fengist 4 hestar af
dagsláttu, er hann tók við. (Jón Johnsen: llugvekja 1840, bls. 149).
Sumarið 1913 fengust af flöt í túninu í Huppahlíð í Miðfirði, 250 ferh.
faðma að stærð, 10 hestar af vænu baudi, sem svara til 36 hesta af
dagsláttu. Af flöt 120 ferh. faðma stórri á Ljótunnarstöðum i
Hrúta-firði fengust 5 heatar; það samsvarar 37 hestum af dagsláttu. (Freyr
XI, 1914, bls. 32).
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
