Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
Sauðfjárkyn
311
imiiiac.1) »Fram á siðustu áratugi var það siður á
Fjöll-uuum, er á leið sláttinu, að riða út á laugardagskvöldum
og sunnudögum, til að reisa við kindur, er lögðust afvelta
af spiki. - Nú ber ekki eins á þessu«. . . »1 göngum á
Revkjaheiði hefi eg verið sjónarvottur að þvi, að orðið
hef-ur að slátra kindum, af þvi að þær voru svo feitar, að þær
gátu ekki gengið«.8) f*að mun einsdæmi, að svo ónáttúrleg
afbrigði skuli hafa verið framleidd með kynbótum.
Ýmsir aðrir kynþættir fjár hafa skapast á íslandi af
kynbótum. mest af innlendum stofni, dálitið af útlendum.
í>ó að breytingar hafi fengist af áhrifum útlendra kinda,
hafa þær oftast fijótt hjaðnað niður aftur. Hið fyrrnefnda
Jökuldalskyn, sem lengi var frægt á 19. öld, er nú að mestu
horfið. Skylt þvi eða kynbrigði af þvi var Eiríksstaöafé,
sem Gunnlaugur Porkelsson á Eiriksstöðum myndaði með
kynbótum úr Dalafó, »það var höfuðstórt, blágult i framan,
lágfætt og gildfætt, hafði sivalan útskotinn vöxt, bógaþykt
og með langa bringu og breiða, en geislunga lítið útskotna.
Ullin þykk, fremur gróf og hrokkin. f*að þoldi vel beit,
og fremur vel skort, það var fremur vel lagið til mjólkur,
þó það væri enginn höfuðkostur þess, heldur fallsþrifin*.3)
f>etta fjárkyn hefir enn haldist og verið endurbætt af
Stef-áni Einarssyni á Möðrudal á Fjöllum, og er nú kallað
Möðrudalsfé, »það er grákolótt og gult, snögghært og
grá-hært í andliti, það er skarpgert og hraust, safnar meira
kjöti, en hefir minni lifandi þunga en hið fyrrnefnda feita
Fjallafó*.4) A Krossdal i Kelduneshreppi hefir myndast
ein-kennilegt fjárkyn, sem »hefir alveg sórstakt ullarfar, sem er
toglaus ull i baki og niður á miðjar siður, einskonar ull,
en tog er neðst á siðum og i lærum«.4) Pá er enn
kyn-þáttur af islenzku fó, sem er kallað BaJdursheimsfé, af þvi
ræktun þess byrjaði fyrst í Baldursheimi i Mývatnssveit.
J) Hallgrímur Porbergsson lýsir fó þessu nákvæmlega i
Búnaðar-riti XXII, 1908, bls. 310-313.
*) Jón H. Porbergsson-. Kynbætur sauðfjár, bls. 6—7.
3) P. St. Fjármaðurinn, bls. 25.
*) Búnaðarrit XXII, bls. 310. Sbr. Búnaðarrit XVI, bls. 50.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
