Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sider ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
85
Innleiding
Retning« for »det norske Skrivtsprog«. Christie tykte slett ikkje det
hjelpte nordmennene um det kom ei folkeleg uppdansking. I eit
brev til N. H. Weinwich 9. mai 1826 er han sers hard med den
dansk-folkelege Heimskringla-umskrifti til Grundtvig: »Jeg be
klager meget, at den allerede for flere Aar siden udkomne Over
sættelse af Snorros herlige Krønnike, denne for enhver Normand
høist interessante Bog, skulde blive saa opfyldt med Sjællandske
og Jydske Kroe-Vittigheder og platte Talemaader, at ingen Nor
mand kan læse Oversættelsen med Lyst, hvor mange Fuldkom
menheder den end forresten har.« — I eit par litterære prøvor
vik Christie av frå det vanlege danske normalmålet. I attfor
teljingi som han gav 1848 av segni um Tovarhaugen, hev han
nytta ein uppnorska dansk, — norske ord og norsk ordleggjing
i stor mun —, med stilistisk evne. I det gåtemanuskriptet som
han fyrebudde 1849 for Urda, brukar han heilt norskt mål, og
normaliserar til eit slag »bergenhusisk Dialect«. Me torer taka
desse prøvone som ei vitring um korleis Christie tenkte seg at
programmet um »national Udvidelse« av skriftmålet kunde setjast
i verk. Han hev vore viljug til å taka upp norske element i det
tradisjonelle danske skriftmålet, so mykje at det gav skriftmålet
i Noreg ein serdåm; han hev samstundes leika med tanken um
å få eit heilnorskt skriftmål (for sume emne?). Ordboki skulde
leggja tilfanget til rettes for deim som vilde arbeida for nasjcnal
uppbyggjing både på den eine og den andre måten.
Ordboksverket, faglegt verde.
Korleis hev ordboksarbeidet åt Christie lukkast fagleg, vit
skapleg? Til det er å svara, at arbeidet er lett å kritisera. Det
hev mange og store lyte.
Sjølve framgangsmåten som Christie bruka so mykje, og vel
laut bruka: å notera ut ord or andre leksika til å koma på spor
etter norske ord, — førde honom ofte på avvegar. Han kom
ikkje so sjeldan til å beint fram konstruera »norske« ord som ikkje
var i bruk. Og endå mykje tidare kom han til å gjeva norske ord
uekte form. Me skal nemna eit sermerkt døme. Han hev notera
seg etter svensk ordi gatldgga, gatldggare, gatlågning, gatsopning,
gatsten; og hev etter det konstruera tilsvarande ord som skulde
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
