Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
8<> LÖGSÖGDMANNA TAL Ofí LÖGMANNA.
Jafnframt í ekki minni deilnm vi?> Björn GuSnason, ])á gjöröist
Jón lögmafcr forgaungumabr a& því, ab flestir veraldlegir
höf&-mgjar gjörbu samtök um ab verja sig mdti ofrvaldi biskupa og
klerka, og bundust í þvf, aí> fylgja fastlega þeim reglum, sem
gjörbar hef&i verib milli konttngs og erkibiskups 1277 í
Túns-bergi. þessi samþykkt er á skrá, sem er til enn og er ritub meb
hendi Bjarnar Gu&nasonar sjálfs, e&a einhvers þess sem hefir
veri& hjá fö&nr hans og honum, en engin eru þar innsigli fyrir,
°g kann j)ví vera a& hán hafi aldrei or&i& fullkomin. þar vantar
einnig ár og dag, en hún er talin vera gjör& f Lei&arhólmi í
Dölum, og er hún sí&an köllu& Lei&arhólms-samþykkt Cprentu& f
Pinn. Joh. Hist. Eecl. Isl. II, 509—517). Menn hefir mjög
greint á um ári&, hvenær samþykkt þessi væri gjör&, en allir hafa
verií) á því, ab hún muni hafa veri& samin og sett a& fullu og
öllu. Flestir liafa sett svo, a& hún væri gjör& 1517, Finnr biskup
setr hana einnig j)a& ár, en færir þó rök fyrir a& hún muni vera
fyr samin, og eptir hans ætlan 1515, en Árni Magnússon setr
hana 1513, og þa& er au&sætt hún getr alls ekki ýngri veri&, en
a& hún velti á árunum 1511 —1513. þab er órækr vottr um
aídr hennar og uppruna, ab Jón lögmaör Sigmundarson er þar
talinn fyrstr’, og nefndr ttwors verdugtza heygbornatza herra
kristiern med guds nad Wtualld konung til danmark og
suiaKice retterfingitil noregisrikes hans nadis lavgmadur
lordan og uestan a Jslande", er þab þar af aubsætt, ab skráin er
samin fyr en Kristján annar var or&inn konúngr, og breytti titli
sínum; en þaÖ var í Juni 1514.
Hafi þessi skrá nokkurntíma verib samþykkt, sem reyndar
vir&ist efanlegt, þá er þa& ein hin snarpasta tilraun sem gjör&
hefir veri& á íslandi til a& hnekkja klerkavaldinu, en skráin ber
•) alls eru taldir, auk lögmanns, 22 ukdngsins ciðsvararar, ftívitar og
lög-réttumenn fi milli Hvítár í liorgarfirði og Helkunduheiðar" ; enn fremr
6 lögréttumenn og skattbændr úr Húnavatns þingi og 8 úr Hegraness
þingi, en úr Vaðla þíngi og þíngeyjar voru engir. I kirkiusögu lrinns
biskups cru úr fallnir tvcir í fyrsta flokki: þorleifr Guðmundsson
og Ari Andrésson, scm ciga að koma inn á undan Sigurði
Daða-syni. Ari bjd í Bæ á Rauðasandi, og var brtíðir Guðinundar á Felli í
Kollafirði, sonr Andrésar Guðmundarsonar hins ríka frá Reykhólum.
þorleifr bjtí, að vér ællum, í þykkvasktígi í Dölum. Seinastr í þeim
flokki er talinn Asmundr K lemensson (cklti Ásmundsson).
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
